Ανασχηματισμός : Εφτασε η ώρα των αλλαγών που θα κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης;

Ισως ποτέ άλλοτε οι ευχές της Πρωτοχρονιάς, σε πολιτικό επίπεδο, δεν συνοδεύονταν και με τη λέξη «Ανασχηματισμός».

Τόσες πολλές φορές ακούστηκε από τα στόματα πολιτικών, όχι μόνο της κυβέρνησης, που κάποιοι είπαν ότι και αυτή τη φορά «κάηκε», όπως έχει γίνει τους τελευταίους μήνες.

Κάθε φορά που ο πρωθυπουργός αναζητούσε ουδέτερο πολιτικό χρόνο, κάτι συνέβαινε και ο ανασχηματισμός αναβαλλόταν για αργότερα.

Ειδικά το περασμένο καλοκαίρι, όπου οι περισσότεροι ορκίζονταν ότι έρχεται ευρεία αλλαγή της κυβέρνησης, τελικά επελέγη η τακτική της μικρής «διόρθωσης» σε συγκεκριμένες θέσεις.

Επειτα ήρθε το δεύτερο κύμα πανδημίας, συνεχίστηκαν και οι τουρκικές προκλήσεις οπότε η αναδόμηση του κυβερνητικού σχήματος θα ήταν αδύνατον να συμβεί χωρίς να προκαλέσει αναταράξεις.

Οι επόμενες 10 ημέρες, λένε όσοι γνωρίζουν τα πολιτικά δεδομένα, κρίνονται ιδιαίτερα κρίσιμες ως προς το αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα αποφασίσει να προχωρήσει σε ανασχηματισμό.

Οι παλιοί λένε ότι «ανασχηματισμός και υποτίμηση» δεν προαναγγέλλονται ποτέ. Κι επειδή υποτίμηση νομίσματος δεν μπορεί πλέον να γίνει, μείναμε με την… αγωνία του ανασχηματισμού που βρίσκεται πάντα στη διακριτική ευχέρεια του πρωθυπουργού.

Ο Μητσοτάκης έχει αποδείξει ότι είναι απρόβλεπτος. Όταν όλοι μιλούν για αλλαγές στην κυβέρνηση, αυτός τις αναβάλλει μέχρι να σταματήσουν να μιλούν οι άλλοι.

Όμως, αυτή την περίοδο φαίνεται να είναι όλα διαφορετικά. Η μικρή έστω υποχώρηση της πανδημίας και η έναρξη των εμβολιασμών στην Ελλάδα αποτελούν το «ξέφωτο», τον ουδέτερο πολιτικό χρόνο που αναζητούσε ο πρωθυπουργός για να δείξει ότι γίνεται ένα νέο ξεκίνημα και ότι διορθώνει τις «αστοχίες» των τελευταίων μηνών. Επομένως, ή θα κάνει τώρα ανασχηματισμό ή αυτός πλέον θα μεταφερθεί για την άνοιξη, με την ελπίδα όλα να έχουν ισορροπήσει με την πανδημία.

Οι απόψεις για το χρόνο του ανασχηματισμού διίστανται. Αν κάνει τώρα κάποιοι θα τον κατηγορήσουν ότι σκέφτεται μόνο την πολιτική κι όχι την υγειονομική κρίση και τη διαχείριση της πανδημίας.

Αν δεν κάνει τότε ρισκάρει αφενός να μην έχει έπειτα τα χέρια του ελεύθερα να προχωρήσει σε ανασχηματισμό και αφετέρου να κατηγορηθεί ότι είναι δέσμιος των «φατριών» του κόμματος.

Με δεδομένου, πάντως, ότι μέσα στις γιορτές κάποιοι υπουργοί και υφυπουργοί έδειχναν έτοιμοι για μεγάλες αλλαγές, εικάζουμε ότι από τη Δευτέρα 4 Ιανουαρίου όλα είναι πιθανά. Αλλωστε, πληροφορίες του in.gr λένε ότι υπουργοί τόνιζαν στους συνεργάτες τους ότι πρέπει να είναι έτοιμοι να φύγουν για άλλα υπουργεία και να μην…απομακρύνονται από τη βάση τους γιατί επίκεινται ανακοινώσεις.

Οι ανακοινώσεις για γενικό lockdown για μία εβδομάδα, που έγιναν το πρωί του Σαββάτου από τον Στέλιο Πέτσα, ενδεχομένως να οδηγούν τις αποφάσεις για ανασχηματισμό για τις 11 Ιανουαρίου… αλλά κανείς δεν ξέρει.

Ο χαρακτήρας του ανασχηματισμού

Ένα δεύτερο ερώτημα που απασχόλησε πολύ το πολιτικό προσωπικό αυτές τις ημέρες είναι το είδος του ανασχηματισμού που θα κάνει ο Κ. Μητσοτάκης.

Θα είναι σαρωτικός και θα παρασύρει και πρωτοκλασάτους υπουργούς; Θα μπουν στο κυβερνητικό σχήμα βουλευτές και άλλα πρόσωπα που θα αλλάξουν ριζικά την εικόνα και την κατεύθυνση της κυβέρνησης; Ή θα είναι… μία από τα ίδια με μικρές διορθώσεις σε πρόσωπα που το Μαξίμου εκτιμά ότι δεν «τραβάνε»;

Υπάρχει και ο τρίτος δρόμος ή όπως το λένε, οι… μουσικές καρέκλες. Υπουργοί απλά να αλλάξουν χαρτοφυλάκιο και από το πάγκο να μπουν λίγοι και σε δευτερεύουσες θέσεις.

«Ανασχηματισμός χωρίς να αλλάξει ο τσάρος της οικονομίας, δεν είναι ανασχηματισμός», λένε οι παλιοί. Και ο Ανδρέας Παπανδρέου τους μικρούς ανασχηματισμούς τους χαρακτήριζε «αναδόμηση».

Επομένως, αν ο Κ. Μητσοτάκης αποφασίσει να αλλάξει το οικονομικό επιτελείο τότε θα μπορούμε να μιλάμε για κανονικό ανασχηματισμό.

Κάποιοι βάζουν στο ίδιο κάδρο και το υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και το Αμυνας. Αν ο πρωθυπουργός προχωρήσει σε αλλαγές προσώπων τότε σηματοδοτεί έναν ευρύ ανασχηματισμό και δείχνει τον προσανατολισμό της νέας κυβέρνησης.

Χωρίς να σημαίνει ότι οι υπουργοί Οικονομικών, Εξωτερικών και Αμυνας φεύγουν γιατί δεν είναι ευχαριστημένο το Μαξίμου, μια αντικατάστασή τους θα έδινε τον χαρακτήρα των «σαρωτικών αλλαγών» που κάποιοι εισηγούνται ότι πρέπει να γίνει.

Αλλά τα διλήμματα είναι πολλά. Αν αλλάξει το οικονομικό επιτελείο θα παραδέχεται ότι η μέχρι σήμερα πολιτική που ακολουθήθηκε δεν ήταν η σωστή, και θα δικαιώνει και τον ΣΥΡΙΖΑ που είχε κάνει πρόταση μομφής κατά του Χρ. Σταϊκούρα. Αν επίσης αλλάξει τον Ν. Δένδια ή τον Ν. Παναγιωτόπουλο θα μπορούν κάποιοι να τον κατηγορήσουν ότι το κάνει εν μέσω κρίσης με την Τουρκία.

Το ίδιο ισχύει και με την περίπτωση του υπουργείου Υγείας. Αν αποφασιστεί αλλαγή προσώπων η αντιπολίτευση θα μπορούσε να κατηγορήσει τον Μητσοτάκη για παραδοχής αποτυχίας ως προς τη διαχείριση της πανδημίας.

Στις σκέψεις των πολιτικών αναλυτών μπαίνει και ο παράγοντας «εκλογές». Επειδή πολλά ακούγονται για το αν θα σκεφτόταν ο πρωθυπουργός να πάει σε εκλογές μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού και τη λήξη της πανδημίας, τότε ένας ευρύς ανασχηματισμός θα έδινε το χαρακτήρα της «κυβέρνησης που θα τρέξει τις εκλογές».

Βεβαίως, αυτό είναι ένα μάλλον απίθανο σενάριο και απλές εισηγήσεις που δεν μπορούν να αναλυθούν ενώ συνεχίζεται η φονική πανδημία και οι επιπτώσεις στην οικονομία έχουν αρχίσει να είναι εμφανείς.

