Ανασχηματισμός και κριτήρια

Mπορεί κανείς να κρίνει από διάφορες οπτικές γωνίες έναν ανασχηματισμό. Ενα κριτήριο είναι η χρησιμότητα. Κι αυτό με τη σειρά του έχει διάφορες διαστάσεις. Χρησιμότητα για το κόμμα που κυβερνά; Ναι, η σύνθεση της νέας κυβέρνησης συμβάλλει στη συσπείρωση της Νέας Δημοκρατίας, αφού υπουργοποιήθηκαν αρκετοί βουλευτές, και βοηθά την οργάνωση πρόωρων εκλογών εντός του έτους αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Χρησιμότητα για τη χώρα; Ισως, εάν αποδειχθεί ότι οι αλλαγές που αποφασίστηκαν θα συμβάλουν στην επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων.

Ενα άλλο κριτήριο είναι η τόλμη. Αυτόν τον πήχη δύσκολα τον περνά ο χθεσινός ανασχηματισμός, αφού οι αλλαγές είναι περιορισμένες και στοχευμένες. Κάποιοι υπουργοί που δεν «τραβάνε» παραμένουν στη θέση τους, με το επιχείρημα ότι χειρίζονται ευαίσθητους φακέλους και τυχόν απομάκρυνσή τους αυτή την περίοδο θα έστελνε λάθος μήνυμα στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Τα ανοίγματα προς τον κεντροαριστερό χώρο που είχε υποσχεθεί ο Πρωθυπουργός στην αρχή της θητείας του περιορίστηκαν σε δύο (ακόμη!) παλιά στελέχη του Ποταμιού. Οι «ρηξικέλευθες ιδέες» στις οποίες αναφερόταν χθες η στήλη δεν θα βρουν τη θέση τους ούτε σε αυτό το κυβερνητικό σχήμα.

Θα είναι πιο σταθερή και πιο «καθαρή» στο εξής η κυβερνητική πολιτική; Εκεί αποσκοπεί η αλλαγή του κυβερνητικού εκπροσώπου. Στους κρίσιμους τομείς των εξωτερικών και της άμυνας, όμως, θα εξακολουθήσει να υπάρχει μια ιδιότυπη διγλωσσία: οι υπουργοί εμφανίζονται πιο σκληροί, πιο αδιάλλακτοι, από τους στενούς συνεργάτες του Πρωθυπουργού. Αν αυτό αποτελούσε πρόβλημα, θα είχε αντιμετωπιστεί. Αρα είναι σκόπιμο. ‘Η, και πάλι, «χρήσιμο».

Μένουν οι συμβολισμοί. Ο Αγγελος Συρίγος θα ήθελε μια θέση στο υπουργείο Εξωτερικών, κρίθηκε όμως (ευτυχώς) ότι ως υφυπουργός για την ανώτατη εκπαίδευση θα υπενθυμίζει ότι η βία της οποίας υπήρξε και ο ίδιος θύμα δεν μπορεί να έχει πλέον θέση στα Πανεπιστήμια. Ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης, αν και είναι πολύ περισσότερα πράγματα από «πρώτος ανοιχτά γκέι υπουργός στην Ελλάδα», θα υπενθυμίζει την οπισθοδρομική στάση που κράτησε η Νέα Δημοκρατία στην υπόθεση του συμφώνου συμβίωσης και την ανάγκη να υπάρξουν πρωτοβουλίες στο πεδίο αυτό ώστε να ευθυγραμμιστεί η χώρα με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Η νέα κυβέρνηση είναι «βαριά»: σε μια εποχή που ευνοεί μικρά και ευλύγιστα σχήματα, τα 59 μέλη της είναι πολλά. Κυρίως όμως χαρακτηρίζεται από μια ανισορροπία φύλου: μόλις 9 υπουργοί ή υφυπουργοί είναι γυναίκες, ποσοστό 15%. Το ζητούμενο εδώ δεν είναι να υπάρχουν «ποσοστώσεις», μια τεχνητή είσοδος δηλαδή γυναικών στο όνομα της πολιτικής ορθότητας. Αλλά να αποδείξει ένας φιλελεύθερος Πρωθυπουργός ότι, πέρα από τις σκοπιμότητες που πάντα θα υπάρχουν στην κατάρτιση ενός κυβερνητικού σχήματος, ξέρει και μπορεί να αναδεικνύει και να αξιοποιεί το ταλέντο, τις ικανότητες και την ευαισθησία των γυναικών. Το είδαμε στην Ισπανία, το είδαμε στη Γαλλία, πρέπει επιτέλους να το δούμε και στην Ελλάδα.