Molchat Doma : Μια dark wave μπάντα με ρωσικό στίχο κατάφερε να κατακτήσει το TikTok

Περίπου πέρσι τέτοια εποχή, εκατοντάδες άνθρωποι από όλο τον κόσμο μοιραζόμασταν την ίδια απορία στα σχόλια του YouTube: Πώς καταλήξαμε να ακούμε κάτι που θυμίζει ρώσικο dark wave; Και γιατί είναι τόσο ωραίο; Οι σκοτεινοί synth ήχοι των Molchat Doma, μιας μπάντας με ρωσικούς στίχους αλλά λευκορωσική καταγωγή, μέσα σε δευτερόλεπτα έκαναν τα μεσημέρια στο σπίτι να θυμίζουν Σαββατόβραδα στη Rebound –ή στις αντίστοιχες Rebound του πλανήτη.

Με εξώφυλλα σοβιετικής αισθητικής που κοσμούνται από κτίρια του μπρουταλισμού και με τον ήχο τους να πάλλεται από έναν ρομαντικό κυνισμό που μοιάζει να λέει «ας χορέψουμε αφού τίποτα άλλο δεν έχει πια σημασία», μπορεί οι Molchat Doma να βρέθηκαν στον δρόμο των πρώτων διεθνών ακροατών τους μέσα από τις περίεργες διαδρομές των αλγορίθμων του YouTube, όμως δεν άργησαν να μας πείσουν να απομνημονεύσουμε το όνομά τους.

Στην κορυφή του TikTok

Στη διάρκεια της πανδημίας, το κοινό τους μεγάλωσε κατά πολύ, με έναν τρόπο που δεν μοιάζει με την πρώτη ματιά να συνάδει με τη μάλλον μελαγχολική ιδιοσυγκρασία τους. Ένα από τα πιο διάσημα tracks τους, το Sudno («δοχείο») άρχισε να κάνει την εμφάνισή του σε βίντεο του TikTok, της σατανικά διασκεδαστικής πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης. Εκπρόσωπος του TikTok δήλωσε στους Times της Νέας Υόρκης ότι εκτιμά πως η πρώτη χρήση του κομματιού οφείλεται σε έναν tattoo artist που διαφήμιζε την επιχείρησή του. Το βίντεο συγκέντρωσε μερικές εκατοντάδες likes, όμως έφερε μια στρατιά από φαν στο μάλλον δυσοίωνο –όμως εξαιρετικά χορευτικό- τραγούδι. Μέσα σε λίγους μήνες, το Sudno πρωταγωνιστούσε σε περισσότερα από 150.000 βίντεο.

Σε ένα από αυτά, το κομμάτι ακούγεται στο background ενώ μια γυναίκα βάφει μπλε τις τρίχες στη μασχάλη της. Σε ένα άλλο, κάποιος δοκιμάζει καμιά δεκαριά σύνολα. Το Sudno «ντύνει» ακόμη και ένα σύντομο βίντεο στο οποίο ένας σκύλος τρέχει στον ρυθμό του, ενώ φορά γυαλιά ηλίου. Το τελευταίο έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 1,4 εκατ. likes.

Οι περισσότερες χρήστες του TikTok δεν φαίνεται να νοιάζονται –ή να γνωρίζουν- ότι στους στίχους του, ένας ποιητής σκέφτεται την αυτοκτονία. «Η ζωή είναι δύσκολη και άβολη, όμως ο θάνατος είναι άνετος», αναφέρουν.

Από το TikTok, οι Molchat Doma πέρασαν στο ευρύ κοινό και πλέον κάθε μήνα περισσότεροι από 2 εκατ. άνθρωποι κάνουν streaming τη μουσική τους μέσω του Spotify. Τον Νοέμβριο, η μπάντα έβγαλε το τελευταίο της άλμπουμ με τίτλο «Monument».

Το κοινό της μπάντας στο Μινσκ, όμως, έχει εντελώς διαφορετικούς λόγους να την ακολουθεί. Στη Λευκορωσία του Αλεξάντερ Λουκασένκο, των πολιτικών απαγωγών, εξοριών και καταδιώξεων, της αστυνομικής βαναυσότητας και των αιματηρών διαδηλώσεων, οι Molchat Doma είναι κάτι πολύ σημαντικότερο από μια edgy μπάντα με χορευτικά κομμάτια για τις επόμενες αναρτήσεις στο TikTok.

