Κύπρος : Στο φως στοιχεία για δολοφονίες αμάχων στα Κατεχόμενα

Το ημερολόγιο Τούρκου αξιωματικού επιβεβαιώνει τις δολοφονίες αμάχων στη κατεχόμενη Λάπηθο της Κύπρου και σε συνδυασμό με φωτογραφίες που εντόπισε ο ερευνητής Οδυσσέας Χρίστου, δημιουργούν νέα δεδομένα που σχετίζονται με προσφυγή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης σχετικά με το θέμα των αγνοουμένων.

Πρόκειται για τον Συνταγματάρχη Salih Güleryüz, της Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας Καταδρομών και το σχετικό απόσπασμα αφορά τις 7 Αυγούστου 1974.

Όπως εξηγεί, στην κυπριακή εφημερίδα «Φιλελεύθερος», ο κ. Χρίστου, το υπόμνημα που υπεβλήθη μαζί με την προσφυγή στηρίχτηκε σε αναφορές του Τούρκου αξιωματικού αλλά πέραν αυτών δεν υπήρχαν αποδειχτικά στοιχεία. Ωστόσο, οι περιγραφές του συνδυάζονται πλέον με τις φωτογραφίες που δημοσίευσε πρόσφατα ο «Φ» στις οποίες Τούρκοι στρατιώτες παρουσιάζονταν να συνοδεύουν ηλικιωμένους Ελληνοκύπριους και Ελληνοκύπριες (κάποιοι εκ των οποίων εκτελέστηκαν στη συνέχεια) αλλά και με τις περιγραφές ανθρώπων που επέζησαν.

Στις συγκεκριμένες φωτογραφίες της τότε εποχής, οι Τούρκοι στρατιώτες ούτε λίγο ούτε πολύ εμφανίζονται να συνοδεύουν ή και να προστατεύουν αμάχους ηλικιωμένους. Τα άτομα που εκτελέστηκαν χρησιμοποιήθηκαν σύμφωνα με τον κ. Χρίστου, ως ανθρώπινη ασπίδα στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις της Λαπήθου. Σύμφωνα με μαρτυρίες, κάποιοι από τους ηλικιωμένους δεν άντεξαν να ακολουθήσουν όλη τη διαδρομή, οπόταν θεωρήθηκαν βάρος και προφανώς αυτός ήταν ο λόγος που εκτελέστηκαν. Οι ηλικιωμένοι που εκτελέστηκαν ήταν η Χρύσταλλα Κοσιάρη και η αδελφή της Ευγενία Κέλη, καθώς και ο Ιωάννης Παναγή Ψαράς και ο Αριστείδης Αγγειοπλάστη (Ππακτάουρος) του Σάββα.

Μια μέρα πριν τις δολοφονίες αφίχθησαν στην Κύπρο Τούρκοι δημοσιογράφοι τους οποίους μετέφεραν σε ύψωμα πάνω από τη Λάπηθο για να καλύψουν τα γεγονότα και προφανώς οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από αυτούς.

Αποτύπωσαν τα γεγονότα

Όπως λέει ο κ. Χρίστου, σε ένα από τα υψώματα (πιθανόν στον Αϊ Γιώργη ή στη Ξισταρκά) οι δημοσιογράφοι ενθουσιάστηκαν παρακολουθώντας από ψηλά τα τεκταινόμενα στη Λάπηθο, με τους Ελληνοκύπριους να προσπαθούν να διασωθούν, και κατέβηκαν στην κατοικημένη περιοχή για να αποτυπώσουν τα γεγονότα.

Στο ημερολόγιο του Συνταγματάρχη καταγράφεται, πως στις 12.30 το μεσημέρι της 7ης Αυγούστου, στρατιώτες συλλαμβάνουν ομάδα Ελληνοκυπρίων πολιτών τους οποίους συνοδεύουν μέσα στο χωριό. Κάποια στιγμή τους βλέπει να κατεβαίνουν προς την παραλία και μετά από λίγο ακούγονται πυροβολισμοί και προσθέτει πως μάλλον εκτελέστηκαν, όπως αναφέρει ο κ. Χρίστου. Σύμφωνα πάντα με τον κ. Χρίστου, σε καταθέσεις συγγενών ηλικιωμένου που επέζησε καθώς και των γυναικών που επίσης επέζησαν, στο σημείο αυτό εκτέλεσαν τη σύζυγο του Θωμά Κοσιάρη, Χρυστάλλα και την αδελφή της. Οι δύο γυναίκες είναι οι ηλικιωμένες που φαίνονται στις φωτογραφίες να υποβαστάζονται προφανώς επειδή δεν μπορούσαν να συνεχίσουν.

Ο υποδιοικητής περιγράφει ότι διμοιρία των Τούρκων στρατιωτών κατέβηκε προς την παραλία και ακολούθως άρχισε να επιστρέφει γεγονός που επίσης επιβεβαιώνεται από μαρτυρίες συλληφθέντων που διασώθηκαν, ότι επέστρεψαν μέσω της οδού Ποσειδώνος.