Η ναυτιλία πρωταγωνιστεί στην οικονομία και στην κοινωνία

γράφει ο Βενιάμης Θεόδωρος

Η ελληνική ναυτιλία με το μεταφορικό της έργο εξυπηρετεί όλο τον πλανήτη και αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Τα στοιχεία της ετήσιας μελέτης του Lloyd’s List Intelligence για τα «calls», τις προσεγγίσεις, των πλοίων ελληνικών συμφερόντων στα λιμάνια όλου του κόσμου είναι εντυπωσιακά. Τα 4.000 πλοία ελληνικών συμφερόντων πραγματοποίησαν πάνω από 230.000 «calls» (προσεγγίσεις), δηλαδή πάνω από το 13,1% των συνολικών αφίξεων του παγκοσμίου εμπορικού στόλου, σε όλα τα λιμάνια του πλανήτη, και μετέφεραν φορτία που αντιστοιχούν σε 11,9 δισ. dtw.

Και τα στοιχεία συνεχίζουν το ίδιο εντυπωσιακά. Μολονότι ο πληθυσμός της Ελλάδας αντιπροσωπεύει μόλις το 0,16% του παγκόσμιου πληθυσμού, οι έλληνες πλοιοκτήτες κατέχουν το 20,67% της παγκόσμιας χωρητικότητας και το 54,28% της χωρητικότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στο διάστημα 2007-2019 υπερδιπλασίασαν τη μεταφορική ικανότητα του στόλου τους και ελέγχουν το 32,64% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων, το 15,14% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χημικών και παραγώγων πετρελαίου και το 16,33% του παγκόσμιου στόλου υγραεριοφόρων (LNG / LPG). Επίσης κατέχουν το 21,7% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, και το 8,92% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.

Η ελληνική ναυτιλία διατηρεί αλώβητη την πρωτοκαθεδρία της και συνεχίζει το μεταφορικό της έργο και σε αυτή την πολύ δύσκολη, γεμάτη προκλήσεις περίοδο της παγκόσμιας εξάπλωσης της πανδημίας COVID-19.

Μια περίοδο που φωτίστηκε καθαρά ο στρατηγικός και κυρίαρχος ρόλος της ναυτιλιακής βιομηχανίας στην εξυπηρέτηση του παγκόσμιου εμπορίου. Το προσωπικό των ναυτιλιακών εταιρειών και πρωτίστως οι ναυτικοί, οι ήρωες της θάλασσας, σε πρωτόγνωρες συνθήκες και με κίνδυνο της υγείας τους, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν στα πλοία, κράτησαν ανοικτούς τους θαλάσσιους εμπορικούς δρόμους για να μεταφερθούν από την μια άκρη του πλανήτη στην άλλη είδη πρώτης ανάγκης και κάθε είδους εμπορεύματα.

Είναι όμως σαφές ότι η ναυτιλία επλήγη από τον κλονισμό της παγκόσμιας οικονομίας και του εμπορίου λόγω της πανδημίας. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, τα αρμόδια όργανα και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καλούνται να δράσουν άμεσα ώστε να εξασφαλισθεί η ρευστότητα των ναυτιλιακών εταιρειών και να παρασχεθεί εν γένει κάθε δυνατή διευκόλυνση για την ανεμπόδιστη παροχή των θαλάσσιων μεταφορικών υπηρεσιών.

Η πρωταγωνιστική παρουσία της ελληνόκτητης ναυτιλίας στο παγκόσμιο διά θαλάσσης εμπόριο αντανακλάται και στην εθνική οικονομία, κυρίως στο Ισοζύγιο Πληρωμών. Το 2019 οι εισροές στο ισοζύγιο πληρωμών υπηρεσιών από τις θαλάσσιες μεταφορές ανήλθαν στα 17.303 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 4,05% σε ετήσια βάση.

Ωστόσο, η συμβολή της ναυτιλιακής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία είναι σημαντικά ευρύτερη από τη συνεισφορά της στο ισοζύγιο πληρωμών υπηρεσιών.

Η ελληνική ναυτιλία αποτελεί τον πυρήνα ενός ταχέως αναπτυσσόμενου ναυτιλιακού πλέγματος, το οποίο δημιουργεί επενδύσεις και ευκαιρίες απασχόλησης στη χώρα. Πρόσφατη μελέτη σημειώνει ότι η συνολική συμβολή της ελληνικής ναυτιλιακής βιομηχανίας στη χώρα, συμπεριλαμβανομένων των έμμεσων και επαγωγικών επιπτώσεων, υπερβαίνει τα 11 δισ. ευρώ το 2019, που αντιστοιχούν στο 6,6% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Η συνολική συνεισφορά της ναυτιλίας σε θέσεις απασχόλησης που δημιουργήθηκαν ή διατηρήθηκαν στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της έμμεσης και της επαγωγικής απασχόλησης, υπερβαίνει το 3% της συνολικής απασχόλησης στη χώρα.