«Αν η Λευκορωσία ήταν μουσική, θα ακουγόταν όπως οι Molchat Doma»

«Αν η Λευκορωσία ήταν μουσική, θα ακουγόταν όπως οι Molchat Doma», εξηγεί στους Times η 20χρονη Polina Besedina, όσο περιμένει να τους δει να εμφανίζονται στη σκηνή ενός κλαμπ στο Μινσκ. Άλλη μια γυναίκα από το κοινό, η 20χρονη Αλεξάντρα Σεπέλεβιτς, συμπληρώνει: «Αυτοί οι τύποι καταλαβαίνουν τι ζούμε αυτή τη στιγμή».

Και άλλοι φαν τους συμφωνούν ότι η μουσική τους καταφέρνει να συλλάβει την ατμόσφαιρα της Λευκορωσίας. Μπορεί να ακούγεται καταθλιπτική, όμως παραμένει κατά κάποιο τρόπο αισιόδοξη, εξηγεί ο 32χρονος Γιέγκορ Σκουράτοβις, προσθέτοντας ότι αντανακλά το γεγονός ότι οι νέοι άνθρωποι «ελπίζουν ότι στο τέλος όλα θα πάνε καλά».

Σε συνέντευξή τους στους Times, τα τρία μέλη της μπάντας, ο 25χρονος τραγουδιστής Egor Shkutk και οι μουσικοί Roman Komogortsev (26 ετών) και Pavel Kozlov (27 ετών), εξήγησαν ότι δεν έκαναν κάποια συνειδητή προσπάθεια να δημιουργήσουν πολιτικοποιημένη μουσική, όμως όπως είναι φυσικό, στα κομμάτια τους αντανακλάται η κατάσταση εντός της οποίας ζουν.

Το νέο τους άλμπουμ ολοκληρώθηκε πριν τις αμφισβητούμενες εκλογές του Αυγούστου, και η μπάντα τονίζει ότι δεν είχε σκοπό να θίξει τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν, αλλά είχε αντλήσει την έμπνευσή της από σχέσεις που απέτυχαν.

Μιλώντας στους Times, προτίμησαν να μην αναφερθούν καθόλου στα πολιτικά τεκταινόμενα.

«Αρκεί μια απρόσεκτη διατύπωση που ειπώθηκε πιο δυνατά από ό,τι έπρεπε για να χάσεις την ελευθερία σου», εξηγεί ο Kozlov μιλώντας για την καθημερινότητα στη Λευκορωσία. «Στην καλύτερη περίπτωση αυτό σημαίνει 15, 30 μέρες στα κρατητήρια. Στη χειρότερη, δύο με τρία χρόνια στη φυλακή. Επομένως ως μπάντα δεν μιλάμε για την πολιτική και η μουσική μας φροντίζει να την αποφεύγει».

«Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μας απασχολεί», συμπληρώνει ο Komogortsev. «Μας απασχολεί».

Η επιτυχία τους στο TikTok τους έχει ξαφνιάσει. Έμαθαν για αυτή μόνο όταν κάποιοι φίλοι τους άρχισαν να τους προωθούν τα βίντεο. Ήταν παράξενο να βλέπουν ανθρώπους «να κάνουν βλακείες με υπόκρουση τόσο υπαρξιακούς στίχους», θυμάται ο Kozlov, όμως η μπάντα σύντομα είδε τη θετική πλευρά, δεδομένου ότι η πανδημία δεν τους επέτρεπε να δίνουν συναυλίες.

«Ανησυχούσα ότι θα εξαφανιστούμε», σημειώνει ο Shkutko, «όμως αυτό μας έχει κρατήσει στην επιφάνεια».

Ο Kozlov πιστεύει ότι μια εξιδανικευμένη άποψη για τον μετα-σοβιετικό κόσμο έχει συμβάλει στη διεθνή επιρροή της μπάντας. Στα εξώφυλλά τους, η κομουνιστική αρχιτεκτονική πρωτοστατεί.

«Το κάνουμε να μοιάζει ρομαντικό», εξηγεί ο Kozlov στους Times, προσθέτοντας ότι η πραγματικότητα ήταν αρκετά διαφορετική. «Ένας Αμερικανός θα σοκαριζόταν αν ήταν αναγκασμένος να ζήσει σε ένα από τα διαμερίσματά μας».