Σκάνδαλο Folli Follie: Πώς επιχειρήθηκε η συγκάλυψη

Τάσος Μαντικίδης

Σοβαρές ενδείξεις συγκάλυψης και παρεμπόδισης των ελέγχων του «σκανδάλου Folli Follie», το οποίο, αποτελώντας χαρακτηριστικό παράδειγμα της σκοτεινής πλευράς του ελληνικού επιχειρείν, προκάλεσε ένα τεράστιο πλήγμα στην αξιοπιστία της ελληνικής κεφαλαιαγοράς αλλά και στην ίδια τη χώρα, εντοπίζει μεταξύ άλλων η PwC στην ενδιάμεση έκθεση διαχειριστικού ελέγχου που διενήργησε στην εταιρεία.

Μετά τη δημοσιοποίηση έκθεσης του QCM στις 4 Μαΐου 2018 και των σοβαρότατων ισχυρισμών πως η «ελληνική πολυεθνική», όπως αποκαλούνταν τότε η FF, ήταν σύμφωνα με τον ιδρυτή του fund, Γκάμπριελ Γκρέγκο, ένα «σάπιο μήλο», συνέβησαν, όπως αναφέρεται, κάποια «αξιοσημείωτα γεγονότα, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς», η οποία πάντως όταν αποφάσισε τελικά στις 25 Μαΐου να διακόψει τη διαπραγμάτευση της μετοχής, αυτή είχε χάσει το 68,71% της αξίας της με αποτέλεσμα μαζί με την κατάρρευση των δύο ομολόγων της εταιρείας οι απώλειες για τους μετόχους και ομολογιούχους να ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ.

Η οδηγία από ψηλά

Σύμφωνα με την PwC, δεν ακολουθήθηκαν οι κοινές πρακτικές σε τέτοιες περιπτώσεις με την ανάθεση της έρευνας από ανεξάρτητη εταιρεία, αλλά αυτή υλοποιούνταν αρχικά από στελέχη που «είχαν γνώση/ή και συμμετείχαν» στα γεγονότα, προσεγγίστηκαν επίσης πολιτικά και κυβερνητικά στελέχη της τότε κυβέρνησης, ενώ, όπως αναφέρεται, «η οδηγία από υψηλά ήταν να υπάρξει  συνδρομή στον Ομιλο».

Σε ένα από τα e-mail, που έφερε στο φως ο διαχειριστικός έλεγχος, άνθρωπος της εταιρείας αναφέρει στον Τζώρτζη Κουτσολιούτσο πως «ιδίως η παρουσία του προέδρου είναι καταλυτική… Οπως αντιλαμβάνεστε, είναι πολύ δύσκολο για την επιτροπή, γιατί πιέζεται από παντού, να είναι πιο άμεση και σκληρή απέναντί μας, ήδη την κατηγορούν για ευνοϊκή μεταχείριση…». Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως πως δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος του πρώην προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Χαράλαμπου Γκότση και δύο μελών της Επιτροπής έπειτα από μήνυση 19 επενδυτών της Folli Follie για ελλιπή έλεγχο των ισολογισμών της εταιρείας και καθυστέρηση στην απόφαση αναστολής διαπραγμάτευσης των μετοχών της έχει τεθεί προσφάτως στο αρχείο ελλείψει στοιχείων σε βάρος των μηνυομένων.

28 μήνες μετά

Στην αγορά επισημαίνεται πως το «σκάνδαλο Folli Follie» αποκαλύφθηκε στις 4 Μαΐου 2018, με την προφυλάκιση του ιδρυτή της εταιρείας και του γιου του να λαμβάνει χώρα σχεδόν 28 μήνες μετά, στις 9 Σεπτεμβρίου 2020, καθώς η νέα πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Βασιλική Λαζαράκου αλλάζοντας τη διοίκηση της Folli Follie έδωσε ώθηση στην εκδίκαση της υπόθεσης.

Στην πολύκροτη «υπόθεση Madoff» στις ΗΠΑ, το σκάνδαλο έγινε γνωστό στις 30 Νοεμβρίου 2008, στις 11 Δεκεμβρίου 2008 ο Bernie Madoff συνελήφθη ως «εγκέφαλος» της απάτης και η οριστική απόφαση για 150 χρόνια φυλάκιση έλαβε χώρα τον Ιούνιο 2009.

Κρασιά 60.000 ευρώ

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της PwC, από μερίσματα ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος εισέπραξε από το 2007 έως το 2017 44 εκατ. ευρώ και από placements (διάθεση μετοχών) 130 εκατ. ευρώ και ο γιος του Τζώρτζης Κουτσολιούτσος 2,2 εκατ. ευρώ και 3,8 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, ενώ σε τρεις τουλάχιστον περιπτώσεις είχαν εκτελέσει επιπλέον αγοραπωλησίες μετοχών της εταιρείας μέσω τρίτων. Από την άλλη πλευρά, στις 25 Απριλίου 2019 ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος προέβαλε αξιώσεις για οφειλόμενο ποσό προς τον ίδιο από την FF ύψους 43,9 εκατ. δολαρίων, ενώ σε  άλλη περίπτωση προκύπτει μια οφειλή της FFGS προς τον Δημήτρη Κουτσολιούτσο ύψους 31,6 εκατ. ευρώ, αλλά ταυτόχρονα διαπιστώνεται ότι η FFGS έχει απαίτηση από τη Landocean ύψους 37 εκατ. ευρώ, στην οποία είναι και ο πραγματικός δικαιούχος.