Πολύ σημαντικό είναι επίσης και το κοινωνικό έργο του ελληνικού εφοπλισμού, με την Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) να είναι ο μόνος επιχειρηματικός κλάδος στην Ελλάδα που έχει αναπτύξει τη δική του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομική οντότητα, την Εταιρεία Κοινωνικής Προσφοράς Ελληνικού Εφοπλισμού ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ.

Η ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ ιδρύθηκε το 2016, χρονιά κατά την οποία η ΕΕΕ γιόρταζε τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της. Σήμερα η ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ επικεντρώνεται σε ενέργειες μεγάλης κλίμακας και πανελλαδικά προγράμματα, με αντικείμενο την ανάληψη πρωτοβουλιών κοινωνικής μέριμνας, τη στήριξη της δημόσιας εκπαίδευσης, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, τη συνδρομή Υπηρεσιών και Σωμάτων που σχετίζονται με την ελληνική ναυτιλία και τους νευραλγικούς τομείς της εθνικής άμυνας και της ασφάλειας του πολίτη. Επίσης, αναλαμβάνει την υλοποίηση έργων εθνικού ενδιαφέροντος, ανθρωπιστικού και κοινωφελούς χαρακτήρα ή αντιμετώπισης συνθηκών έκτακτης ανάγκης και κρίσεων.

Κορυφαία πρωτοβουλία της ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ το 2020 ήταν η συγκέντρωση 13 εκατ. ευρώ από 140 οικογένειες της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Περισσότερα από 40 Νοσοκομεία έχουν ενισχυθεί με εξοπλισμό κάθε είδους, απαραίτητο στη μάχη κατά της πανδημίας αλλά και για τη νοσηλεία χιλιάδων συμπολιτών μας. Μέχρι σήμερα έχουν προσφερθεί 335 αναπνευστήρες ΜΕΘ, 20 φορητοί αναπνευστήρες, 200 μόνιτορ παρακολούθησης ζωτικών οργάνων, 100 νοσοκομειακές κλίνες νοσηλείας, το πρώτο ασθενοφόρο όχημα του ΕΚΑΒ με σύστημα αρνητικής πίεσης στην Ελλάδα για την ασφαλή μεταφορά ασθενών COVID-19, σημαντικές ποσότητες υγειονομικού υλικού και αναλωσίμων καθώς και χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Πριν την εμφάνιση της πανδημίας η ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ είχε αναγγείλει μετά από πρόσκληση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ανακαίνισης και κατασκευής των χώρων υγιεινής στους θαλάμους νοσηλείας και στους κοινόχρηστους χώρους όλων των δημόσιων νοσοκομείων της Αττικής, καθώς και την παροχή των απαραίτητων κλινοσκεπασμάτων και στα 120 δημόσια νοσοκομεία όλης της χώρας. Το πρόγραμμα αυτό επιτελείται παρά τα εμπόδια και την ταχεία εξάπλωση της πανδημίας που δυσκολεύει αναμφισβήτητα την υλοποίησή του. Εχουν ήδη σχεδόν ολοκληρωθεί τα έργα στα τρία πρώτα νοσοκομεία και πραγματοποιούνται μελέτες και σχεδιασμοί για τα υπόλοιπα, ενώ οι παραδόσεις ιματισμού είναι σε εξέλιξη σε Νοσοκομεία της Αττικής και σύντομα στα Νοσοκομεία όλων των υγειονομικών περιφερειών της χώρας.

Τέλος, μια ακόμη σημαντική πρωτοβουλία που άρχισε να υλοποιείται το 2020 είναι και το πρόγραμμα παράδοσης δέκα ταχύπλοων περιπολικών σκαφών υψηλών προδιαγραφών, άρτια εξοπλισμένων, Rafnar 1100 Cabin Bulletproof, στο Λιμενικό Σώμα. Μέχρι στιγμής έχουν παραδοθεί τα πέντε. Το επόμενο διάστημα σταδιακά θα πραγματοποιηθεί και η παράδοση των υπολοίπων πέντε.

Ο κ. Θεόδωρος Βενιάμης είναι Πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και της ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