Το μεταλλαγμένο στέλεχος του κοροναϊού που εξαπλώνεται ταχύτατα στη Βρετανία είναι πιθανό να εξελίχθηκε στον οργανισμό νοσηλευόμενου ανοσοκατεσταλμένου ασθενή, υποψιάζονται ερευνητές.

Η ανησυχία προκύπτει από βρετανική μελέτη που δεν έχει υποβληθεί σε έλεγχο αλλά παρουσιάζεται ως προδημοσίευση. Αφορά έναν καρκινοπαθή στη Βρετανία ο οποίος λάμβανε ανοσοκατασταλτική αγωγή όταν προσβλήθηκε από Covid-19. Ο ασθενής συνέχισε να παράγει αντίγραφα του ιού για 101 ημέρες μετά τη διάγνωση του κοροναϊού, πριν τελικά αποβιώσει. Η χορήγηση του αντι-ιικού φαρμάκου ρεντεμσιβίρη και αντισωμάτων κατά του ιού δεν είχαν κανένα όφελος.

Όταν οι ερευνητές προσδιόρισαν τη γενετική αλληλουχία του ιού σε δείγματα από τον ασθενή, διαπίστωσαν ότι έφερε πολλαπλές μεταλλάξεις, ανάμεσά τους και μια ανησυχητική μετάλλαξη που έχει εντοπιστεί και στο νέο στέλεχος της Βρετανίας.

Ο ιός είχε άπλετο χρόνο να πολλαπλασιαστεί στο σώμα του ανοσοκατεσταλμένου ασθενή και να συσσωρεύσει αυτές τις μεταλλάξεις, λένε οι ερευνητές.

Ο ίδιος μηχανισμός μπορεί να οδήγησε στην εμφάνιση του μεταλλαγμένου στελέχους στη Βρετανία, αναφέρει στον δικτυακό τόπο του Science o Ραβίντρα Γκούπτα, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και επικεφαλής της μελέτης.

Η υπόθεση ότι το νέο στέλεχος εξελίχθηκε σε ανοσοκατεσταλμένο ασθενή «είναι απολύτως λογική» σχολιάζει ο λοιμωξιολόγος Τζέρεμι Φάραρ, διευθυντής του ερευνητικού οργανισμού Wellcome Trust.

«Γνωρίζουμε ότι κάτι τέτοιο είναι σπάνιο, μπορεί όμως να συμβεί» λέει η Μαρία Βαν Κέρκχοβε, επιδημιολόγος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Ευκαιρία για μετάλλαξη

Γενετικές αναλύσεις σε όλο τον κόσμο έχουν δείξει ότι ο SARS-CoV-2 συσσωρεύει μία με δύο τυχαίες μεταλλάξεις ανά μήνα. Ο ρυθμός μετάλλαξης επηρεάζεται μεταξύ άλλων από το χρονικό διάστημα της λοίμωξης, συνήθως μερικές ημέρες.

Το νέο στέλεχος στη Βρετανία, με την ονομασία B.1.1.7, φαίνεται ότι εξελίχθηκε πολύ ταχύτερα, καθώς φέρει μια πληθώρα μεταλλάξεων από τις οποίες τουλάχιστον τρεις θεωρούνται ανησυχητικές.

Μετά την εμφάνισή του, όμως, το B.1.1.7 φαίνεται ότι σταμάτησε να μεταλλάσσεται με υψηλό ρυθμό, ένδειξη ότι ο ιός πέρασε από μια φάση ραγδαίας μετάλλαξης, πιθανώς στον οργανισμό κάποιου ασθενή με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

«Οι μεταλλάξεις είναι υπερβολικά πολλές για να έχουν συσσωρευτεί κάτω από τις συνήθεις εξελικτικές περιστάσεις. Υποδηλώνει μια παρατεταμένη περίοδο εξέλιξης εντός του ξενιστή» σχολιάζει ο Στίβεν Γκόλντσταϊν, ιολόγος του Πανεπιστημίου της Γιούτα.

Ακόμα μια ένδειξη έρχεται από μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο στο New England Journal of Medicine, η οποία αφορά έναν ανοσοκατεσταλμένο ασθενή στη Βοστόνη που παρέμεινε μολυσμένος με τον SARS-CoV-2 για 154 ημέρες πριν πεθάνει.

Και σε αυτή την περίπτωση ανιχνεύθηκαν πολλαπλές μεταλλάξεις, ανάμεσά τους η μετάλλαξη N501Y, η οποία αναγνωρίστηκε τόσο στο στέλεχος της Βρετανίας όσο και στον Βρετανό ασθενή της προδημοσίευσης.

Εντοπίστηκε επίσης σε ένα νέο ανησυχητικό στέλεχος που εξαπλώνεται στη Νότια Αφρική, επισημαίνει το Science.

Η μετάλλαξη, όπως και άλλες που έχουν καταγραφεί στο στέλεχος της Βρετανίας, δείχνει να αυξάνει τη μεταδοτικότητα του ιού, χωρίς όμως να υπάρχουν ενδείξεις ότι επιδεινώνει τη νόσο.

Ήδη όμως το νέο στέλεχος B.1.1.7 αντικαθιστά ταχύτατα τα προηγούμενα στελέχη του κοροναϊού στη Βρετανία.

Κάτι ανάλογο έχει συμβεί παλαιότερα με τον ιό της γρίπης. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2017 στην επιθεώρηση eLife έδειχνε ότι μεταλλάξεις του ιού της γρίπης που εμφανίστηκαν σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς εξαπλώθηκαν αργότερα σε όλο τον κόσμο.

Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι νέες μεταλλάξεις καθιστούν τον κοροναϊό ανθεκτικό στα εμβόλια, οι επιστήμονες συνιστούν προσοχή στη νοσηλεία ανοσοκατεσταλμένων ασθενών με Covid-19.

Σύμφωνα με τον δρ Φάραρ, οι ασθενείς αυτοί πρέπει να νοσηλεύονται σε αυστηρή απομόνωση, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τους ασθενείς ανθεκτικής φυματίωσης.

Headlines