Η εταιρεία κάλυπτε εξάλλου ακόμα και τις ανάγκες των κατοικιών τους σε Κηφισιά, Εκάλη και Σπέτσες, τη συντήρηση σκάφους, ελικοπτέρου, στόλου αυτοκινήτων κ.ά. Μία μόνο δεξίωση για τα γενέθλια της Καίτης Κουτσολιούτσου κόστισε σε θυγατρική του ομίλου 27.139 ευρώ, ενώ οι αγορές κρασιών μόνο για μία χρονιά που καταμετρήθηκε (2011) ξεπέρασαν τα 60.000 ευρώ.

Το «δεξί χέρι» του αφεντικού και ο… μπροστάρης Μπαλαούρας

Στις 4 Μαΐου 2018, το fund Quintessential Capital Management (QCM) αποκάλυπτε τον μηχανισμό παραποίησης των οικονομικών στοιχείων της Folli Follie.

Δύο ημέρες νωρίτερα, την Τετάρτη 2 Μαΐου 2018, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μάκης Μπαλαούρας και εκπρόσωποι της εταιρείας ανακοίνωναν σε συνέντευξη Τύπου στον Πύργο την υποστήριξη της εισηγμένης σε φιλανθρωπικό αγώνα ομάδας ποδοσφαιριστών της Εθνικής του 2004 αλλά και Ηλείων στο Δημοτικό Γήπεδο Πύργου.

Σε αυτή την εκδήλωση την FF εκπροσωπούσε ο Νικόλαος Σάκκος, ο διευθυντής ασφαλείας και διοικητικού του Ομίλου, o oποίος θεωρείται ότι ήταν το δεξί χέρι του Τζώρτζη Κουτσολιούτσου, τον οποίο, όπως προκύπτει από την έκθεση της PwC, ενημέρωνε για τις επαφές που είχε και τις (υπέρ τους) παρεμβάσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ.

Στην έκθεση της PwC – που αποτελεί βασικό στοιχείο του ανακριτικού υλικού – σε ξεχωριστό κεφάλαιο υπό τον τίτλο «υποψία για ενδεχόμενη απόπειρα μη νόμιμης πληρωμής», αναφέρονται τα εξής:

“Η αντίδραση της Εταιρείας στη δημοσίευση της έκθεσης της QCM μεταξύ άλλων κατευθύνθηκε και στην προσέγγιση πολιτικών και κυβερνητικών στελεχών για την ενίσχυση της πολιτικής υποστήριξης του Ομίλου.

Σε αυτό το πλαίσιο, όμως, επικοινωνίες που εντοπίστηκαν μεταξύ του ΓΚ και του κ. Ν. Σάκκου (Διευθυντής Ασφάλειας) εγείρουν υποψίες για προσπάθειες άσκησης επιρροής πολιτικών και άλλων προσώπων για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Παρατίθενται επικοινωνίες οι οποίες περιλαμβάνονται στα στοιχεία του διαχειριστικού ελέγχου.

Στις 09-05-2018 αποστέλλεται μήνυμα προς τους ΓΚ και ΔΚ από τον κ. Ν. Σάκκο, ενημερώνοντάς τους «για τα σημερινά αποτελέσματα της κινητοποίησής μας». Συγκεκριμένα, ο κ. Ν. Σάκκος μετέφερε τα ακόλουθα:

«Η οδηγία από ψηλά είναι να συνδράμουνε τον Ομιλο.
Αυτή είναι η θέση του Μαξίμου.
Ενημερώθηκε και ο Πρωθυπουργός. Ο κος [Γ.Μ.] έστειλε μήνυμα και του ανέφερε την κατάσταση.
Προσωπική επικοινωνία έγινε με τον Αντιπρόεδρο από τον κο Λ.
Είπε ο κος [Τρ.] να μην βγει Ανακοίνωση και να πάμε για να συζητήσουμε μαζί τους για να έχουν μια κοινή γραμμή».

Στις 11-05-2018 ακολουθεί επιπρόσθετη ενημέρωση προς τον ΓΚ από τον κ. Ν. Σάκκο ότι επικοινώνησαν «σήμερα με τον Πρόεδρο της επιτροπής. Ο κος [Γ.Μ.] (ο οποίος πραγματικά υπερβάλλει εαυτό για τον Ομιλο, είναι ο Μπροστάρης). Ο [Α.Φ.], ο κος [Α.Χ.] ΥΠ. Ανάπτυξης, ο κος Σ.Α. από το στενό περιβάλλον. Στηρίζουν όπως ήδη σας έχω πει εμπράκτως τον Ομιλο»”.

Επίσης ο κ. Ν. Σάκκος φαίνεται να περιγράφει σύσκεψη που είχε γίνει μεταξύ εκπροσώπων της ΕΚ και της Εταιρείας και την Κυριακή, 13-05-2018.

Για να καταλήξει αναφέροντας ότι «πραγματοποίησε τη συνάντηση με έναν σύμβουλο που αντιπροσωπεύει έναν από τους τρεις βασικούς υποστηρικτές μας», που του είπε «πόσο δύσκολο είναι το όλο εγχείρημα και πόσο εκτίθεται ο Ανθρωπός του, ότι έχει και κάποιες ανάγκες»…

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΒΗΜΑ