Η πανδημία που εισέβαλε και στη χώρα μας στις αρχές του 2020 ανέτρεψε πολλά.

Από τον τρόπο που εργαζόμαστε, μέχρι τον τρόπο που επικοινωνούμε με τους δικούς μας ανθρώπους. Χάθηκε κάθε μέτρο ισορροπίας και τα «αυτονόητα» έγιναν για πολλούς δυσνόητα.

Η πανδημία τόνωσε το αίσθημα του φόβου και της αγωνίας, ενώ η συνεχής επιβολή μέτρων έφερε κόπωση στη κοινωνία. Η απομάκρυση δε της εξόδου του τούνελ, μετά τους ατυχείς χειρισμούς της Ευρώπης στο θέμα προμήθειας επαρκούς ποσότητας εμβολίων είναι το κερασάκι στην πικρή αυτή τούρτα.

Την ανασφάλεια και την κουραση επιτείνουν δε όλα αυτά τα σενάρια που ακούγονται σχετικά με τρίτο κύμα, νέα μέτρα, αυστηρό lockdown με βάση το μοντέλο Μαρτίου, ενώ στα αρνητικά συναισθήματα έρχεται να προστεθεί και ο θυμός για αστοχίες και παραλείψεις σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό, το μόνο αποτελεσματικό όπλο κατά του ιού, αλλά και οι παλινωδίες που εκτός από την ψυχολογία της κοινωνίας τσακίζουν και την οικονομία.

Όσο περνάει ο καιρός τα δεκάδες σενάρια, οι αναλύσεις και οι προτάσεις που πέφτουν στο τραπέζι και δημοσιοποιούνται, πριν η κυβέρνηση λάβει τις τελικές αποφάσεις, πέφτουν πλέον σαν οβίδες «ξεκουφαίνοντας» τους πολίτες. Ο βομβαρδισμός αυτός έχει αρχίσει αφ’ ενός να κουράζει τον κόσμο, αφετέρου να διογκώνει την ανασφάλεια και την καχυποψία στρώνωντας το έδαφος για επικίνδυνες απόψεις και ερμηνείες ψεκασμένων διαφόρων ειδικοτήτων.

Σε αυτό το τεταμένο κλίμα ειδικοί ζητούν αυστηρότερα μέτρα, επαναφέροντας την άποψη για lockdown τύπου Μαρτίου, οι ιερείς εκβιάζουν για ανοιχτές εκκλησίες, οι ψυχολόγοι, μερίδα γονέων και εκπαιδευτικών για άνοιγμα των σχολείων, οι έμποροι για έστω και μερική λειτουργία της αγοράς, οι νέοι για λήψη μέριμνας ώστε να μην τους καταπιεί ο καναπές και οι οθόνες των υπολογιστών και των κινητών.

Στη μέση η κυβέρνηση που προσπαθεί να βρει τη χρυσή τομή σταθμίζοντας πολλούς παράγοντες, όχι όμως πάντα τους σωστούς, όπως έχει αποδειχθεί στην πράξη, αφού ρίσκα που ανέλαβε όπως το μερικό άνοιγμα της αγοράς ή η επιστροφή στα σχολεία πριν το δεύτερο κύμα της πανδημίας δεν της βγήκαν.

Ο κοροναϊός δεν αναγνωρίζει προθέσεις και ανάγκες, ούτε συγχωρεί λάθη. Αντίθετα, εκμεταλλεύεται και την παραμικρή ευκαιρία προκειμένου να αυξήσει τον αριθμό των θυμάτων του.

Και πλέον με τις ΜΕΘ να παραμένουν υπό πίεση, τους θανάτους να έχουν σταθεροποιηθεί σε επικίνδυνα υψηλά επίπεδα, τους γιατρούς «να καίνε εδώ και καιρό ρεζέρβα», την κοινωνία να μην δείχνει την υπακοή και την συνεργασία που έδειχνε κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας και τα κρατικά ταμειακά διαθέσιμα να μην είναι ανεξάντλητα, προκειμένου να δίνονται συνεχώς επιδόματα και στήριξη στους πληττόμενους, δεν επιτρέπονται άλλα λάθη και αυτοσχεδιασμοί σε κανέναν τομέα.

