Ιλουστρασιόν ραφές

Στα παιδικά μου χρόνια, όχι απλώς δεν ήξερα «τι θα γίνω όταν μεγαλώσω», αλλά ούτε καν γνώριζα τι σημαίνει «δημοσιογράφος». Η μόνη ένδειξη ήταν η μανία μου με τα περιοδικά. Σαν παλαβό έκανα μόλις τα έπιανα στα χέρια μου. Εκείνα των αρχών της δεκαετίας του 1970 που είχαν μεγαλύτερες διαστάσεις από τα σημερινά. Το αγαπημένο μου παιχνίδι μάλιστα δεν ήταν να ράβω ρούχα για τις κούκλες μου, όπως έκαναν οι φίλες μου, αλλά να ράβω… περιοδικά. Εκοβα από διάφορα τις σελίδες που μου άρεσαν περισσότερο, τις ταίριαζα στη σειρά (όπως νόμιζα ότι ταίριαζαν) και έραβα τη «ράχη» με κηροκλωστή. Κατατρυπούσα βέβαια τα δάχτυλά μου, αλλά ήμουν πολύ περήφανη για το αποτέλεσμα.

Κάνα δυο έχουν διασωθεί από τις διάφορες εκκαθαρίσεις. Το «εξώφυλλό» τους, πανομοιότυπο. Γυναικείες φιγούρες με μαλλιά πιασμένα πίσω ή καρέ με φράντζα (α λα Μιρέιγ Ματιέ, όπως λέγαμε τότε), οπάκ χρωματιστό καλσόν, καπέλο χωρίς γείσο σαν κεσέ και κάτι φορέματα σαν παράξενα κουτιά από αυτά που δεν φορούσε η μαμά μου. Ηταν τα κορίτσια του Πιερ Καρντέν. Και ο Πιερ Καρντέν, ο πρώτος σχεδιαστής μόδας που έμαθα το όνομά του.

Οταν αναλογίζομαι σήμερα εκείνη την εποχή, διαπιστώνω – τι παράξενο! – ότι παρά τα ελάχιστα, σε σχέση με τώρα, μέσα πληροφόρησης, γνωρίζαμε, τελικά, καλύτερα τι συνέβαινε στον κόσμο. Να, εγώ, για παράδειγμα, από εκείνα τα περιοδικά ήξερα τον Πιερ Καρντέν πριν κλείσω τα δώδεκα. Διάβαζα για την επανάσταση που έφερε με το πρετ α πορτέ, αν και ρωτούσα τους μεγαλύτερους τι ακριβώς ήταν το πρετ α πορτέ και γιατί ήταν επανάσταση (δεν θυμάμαι αν μου το εξήγησε ποτέ κανείς). Στα περί εκδημοκρατισμού της μόδας κολλούσα, αλλά αντιλαμβανόμουν τι σημαίνει «φουτουριστικό ρούχο», έστω και αν δυσκολευόμουν να προφέρω τη λέξη.

Το μέλλον του παρελθόντος μας

Ο φουτουρισμός ήταν όμως η λέξη της εποχής. Ο Αρμστρονγκ είχε ήδη περπατήσει στο φεγγάρι, τα περιοδικά έγραφαν πώς θα ήταν τα σπίτια μας το μακρινό, τότε, 2000 (τα περιέγραφαν κάπως σαν φούσκες και εμάς ντυμένους με ρούχα που παρέπεμπαν σε στολές αστροναύτη), ονειρευόμασταν διαπλανητικά ταξίδια, διακοπές στον Αρη και ότι το Γη – Σελήνη θα έμπαινε πολύ γρήγορα στη γραμμή Κολιάτσου – Παγκράτι.

Τίποτα από όλα αυτά δεν έγινε. Πενήντα χρόνια μετά, εδώ στη Γη είμαστε ακόμη, να βουρλιζόμαστε και να ποθοπλαντάζουμε. Και ο θάνατος, προχθές, του Πιερ Καρντέν, σε ηλικία 98 ετών, θύμισε – σε εμένα τουλάχιστον – πως, κάποτε, ακόμη και η μόδα δεν αποτύπωνε το παρόν αλλά οραματιζόταν το μέλλον. Ξέρω ότι υπήρξε φαινόμενο ως «επιχειρηματίας του στυλ», σχεδίασε ό,τι μπορούσε να σχεδιαστεί, από εσώρουχα έως αυτοκίνητα, ήταν ο πρώτος που έβαλε στη ζωή μας τα σινιέ αντικείμενα (ποιος θυμάται τα ρολόγια Pierre Cardin;), αντιγράφηκε όσο κανείς (με μια τόση δα γραμμούλα το Cardin γινόταν Gardin και όποιος κατάλαβε, κατάλαβε).

Εγώ, ωστόσο, θα θυμάμαι, πάνω απ’ όλα, εκείνα τα φουστάνια του σε γραμμή τραπέζ που, τότε, νόμιζες ότι έρχονταν από το 2000. Τι σημασία έχει αν δεν καθιερώθηκαν, αν το 2000 είχε επανέλθει η μόδα του 1975; Το σημαντικό είναι ότι ο Πιερ Καρντέν αντιπροσωπεύει μια εποχή κατά την οποία το παρόν δεν φοβόταν το μέλλον. Γι’ αυτό και μπορούσαμε να το ονειρευτούμε.