Αρχαιολογική ανακάλυψη: Το σνακ μπαρ της αρχαίας Πομπηίας

Με βλέμμα γεμάτο αγωνία για το τι μπορεί να περιείχε ο αμφορέας που μόλις είχαν εντοπίσει οι αρχαιολόγοι στην Πομπηία – στην πολυσύχναστη διασταύρωση των οδών Ασημένιου Γάμου και Μπαλκονιών του Τομέα 5 -, αφαιρούσαν τα δεκάδες σφαιρίδια ηφαιστειακής τέφρας με τα οποία ήταν σφραγισμένος ο λαιμός του αγγείου. Λίγο πριν απομακρυνθούν και τα τελευταία ωστόσο, δεν ήταν η όρασή τους εκείνη που συγκλονίστηκε αλλά η όσφρησή τους, καθώς το άρωμα από το κρασί που περιείχε ο αμφορέας ήταν τόσο έντονο που διαπέρασε τις μάσκες των ερευνητών, όπως λέει η επικεφαλής της ανασκαφής στον συγκεκριμένο τομέα Τερέζα Βιρτουόζο. Λίγα μέτρα πιο μακριά – σε ένα δεύτερο πήλινο αποθηκευτικό αγγείο – ένας κλέφτης πιάστηκε «επ’ αυτοφώρω»: ένας ποντικός που είχε τρυπώσει για να γευτεί τους σπόρους που πιθανόν φυλάσσονταν στον πίθο κι είχε εγκλωβιστεί και πεθάνει καθώς επιχειρούσε να ικανοποιήσει τη λαιμαργία του την ώρα της έκρηξης του Βεζούβιου το 79 μ.Χ.

Είναι δύο από τα ευρήματα που ήρθαν στο φως τους τελευταίους μήνες και παρουσιάστηκαν μόλις το Σάββατο από την ακούραστη σε αποκάλυψη αρχαιολογικών ευρημάτων γη της Πομπηίας. Δύο μόλις ψηφίδες από το εντυπωσιακό θερμοπωλείο – ένα κατάστημα εστίασης που θα αντιστοιχούσε σε ένα σημερινό ταχυφαγείο (φαστφουντάδικο), το οποίο, όπως μαρτυρά και το όνομά του, διέθετε ζεστά και οικονομικά πιάτα και κρασί – στο κοσμοπολίτικο κορυφαίο θέρετρο της αρχαίας Ρώμης και το πρώτο που ανασκάπτεται πλήρως από τα 80 που διέθετε η πόλη.

Πάγκοι με ενσωματωμένα δοχεία, που θυμίζουν εν πρώτοις εκείνα που διαθέτουν σήμερα κάποια καταστήματα με παγωτά, αποτελούσαν τον κύριο εξοπλισμό του εστιατορίου που σώζεται σε άριστη κατάσταση. Οι πελάτες ενημερώνονταν για το διαθέσιμο μενού κοιτάζοντας απλώς τις νωπογραφίες με τις οποίες ήταν διακοσμημένη η πρόσοψη του κάθε πάγκου, καθώς οι εικόνες αντιστοιχούσαν, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις των αρχαιολόγων, στο περιεχόμενο των δοχείων που ήταν «βυθισμένα» στους πάγκους, όπως κόκορας και αγριόπαπια.

Η σκαπάνη επιπλέον εντόπισε οστά πάπιας, καθώς και κατάλοιπα χοίρου, αιγοειδών, ψαριών και σαλιγκαριών σε δύο πήλινα αγγεία. Αν και δεν έχει ολοκληρωθεί η ανάλυση του περιεχομένου των συγκεκριμένων αγγείων, είναι σαφές στους ειδικούς ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά πιάτα. Το πρώτο αποτελεί συνδυασμό χοιρινού και ψαριού και το δεύτερο αποτελείται από σαλιγκάρια, ψάρια και κρέας προβάτου σε μια μορφή σούπας ή γιαχνί, ενώ άγνωστο παραμένει εάν υπήρχαν πρόσθετα λαχανικά.

Καθημερινή ζωή

Βάσει αυτών των πρώτων δεδομένων, οι επιστήμονες πιστεύουν πως το συγκεκριμένο ανασκαφικό σύνολο θα τους επιτρέψει να συναγάγουν πολύτιμα συμπεράσματα όχι απλώς για την καθημερινή ζωή στην Πομπηία του 1ου αι. μ.Χ., αλλά και για τις γαστρονομικές προτιμήσεις και συνήθειες των κατοίκων της. Στο κατάστημα ωστόσο – το είδος του οποίου δεν είχε πολύ καλή φήμη στην κοινωνία της εποχής, σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές – οι αρχαιολόγοι δεν βρήκαν μόνο ενδείξεις της μαγειρικής δεινότητας των Ρωμαίων και των σκευών που χρησιμοποιούσαν, αλλά και ίχνη ανθρώπινης παρουσίας. Πρόκειται για τουλάχιστον δύο σκελετούς, τα οστά των οποίων είχαν διαταραχθεί από αρχαιοκάπηλους κατά τον 17ο αι. Ο ένας σκελετός ανήκει σε άνδρα ηλικίας περίπου 50 ετών και εντοπίστηκε κοντά σε ένα παιδικό κρεβάτι, ενώ ο δεύτερος μπορεί να ήταν κλέφτης ή εργαζόμενος που δεν πρόλαβε να αντιδράσει όταν οι αναθυμιάσεις έκοψαν την ανάσα του, με αποτέλεσμα να μην προλάβει να αποσύρει το χέρι του από το κάλυμμα μιας κατσαρόλας, την οποία μόλις είχε ανοίξει. O χώρος του ταχυφαγείου εκτιμάται ότι θα είναι επισκέψιμος από το Πάσχα και εξής, κορωνοϊού επιτρέποντος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Πομπηία δεν τράβηξε για πρώτη φορά τα φώτα της δημοσιότητας εντός του 2020 με τη συγκεκριμένη αποκάλυψη. Νωρίτερα είχε κάνει τον γύρο του κόσμου η αποκάλυψη των καταλοίπων δύο ανδρών, ενός πλούσιου, καλοντυμένου ελεύθερου και ενός δούλου ή εργάτη, που πέθαναν ο ένας δίπλα στον άλλο στον υπόγειο διάδρομο μιας βίλας στα περίχωρα της κοσμοπολίτικής ρωμαϊκής πόλης για να προστατευθούν από την επερχόμενη καταστροφή. Ως αιτία θανάτου των δύο ανδρών φέρεται το θερμικό σοκ που ακολούθησε την έκρηξη.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