Δεξιά ή κέντρο;

Τι ανασχηματισμό θα κάνει ο Μητσοτάκης; Τι χαρακτήρα θα έχει; Θα είναι… δεξιός ή θα συγκλίνει ξανά προς το κέντρο;

Είναι ερωτήματα που τίθενται από πολλούς εντός της ΝΔ. Η μία άποψη λέει ότι ο πρωθυπουργός θα θελήσει να αξιοποιήσει πολλούς από τους βουλευτές που βοήθησαν τη ΝΔ να επανέλθει στην εξουσία, που «έτρεξαν» στις εκλογές του 2019.

Ο… πάγκος είναι γεμάτος από βουλευτές που περιμένουν κάποια κυβερνητική θέση, κυρίως βουλευτές της επαρχίας που θα ήθελε και το Μαξίμου να αξιοποιήσει προκειμένου να δείξει ότι δεν σκέφτεται αθηνοκεντρικά.

Αυτός ο «γαλάζιος» ανασχηματισμός θα είχε νόημα επίσης διότι θα έριχνε και τις εντάσεις που υπάρχουν στο εσωτερικό της ΝΔ περί μη αξιοποίησης στελεχών που δούλεψαν για το κόμμα, αλλά κάποιοι «ξένοι» πήραν τα χαρτοφυλάκια.

Η στροφή στο κέντρο και η αξιοποίηση στελεχών από αυτή τη δεξαμενή, είναι κεντρική επιλογή του πρωθυπουργού. Αφενός προκαλεί μεγάλη ζημιά στο ΚΙΝΑΛ, και δευτερευόντως στον ΣΥΡΙΖΑ που θέλει να ηγεμονεύει του χώρου, κι αφετέρου δείχνει ο Μητσοτάκης ότι είναι κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού.

Δείχνει επίσης ότι θεωρεί ακίνδυνες τις λίγες «δεξιές» φωνές που γκρινιάζουν για διάφορα θέματα, όπως τα εθνικά. Στο Μαξίμου πιστεύουν ότι «μιλάνε» στον δεξιό ψηφοφόρο, ότι μια σειρά από ενέργειες που έγιναν (απαγορεύσεις στο Πολυτεχνείο, μείωση των επεισοδίων, εμβληματικές αλλαγές στον σωφρονιστικό κώδικα, σε θέματα τρομοκρατίας, στην Παιδεία) απευθύνονται στον ζωτικό πολιτικό χώρο της ΝΔ.

Τα πρόσωπα

Τα πρόσωπα του ανασχηματισμού είναι ασφαλώς αυτό που ιντριγκάρει τους πάντες. Σε όλες τις περιπτώσεις αυτοί που μπαίνουν σε μια κυβέρνηση είναι είτε επειδή τους επέλεξε από την αρχή ο πρωθυπουργός είτε λόγω πολιτικών ισορροπιών είτε επειδή προέκυψαν διάφορες «καραμπόλες».

Θα έλεγε κανείς ότι σ’ αυτή την φάση όλοι είναι σε αναμμένα κάρβουνα. Κανείς δεν θεωρείται σίγουρος ενώ πολλοί από την Κ.Ο. της ΝΔ περιμένουν με αγωνία να χτυπήσει το δικό τους τηλέφωνο για να πάρουν κάποιο χαρτοφυλάκιο.

Πάντως, αν ο ανασχηματισμός δεν προχωρήσει σε πολλούς υπουργούς τότε αναμένεται «σφαγή» σε επίπεδο αναπληρωτών και υφυπουργών που θα αντικατασταθούν από νέα πρόσωπα.

Από το χώρο του κέντρου, πλην το όνομα της Αννας Διαμαντοπούλου, η οποία διεκδικεί τη θέση στον ΟΟΣΑ και ίσως αξιοποιηθεί στην κεντρική πολιτική σκηνή κάποια άλλη στιγμή, αυτός που ακούγεται πάντα είναι ο Γιάννης Μανιάτης. Ο πρώην υπουργός Ενέργειας ήταν στα υπόψιν και το καλοκαίρι. Δεν αποκλείεται, πάντως, να υπάρξει κάποια συμφωνία με κορυφαίο πρώην υπουργό που θα κάνει αίσθηση στον κεντρώο χώρο και θα επιτείνει την εσωστρέφεια στο ΚΙΝΑΛ.

