Το ανακριβές και το βαρετό

O Σάιμον Κούπερ είναι, θα έλεγε κανείς, ο ορισμός του κοσμοπολίτη. Γεννημένος στη Νότια Αφρική, μετακόμισε όταν ήταν μικρός στην Ολλανδία, σπούδασε στην Οξφόρδη, πέρασε αρκετά χρόνια στην Καλιφόρνια και το Βερολίνο και σήμερα ζει με την οικογένειά του στο Παρίσι. Εχει γράψει δύο βιβλία για το ποδόσφαιρο, στο οποίο έχει ειδικευτεί, και είναι μια από τις πιο ταλαντούχες πένες των Financial Times.

Την περασμένη εβδομάδα αισθάνθηκε την ανάγκη να απολογηθεί. «Πολλοί αναγνώστες με κατηγορούν ότι είμαι προκατειλημμένος με το Brexit και τον Τραμπ», έγραψε. «Εχουν δίκιο: τόσο το πρώτο όσο και ο δεύτερος προσβάλλουν τα κοσμοπολίτικα ένστικτά μου». Παραδέχθηκε επίσης ότι το 2020 αγνόησε την Κίνα (από τότε που την επισκέφθηκε το 2011 και δεν μπορούσε να καταλάβει λέξη, αποφάσισε να την αφήσει στους συναδέλφους του που μιλούν τη μανδαρινική), ασχολήθηκε ελάχιστα με τις αναπτυσσόμενες χώρες (το να ζεις σε μια πλούσια μητρόπολη της Δύσης δημιουργεί περισσότερα τυφλά σημεία από την πολυσυζητημένη «λευκή εργατική τάξη») και δεν έδωσε στην κλιματική αλλαγή την προσοχή που της αρμόζει (ίσως επειδή τελικά δεν είναι και τόσο κοσμοπολίτης).

Ξεκαθάρισε όμως κάτι: «Η βασική ιδεολογία των FT είναι πως το ανακριβές είναι χειρότερο από το βαρετό». Για κάθε ισχυρισμό που κάνει λοιπόν στα κείμενά του, δίνει στοιχεία στους προϊσταμένους του για να μπορούν να τον επαληθεύσουν. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν γίνονται λάθη: μια μέρα έγραψε ότι ο πληθυσμός του Μάντσεστερ το 1902 ήταν 1,25 εκατομμύριο, ενώ αυτός ο αριθμός αφορούσε την ευρύτερη περιοχή. Η εφημερίδα δημοσίευσε διόρθωση. Οσο για την κατηγορία άλλων αναγνωστών ότι κάνει φιλελεύθερη ή «σοσιαλιστική» προπαγάνδα με εντολές του διευθυντή ή των ιδιοκτητών, η απάντησή του ήταν λιτή: «Στην πραγματικότητα γράφω αυτά που θέλω».

Ισως να μην ακούγονται πολύ πειστικές αυτές οι διαβεβαιώσεις σε μια εποχή που η δυσπιστία απέναντι στα μέσα ενημέρωσης βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και ένα μέρος των ανθρώπων πιστεύει όχι μόνο τα fake news, αλλά και μια «εναλλακτική πραγματικότητα». Ακόμη πιο δύσκολο είναι να πείσεις ότι δεν είσαι ελέφαντας σε μια χώρα σαν την Ελλάδα. Αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Είναι αλήθεια πως «το ανακριβές και το βαρετό» δεν είναι οι μόνοι εχθροί της δημοσιογραφίας, θα ήταν υποκρισία να ισχυριστεί κανείς κάτι τέτοιο. Oπως θα ήταν υποκρισία να υποστηρίξει ένας δημοσιογράφος ότι δεν προβαίνει σε αυτολογοκρισία. Αυτό δεν λειτουργεί όμως αναγκαστικά εις βάρος της εντιμότητάς του. Ούτε μειώνει τη σημασία της μάχης.

Και κάτι τελευταίο: δεν έχουμε ψευδαισθήσεις. Oπως γράφει ο Κούπερ, «δεν προσπαθώ να πείσω οποιονδήποτε. Προσπαθώ απλώς να σκέφτομαι γύρω από σημαντικά ζητήματα με τον δικό μου τρόπο».