Τα κριτήρια βάσει των οποίων θα αποφασιστούν τα επόμενα βήματα πρέπει να είναι πολύ αυστηρά και συγκεκριμένα και τον πρώτο λόγο να έχουν οι γιατροί και όχι οι οικονομολόγοι. Οι δεύτεροι πρέπει να πάρουν τη σκυτάλη μόνο όταν ο ιός θα έχει σε μεγάλο βαθμό νικηθεί. Για να ξανακερδιθεί η εμπιστοσύνη και κατ’ επέκταση η «υπακοή» της κοινωνίας πρέπει να υπάρξει στιβαρή και υπεύθυνη στάση.

Τα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν τον δρόμο….

Για επιδείνωση των επιδημιολογικών δεδομένων από την κινητικότητα που παρατηρήθηκε τις γιορτές προειδοποιούν εδώ και καιρό οι λοιμωξιολόγοι. Στο πλαίσιο αυτό επιμένουν ότι η μελέτη των στοιχείων πριν ληφθεί η οποιαδήποτε απόφαση για επανακκίνηση δραστηριοτήτων είναι αναγκαία και ζητούν χρόνο. Πόσο μάλλον τώρα που οι νέες μεταλλαξει του κοροναϊού προσθέτουν νέους αγνώστους στη δύσκολη εξίσωση.

Από την πλευρά της η κυβέρνηση αναζητώντας εναγωνιως μια διέξοδο για να ανοίξουν τουλάχιστον τα σχολεία προχώρησε, με τη σύμφωνη βεβαίως γνώμη των ειδικών, σε επιστροφή στα σκληρά μέτρα που εφαρμόζονταν πριν τις «παραχωρήσεις» των γιορτών.

Ο κοροναϊος πάντως μέχρι στιγμής έχει αποδείξει ότι δεν κάθεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και των ανταλλαγών του τύπου κλείνω κομμωτήρια και καταστήματα για μία εβδομάδα προκειμένου να μπορέσω να ανοίξω τα σχολεία.

Ωστόσο μένει να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα της εφαρμογής για μία εβδομάδα του πιο αυστηρού lockdown. Προς το παρόν πάντως τα αποτελέσματα σε ότι αφορά κρίσιμους δείκτες της πανδημίας δεν είναι ενθαρρυντικά.

Εξού και όλο δυναμώνουν οι φωνές που υποστηρίζουν ότι χρειάζονται πιο δραστικά μέτρα, και ότι η μέχρι σήμερα πικρή εμπειρία έχει δείξει ότι μόνο με καθολικό, αυστηρό lockdown, δαμάζεται ο κοροναϊός. Ίσως αυτή να είναι η μόνη λύση μέχρι ο σχεδιασμός του εμβολιασμού να αρχίσει να αποδίδει, λένε όλο και πιο έντονα κάποιοι.

Η επιβολή lockdown τύπου ακορντεόν αν και συνήθης τακτική όταν θέλεις να προλάβεις τα… χειρότερα φαίνεται να χάνει υποστηρικτές.

Στο πλαίσιο αυτό αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη η απόφαση της κυβέρνησης για άνοιγμα δημοτικών και νηπιαγωγείων στις 11 Ιανουαρίου, οπότε δεν θα υπάρχει ακόμη σαφής εικόνα για τα αποτελέσματα των ρεβεγιόν και των selfies στο Σύνταγμα, και των αγορών με click away και των ταξιδιών κατά τη διάρκεια των εορτών.

Κατεβάζουν διακόπτες οι χώρες της ΕΕ

Τα μηνύματα, εξάλλου, που έρχονται και από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες είναι άκρως ανησυχητικά.

Η Βρετανία μετά από διαδοχικές ανακοινώσεις νέων σκληρότερων μέτρων, προχώρησε στην εφαρμογή καθολικού πανεθνικού lockdown, ενώ στη Γερμανία όλοι βλέπουν παράταση του lockdown καθώς είναι «εξαιρετικά δύσκολη η κατάσταση» στα νοσοκομεία.

Την ίδια ώρα η Γαλλία που βρίσκεται ήδη σε lockdown ανακοίνωσε σκληρότερα περιοριστικά μέτρα σε 15 γεωγραφικά διαμερίσματα, ενώ η Σκωτία ανακοίνωσε σήμερα νέο αυστηρότερο lockdown.

Σκληρό lockdown όχι μία, αλλά τρεις εβδομάδες

Την εκτίμηση ότι εάν μπορέσουμε να εφαρμόσουμε ένα σκληρό lockdown διάρκειας 2-3 εβδομάδων θα μειωθούν κατά πολύ τα κρούσματα και ότι σε συνδυασμό με τις καλές καιρικές συνθήκες της Ελλάδας ίσως να μην χρειαζόταν κάτι αυστηρότερο μετά, εξέφρασε μεταξύ άλλων ο καθηγητής Γενετικής της ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου της Γενεύης, Μανώλης Δερμιτζάκης.