Αναφορικά με τα πρωτοκλασάτα ονόματα, τα σενάρια είναι τα εξής:

Αν φύγει από το ΥΠΕΞ ο Ν. Δένδιας (αν κι έχει διαχειριστεί ικανοποιητικά τα δύσκολα διπλωματικά ζητήματα κι έχει καλή συνεννόηση με το Μαξίμου) θα πάρει εξίσου βαρύ χαρτοφυλάκιο, ενδεχομένως το Αμυνας και ο Ν. Παναγιωτόπουλος να πάει επίσης σε ένα δυνατό υπουργείο. Για τη θέση του κ. Δένδια (με βάση το παραπάνω σενάριο) ακούστηκε και το όνομα του Δημήτρη Αβραμόπουλου ο οποίος φαίνεται να είναι το κλειδί και η έκπληξη του ανασχηματισμού.

Για το υπ. Οικονομικών δε φαίνεται να υπάρχουν αλλαγές με τους κ. Σταϊκούρα και Σκυλακάκη να είναι τα πρώτα βιολιά και τον Ν. Παπαθανάση επίσης να είναι αμετακίνητος. Ισως να υπάρξουν αντικαταστάσεις σε επίπεδο υφυπουργών, όπως π.χ. να αποχωρήσει ο κ. Ζαββός, που είναι υπεύθυνος για τις τράπεζες ή ο κ. Βεζυρόπουλος.

Στο Ανάπτυξης θα μπορούσε να αποχωρήσει ο κ. Γεωργιάδης, ο οποίος πιστώνεται κάποιες σημαντικές επενδυτικές κινήσεις που έγιναν πρόσφατα. Ενδεχομένως θα μπορούσε να μετακινηθεί ακόμη και στο Υγείας ή να υπάρξει «τράμπα» με τον Κ. Χατζηδάκη στο Περιβάλλοντος κι Ενέργειας.

Στο υπουργείο Υγείας, αν αποφασιστεί αλλαγή του Β. Κικίλια (ο οποίος στις δημοσκοπήσεις είναι πρώτος σε δημοφιλία) ακούγεται και το όνομα του Μ. Βορίδη. Θα μπορούσε να γίνει και μια έκπληξη με την υπουργοποίηση κάποιου επιστήμονα – γιατρού, που θα έδινε και ένα διαφορετικό μήνυμα στην κοινωνία, κυρίως επιβράβευση της προσφοράς τους.

Ο Β. Κικίλιας είτε θα παραμείνει είτε θα πάρει κι αυτός άλλο υπουργείο, ίσως το υπ. Τουρισμού, αν υπάρξει αποχώρηση του Χ. Θεοχάρη. Ο τουρισμός είναι ένα μεγάλο στοίχημα για την επόμενη σεζόν, και ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο.

Για τη θέση αυτή ακούστηκε και το όνομα του πρώην υπουργού, Θ. Ρουσόπουλου ή ακόμη και της Ολγας Κεφαλογιάννη.

Στο Παιδείας κανείς δεν ξέρει αν θα αποχωρήσει η Ν. Κεραμέως. Αν αυτό συμβεί έχει ακουστεί το όνομα του καθηγητή Χρ. Ταραντίλη ή ακόμη και αναβάθμιση της Σοφίας Ζαχαράκη ή μετακίνηση του Κ. Χατζηδάκη ή κάποια έκπληξη.

Σίγουρη θεωρείται η αποχώρηση του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα, ο οποίος ενδεχομένως θα μπορούσε να πάει στα έσοδα ή σε άλλο υπουργείο.

Στο Εργασίας ενδεχομένως να υπάρξουν αλλαγές και είτε να ενισχυθεί ο ρόλος του υφυπουργού, Πάνου Τσακλόγλου, ο οποίος τρέχει τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, είτε να πάει άλλος υπουργός (ο κ. Πέτσας ή άλλο πρόσωπο).

Για κυβερνητικός εκπρόσωπος ακούγεται το όνομα του κ. Ταραντίλη ή δημοσιογράφου που θα μπορούσε να αναλάβει την καθημερινή ενημέρωση.

Στο Μεταναστευτικής Πολιτικής μάλλον μένει ο Ν. Μηταράκης εκτός αν επιλεγεί π.χ. ο Δ. Αβραμόπουλος, πρώην επίτροπος για τα θέματα αυτά. Αγνωστο μέχρι στιγμής είναι τι θα γίνει στο Εσωτερικών με τον Τ. Θεοδωρικάκο, ο οποίος μάλλον θα μείνει.

