O «πόλεμος των αγωγών» σε εξέλιξη με ΗΠΑ και Γερμανία να σκοτώνονται για τον αγωγό Nord Stream 2

Όσο κι αν πολλοί δεν θέλουν ούτε να ακούν για τον Ντόναλντ Τραμπ ούτε και να τον βλέπουν, πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι σε κάτι: Οι εκλογές της 3^ης Νοεμβρίου δεν ήταν η αναμέτρηση του «σκότους» με το «φως» ή του «κακού» με το «καλό». Και ακόμη: Ο Τραμπ δεν αποτέλεσε ένα «λάθος» ή «ατύχημα» της ιστορίας, αλλά εξέφρασε πραγματικές ανάγκες και τάσεις της εποχής για τη χώρα του – κάτι που αποδείχθηκε, εξάλλου, και από τις περίπου 8 εκατ. επιπλέον ψήφους που έλαβε σε σύγκριση με το 2016.

Οι δύο αντίπαλοι, ο απερχόμενος και ο νυν πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ασφαλώς έχουν διαφορετικό πολιτικό στιλ και είχαν να μας πουν πολλά διαφορετικά πράγματα, όμως σε αρκετά μέτωπα μείζονος σημασίας οι θέσεις τους δεν διέφεραν σημαντικά. Έτσι, λοιπόν, μπορεί κανείς να αναμένει ότι σε αυτά ακριβώς τα μέτωπα θα αποδειχθεί ότι στις ΗΠΑ το κράτος «έχει συνέχεια και συνέπεια».

Ένα από αυτά τα μέτωπα φαίνεται πως αφορά τον «πόλεμο των αγωγών» και, πιο συγκεκριμένα, τον Nord Stream 2. Πρόκειται, όπως ίσως γνωρίζουν πολλοί, για τον «δίδυμο» του Nord Stream 1 ο οποίος λειτουργεί ήδη και μεταφέρει απευθείας 55 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου ετησίως στην Γερμανία, μέσω της Βαλτικής, χωρίς να υπάρχει διέλευση από το έδαφος (παρά μόνο από τα χωρικά ύδατα) «ενδιάμεσων» χωρών, όπως είναι η Ουκρανία και η Πολωνία. Κάτι που, με τη σειρά του, σημαίνει ότι ο κίνδυνος γεωπολιτικών «επιπλοκών» όσον αφορά στην ενεργειακή ασφάλεια περιορίζεται σημαντικά.

Οι κυρώσεις «δαγκώνουν»

Αυτός – μαζί φυσικά με τους συμφέροντες οικονομικούς όρους – είναι ο βασικός λόγος που το Βερολίνο και ο γερμανικός επιχειρηματικός κόσμος συνεχίζουν να στηρίζουν την ολοκλήρωση του νέου αγωγού των 9,5 δισ. ευρώ, για την οποία απομένουν μόλις 165 χιλιόμετρα, δηλαδή μόλις το 10%. Μόνο που οι Αμερικανοί βλέπουν το ζήτημα από άλλη πλευρά, επικαλούμενη την αύξηση της εξάρτησης της Ευρώπης από την Ρωσία. Κάνουν δε ό,τι μπορούν ώστε ο Nord Stream 2 να μην τεθεί σε λειτουργία – κάτι που, με βάση τα αρχικά σχέδια, προβλεπόταν να γίνει αυτές τις ημέρες ή, το αργότερο, στις αρχές του 2021. Στο πλευρό τους, μάλιστα, φαίνεται πως έχουν και κάποια από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως είναι η Πολωνία, σε μικρότερο βαθμό και η Γαλλία.

Για του λόγου το αληθές, η κυβέρνηση Τραμπ έφτασε να απειλήσει με κυρώσεις όσες ευρωπαϊκές (και μη) εταιρείες συμμετέχουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο στην κατασκευή του αγωγού, ενώ ετοιμάζει και νέο πακέτο πριν παραδώσει τα ηνία. Το γεγονός αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς Γερμανία και ΗΠΑ, παρά τις διαφορές και διαφωνίες τους, δεν είχαν φτάσει ποτέ στο σημείο να απειλήσουν και, πολύ περισσότερο να επιβάλουν πολιτικές κυρώσεις ο ένας στον άλλο.

Η συνέπεια των κυρώσεων, που αποφασίστηκαν από το Κογκρέσο με μεγάλη πλειοψηφία, ήταν το «πάγωμα» των έργων εδώ και μήνες, με την επανεκκίνησή τους να γίνεται μόλις πρόσφατα και μόνο σε ένα συγκεκριμένο τμήμα. Μάλιστα, καθώς η απειλή θα αφορά πλέον, αμέσως ή εμμέσως, περίπου 120 εταιρείες από 12 διαφορετικές χώρες, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο σοβαρά.

Όσοι ήλπισαν δε, όμως, έστω και προς στιγμήν, ότι με τον Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο τα δεδομένα θα αλλάξουν, μάλλον πλανήθηκαν πλάνην οικτράν. Κι αυτό διότι και η πλειοψηφία των Δημοκρατικών μοιάζει να συμφωνεί στη μη κατασκευή του αγωγού – ενώ φαίνεται ότι προετοιμάζεται μια συνολικά σκληρή γραμμή απέναντι στη Μόσχα από τη νέα κυβέρνηση.

«Πολιορκία» και μέσω Τουρκίας

Η αλήθεια, πάντως, είναι πως τα σχέδια του Κρεμλίνου και της Gazprom δεν περιορίζονται στον Nord Stream 2. Οι Ρώσοι εμφανίζονται να «πολιορκούν» την ευρωπαϊκή αγορά και από τον Νότο, μέσω του αποκαλούμενου TurkStream. Πρόκειται για τον αγωγό μήκους 930 χιλιομέτ5ρων ο οποίος ήρθε να αντικαταστήσει τον South Stream, μετά το μπλοκάρισμα του τελευταίου από την ΕΕ και αποτελεί προϊόν της συνεργασίας με την Τουρκία. Έχει δε ήδη τεθεί σε λειτουργία από την 1^η Ιανουαρίου, ενώ σύντομα αναμένεται να φτάσει την πλήρη του δυναμικότητα, που ανέρχεται σε 31,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως.

Σημειώνεται ότι ο TurkStream αποτελείται επίσης από δύο ισοδύναμες «γραμμές». Η πρώτη προορίζεται αποκλειστικά για εφοδιασμό της τουρκικής αγοράς (η δεύτερη μεγαλύτερη για την Gazprom μετά την Γερμανία), ενώ η έτερη αφορά τις χώρες της νότιας και νοτιοανατολικής Ευρώπης. Μάλιστα, Μόσχα και Άγκυρα φέρονται να βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για την αύξηση της ποσότητας φυσικού αερίου που θα κατευθύνεται σε τρίτες χώρες.