Όπως είπε, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο κόσμος στην καραντίνα του Νοεμβρίου εκμεταλλεύτηκε στο μάξιμουμ τη δυνατότητα των μετακινήσεων, ενώ στου Μαρτίου δεν το έκανε τόσο γιατί φοβόταν.

Από την πλευρά του ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, σημείωσε πως στο πανεπιστήμιο έχουν κάνει τέτοια «σενάρια», τα οποία έχουν δείξει ότι με ένα σκληρό lockdown θα είχαμε καλά αποτελέσματα με διψήφια νούμερα στα κρούσματα.

Και οι δύο έκριναν πως είναι σωστή η απόφαση της κυβέρνησης για αυστηροποίηση των μέτρων έως τις 11 Ιανουαρίου.

«Από τη στιγμή που η κυβέρνηση θέλει να ανοίξει τα σχολεία, που νομίζω πως είναι μια καλή απόφαση, ό,τι περισσότερο μπορεί να κάνει πριν ανοίξουν τα σχολεία νομίζω ότι θα βοηθούσε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Δερμιτζάκης.

Ερωτηθείς αν μπορεί να ανατραπεί αυτή η απόφαση με βάση νέα δεδομένα, ο ίδιος σχολίασε πως πρέπει να έχουμε τεράστια αλλαγή στα κρούσματα για να γίνει κάτι τέτοιο, εκτιμώντας πως δεν θα την δούμε.

Ο ίδιος σημείωσε πως αυτές οι κινήσεις (του κλεισίματος και ανοίγματος) θα παραμείνουν για πολύ καιρό και πως υπάρχουν δύο επιλογές.

Αυστηρό lockdown επιπέδου Μαρτίου

Ή θα πάμε σε ένα πάρα πολύ αυστηρό lockdown επιπέδου Μαρτίου ή θα λειτουργούμε με αυτή την λογική. Συμπλήρωσε ωστόσο, πως είναι δύσκολο μια κυβέρνηση να διαχειριστεί αυτό το ζήτημα γιατί δεν είναι μόνο η Ελλάδα αλλά όλες όλες οι χώρες μαζί που το αντιμετωπίζουν.

Ο κ. Σαρηγιάννης ανέφερε πως ήταν σωστή κίνηση η αυστηρότερη καραντίνα, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να αναχαιτίσει την αντιστροφή της καλής πορείας που είχε αρχίσει να σημειώνεται λόγω των γιορτών. Πρόσθεσε δε ότι είχε ήδη αρχίσει να φαίνεται αυτή η επιβράδυνση στα μοντέλα του ΑΠΘ ειδικά στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.

«Ο συνδυασμός λιανεμπορίου–click away και σχολείων είναι προβληματικός, θα δούμε αύξηση των κρουσμάτων αρχές Φεβρουαρίου», είπε και εκτίμησε πως είναι εύκολο να χαθεί ο έλεγχος και να έχουμε το κλείσιμο του Μαρτίου.

«Αποτύχαμε να πείσουμε τον κόσμο για τον κίνδυνο του κοροναϊού»

Τέλος η καθηγήτρια επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, Αθηνά Λινού, τόνισε πως «εκεί που αποτύχαμε σαν κοινωνία σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ότι δεν καταφέραμε να ευαισθητοποιήσουμε τους ανθρώπους, αποτύχαμε να πείσουμε τον κόσμο για τον κίνδυνο του κοροναϊού».

Συγκεκριμένα με φόντο το σάλο που έχει ξεσπάσει στα social media μετά από αναρτήσεις κοσμικών σε πρωτοχρονιάτικα πάρτι στο Ντουμπάι, η κ. Λινού τόνισε: «Εκεί που αποτύχαμε σαν κοινωνία σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ότι δεν καταφέραμε να ευαισθητοποιήσουμε τους ανθρώπους. Είμαι σίγουρη πως οι συμπολίτες που πήγαν στο Ντουμπάι και διασκέδασαν δεν είχαν πειστεί για τον κίνδυνο και για τις ανάγκες της χώρας μας και των συνανθρώπων μας σε όλο τον κόσμο. Αν οι κυβερνήσεις και η πολιτεία είχε καταφέρει να πείσει τους influencers των νέων να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους».

Headlines