Αλλαγές μπορεί να υπάρξουν στο Αγροτικής Ανάπτυξης, εφόσον ο Μ. Βορίδης αναλάβει κάποιο άλλο υπουργείο. Ακούστηκε ακόμη και το όνομα του Κ. Τσιάρα, νυν υπουργού Δικαιοσύνης ενώ ο κ. Βορίδης ακούγεται για το Υγείας ή το Ναυτιλίας (αν αποχωρήσει ο κ. Πλακιωτάκης αν και όλα δείχνουν ότι μένει). Ισως αποχωρήσει μόνο η Φ. Αραμπατζή, ίσως να μείνει ίδιο το σχήμα καθώς θεωρείται επιτυχημένο ως προς τη διαχείριση της νέας ΚΑΠ.

Αμετακίνητοι εμφανίζονται οι κ. Γεραπετρίτης, Πικραμμένος, Σκέρτσος, Καραμανλής, Μενδώνη, Πιερρακάκης, Χρυσοχοϊδης, Λευτέρης Οικονόμου, Αυγενάκης και φυσικά ο Ν. Χαρδαλιάς.

Ποιοι θα αξιοποιηθούν

Πολλά είναι τα ονόματα, εντός κι εκτός κυβέρνησης, που περιμένουν αναβάθμιση ή αξιοποίηση. Θετικά κρίνονται οι κ. Τσακλόγλου, ο υφυπουργός κ. Δήμας στο Ερευνας και Τεχνολογίας, ο Β. Κοντοζαμάνης στο Υγείας, η κ. Ζαχαράκη, η Δ. Μιχαηλίδου.

Πολλά θα κριθούν και από την… ποσόστωση, το «άρωμα γυναίκας» που θέλει το Μαξίμου να έχει η κυβέρνηση. Εκεί «παίζουν» πολλά ονόματα, που είτε θα παραμείνουν στη θέση τους είτε θα πάρουν ισχυρότερο χαρτοφυλάκιο. Όπως π.χ. η γ.γ. Αντεγκληματικής Πολιτικής, Σοφία Νικολάου, η Ζωή Ράπτη στο Υγείας, η Δόμνα Μιχαηλίδου, η γ.γ. του υπ. Τουρισμού και πρώην στενή συνεργάτης του πρωθυπουργού, Βίκυ Λοϊζου, η γ.γ. Περιβάλλοντος, Αλ. Σδούκου, η γ.γ. στο Εργασίας Αννα Στρατινάκη.

Δυνατά ακούγονται τα ονόματα των: Γεωργίας Μαρτίνου, Ελενας Ράπτη, Μαρίας Συρεγγέλα, Ειρήνης Αγαπηδάκη, της Αννας Ευθυμίου, της Νίκης Δανδόλου και βεβαίως της Ολγας Κεφαλογιάννη.

Ονομα – έκπληξη θα μπορούσε να είναι η είσοδος στην κυβέρνηση της Μαριέττας Γιαννάκου.

Στο μικροσκόπιο του Μαξίμου έχουν μπει ονόματα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν περαιτέρω όπως ο γ.γ. Αγροτικής Ανάπτυξης, Κ. Μπαγινέτας, ο Μ. Θεμιστοκλέους από το Υγείας, ο κ Σταμπουλίδης, αλλά και βουλευτές όπως οι Μαρκόπουλος, Κατσαφάδος του Πειραιά, ο Σπήλιος Λιβανός, ο επικεφαλής της Κ.Ο. Σταύρος Καλαφάτης, ο βουλευτής Αχαϊας, Ανδρέας Κατσανιώτης, ο Χρ. Μπουκώρος, οι κ. Κόνσολας, Μπουγάς, Κώτσηρας, Χριστόδουλος Στεφανάδης.

Στα υπόψιν και οι διεθνολόγοι Αγγ. Συρίγος, Τ. Χατζηβασιλείου, Δ. Καιρίδης.

Αγνωστος Χ, ο πιο στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού στα οικονομικά, Αλέξης Πατέλης ο οποίος μπορεί να αναλάβει κομβικό χαρτοφυλάκιο.