Ενα τρίπτυχο ανάπτυξης για τα πανεπιστήμια

γράφουν οι: Στυλιανίδης Στράτος-Κωβαίος Δημήτρης

Σε μια χώρα που το μεγάλο συγκριτικό της πλεονέκτημα είναι το διανοητικό της κεφάλαιο, με τους Ελληνες και τις Ελληνίδες να καταλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια κατάταξη, είναι πλέον αδήριτη ανάγκη η αποτελεσματική σύνδεση της εκπαίδευσης, των προγραμμάτων ακαδημαϊκών σπουδών, της έρευνας και της μεταφοράς τεχνολογίας στους κόλπους των ελληνικών πανεπιστημίων. Η συμβολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ανάπτυξη της οικονομίας και της απασχόλησης των ελλήνων επιστημόνων μπορεί να ενισχυθεί σημαντικά με μία μεταρρύθμιση εκ βάθρων στο τρίπτυχο εκπαίδευση, έρευνα, επιχειρηματικότητα.

Υπάρχει ένα τεράστιο κενό ανάμεσα στην αξία της γνώσης και καινοτομίας που παράγονται στις ακαδημαϊκές αίθουσες και στα ερευνητικά εργαστήρια των πανεπιστημίων, και στην τελική αξιοποίησή τους προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας. Το χάσμα αυτό αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη εκπαίδευσης και κατάλληλης νοοτροπίας σε θέματα καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, αλλά και στην έλλειψη αποτελεσματικής επικοινωνίας και διασύνδεσης με τις επιχειρήσεις και την κοινωνία.

Η αξιοποίηση της παραγόμενης γνώσης και καινοτομίας στα Πανεπιστήμια προς όφελος της κοινωνίας λείπει και δεν καλλιεργείται με αποσπασματικές δράσεις και πολιτικές διαφορετικών ταχυτήτων μέσα στο ίδιο πανεπιστήμιο. Απαιτεί σχεδιασμό, ενοποιημένες πολιτικές ανάπτυξης προγραμμάτων σπουδών και έρευνας. Ωστε φοιτητική, ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα να αποτελέσουν ένα αλληλοσυμπληρούμενο, δυναμικό σύστημα, το οποίο θα αξιοποιήσει, θα συνδυάσει και θα μεγιστοποιήσει τις γνώσεις και τα εργαλεία που παρέχονται από τους διοικητικούς θεσμούς και τα αρμόδια γραφεία που στηρίζουν την επιχειρηματικότητα μέσα στο ίδιο το Ιδρυμα, όπως είναι το Γραφείο Διασύνδεσης και το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας.

Εχουμε άραγε την πολυτέλεια εν μέσω πανδημίας και υβριδικών σχημάτων εκπαίδευσης να μιλάμε για ανάπτυξη δημιουργικότητας, εφευρετικού πνεύματος, έρευνας και καινοτομίας; Βεβαίως και έχουμε την υποχρέωση να το κάνουμε να συμβεί. Η δημιουργικότητα των νέων δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ένα ζωτικό στοιχείο για την επαγγελματική τους ασφάλεια και συγχρόνως για την προσωπική τους ολοκλήρωση.

Πώς θα φέρουμε λοιπόν κοντά στην ακαδημαϊκή νοοτροπία την ανάπτυξη της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας;

Με την ενίσχυση και ενθάρρυνση δράσεων που καλλιεργούν το πνεύμα της δημιουργικότητας, της εφευρετικότητας και της επιχειρηματικότητας στις φοιτήτριες και στους φοιτητές μας, ώστε να ενισχύσουμε τις επαγγελματικές προοπτικές και την απασχόλησή τους. Με την ανάπτυξη και την ενδυνάμωση των σχέσεων με τις επιχειρήσεις. Με την εισαγωγή των εννοιών της διαχείρισης καινοτομίας και της μεταφοράς τεχνολογίας από τα πρώτα στάδια των σπουδών τους.

Με την καλλιέργεια και την ενίσχυση των θετικών στάσεων των νέων επιστημόνων στην ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών βασισμένων στις καινοτόμες ιδέες τους. Εμπλουτίζοντας το γνωστικό τους υπόβαθρο και προωθώντας τη σύνδεσή τους με τον κόσμο του «επιχειρείν». Φέρνοντάς τους σε επαφή με επιχειρηματικούς φορείς και υποκινώντας την ανάληψη ανάλογων δραστηριοτήτων. Κινητοποιώντας τους προς τη μεταφορά τεχνολογίας με όρους και διαδικασίες που ανταποκρίνονται στις τάσεις της αγοράς. Αλλά και επενδύοντας στις απαραίτητες υποδομές, ώστε να δημιουργήσουμε κυψέλες δημιουργικότητας με πυρήνα τους το ίδιο το Πανεπιστήμιο.

Εχουμε μεγάλη ευθύνη να ενθαρρύνουμε τη νέα γενιά επιστημόνων προς την καινοτομία και να δημιουργήσουμε ευκαιρίες, ώστε να διοχετεύσουν την εφευρετικότητά τους, να συντονιστούν με τις παγκόσμιες τάσεις της επιστήμης, να συμμετέχουν σε ερευνητικές ομάδες, να εργαστούν, να συνεργαστούν, να συναγωνιστούν, να μάθουν, να πετύχουν. Και να μείνουν στη χώρα. Η συμπληρωματικότητα των Γραφείων Διασύνδεσης και των Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας πρέπει να δημιουργεί το πλαίσιο, τις ευκαιρίες και την ποιότητα ζωής, ώστε οι νέες και οι νέοι να μένουν και να δημιουργούν στην Ελλάδα. Να ζήσουν και να καινοτομήσουν εδώ. Στη φωτεινή Ελλάδα της δημιουργίας. Αυτό το στοίχημα πρέπει να το κερδίσουμε και ως πανεπιστήμια και ως χώρα.

Ο κ. Στράτος Στυλιανίδης είναι αντιπρύτανης Ερευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης ΑΠΘ, ο κ. Δημήτρης Κωβαίος αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας ΑΠΘ.