Κτηματολόγιο : Τελευταίος γύρος για δηλώσεις χωρίς πρόστιμα

Το 2021 είναι έτος σταθμός για το Κτηματολόγιο. Κι αυτό διότι, μεταξύ άλλων, ξεκινά η συλλογή δηλώσεων σε νέες περιοχές, πρέπει να επανελεγχθούν πάνω από 11 εκατομμύρια δικαιώματα σε 36 περιφερειακές ενότητες ενώ δίνεται σκόντο ενός χρόνου στους ιδιοκτήτες που είτε ξέχασαν, είτε έχασαν όλες τις προθεσμίες προκειμένου να δηλώσουν και να σώσουν την ακίνητη περιουσία τους.

«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν έναν αναλυτικό οδηγό με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τις περιοχές που ξεκινά η συλλογή δηλώσεων κι αυτές που αρχίζει η ανάρτηση, για το τι ισχύει με τα νέα κλιμακωτά πρόστιμα – και πότε θα αρχίσουν να επιβάλλονται αλλά και τις νέες ψηφιακές υπηρεσίες που έχουν στη διάθεσή τους ιδιοκτήτες, τοπογράφοι – μηχανικοί, δικηγόροι και συμβολαιογράφοι προκειμένου να αποφύγουν τις ουρές.

Οι νέες περιοχές

Μέσα στο 2021 ξεκινά η συλλογή δηλώσεων για το υπόλοιπο – και τελευταίο – 7% της χώρας. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον έως τώρα προγραμματισμό του Κτηματολογίου, τον Μάρτιο αρχίζειη συλλογή δηλώσεων στο Ρέθυμνο. Τον Μάιο ακολουθούν οι Κυκλάδες, τον Αύγουστο παίρνουν σειρά τα Χανιά και το Ηράκλειο (ένα τμήμα του), ενώ τον Δεκέμβριο ακολουθούν η Θεσπρωτία και η Κέρκυρα.

Στο μεταξύ, το πάγωμα για έξι μήνες των προστίμων συνεπάγεται μια άτυπη παράταση – για όλη τη χώρα – στη συλλογή δηλώσεων. Αυτό σημαίνει πως οι ιδιοκτήτες αλλά και το Δημόσιο έχουν στη διάθεσή τους ένα περιθώριο έως τον ερχόμενο Μάιο για να δηλώσουν ψηφιακά στο Κτηματολόγιο την ακίνητη περιουσία τους.

Τα νέα πρόστιμα

Οπως προαναφέρθηκε, τα νέα πρόστιμα στο Κτηματολόγιο θα αρχίσουν να επιβάλλονται μετά το Πάσχα και θα είναι κλιμακωτά. Με το νέο καθεστώς που έχει διαμορφωθεί, τα πρόστιμα υπολογίζονται με βάση την αξία κάθε ακινήτου και τον χρόνο καθυστέρησης. Εδώ, θα πρέπει να σημειωθεί πως βάση υπολογισμού του προστίμου αποτελεί η αξία του ακινήτου που αντιστοιχεί στο δικαίωμα που δηλώνεται.

Διευκρινίζεται ότι η βάση υπολογισμού αντιστοιχεί σε ποσό που δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 300 ευρώ και ανώτερο των 2.000 ευρώ. Για παράδειγμα, αν το πρόστιμο είναι 5% επί της βάσης υπολογισμού (300 ευρώ), τότε, θα είναι 15 ευρώ. Για το θέμα των προστίμων αναμένεται να υπάρξει εξειδίκευση με νέα υπουργική απόφαση.

Που αρχίζει η ανάρτηση

Το 2021 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και έτος «επανελέγχου» των κτηματολογικών εγγραφών. Κι αυτό διότι πάνω από 11 εκατομμύρια δικαιώματα σε 36 περιφερειακές ενότητες σε όλη τη χώρα θα πρέπει να ελεγχθούν, να επιβεβαιωθούν ή να διορθωθούν από τους ιδιοκτήτες τους.

Οι 36 περιοχές που θα πραγματοποιηθεί η ανάρτηση εφέτος (κατά αλφαβητική σειρά) είναι: Ανατολική Αττική (Γραμματικό, Βαρνάβας), Αιτωλοακαρνανία, Αρκαδία, Αρτα, Αχαΐα, Βοιωτία, Γρεβενά, Δράμα, Δυτική Αττική (Μέγαρα, Οινόη), Εβρος, Ευρυτανία, Ηράκλειο, Θάσος, Θεσπρωτία, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Κάλυμνος, Καρδίτσα, Κάρπαθος, Καστοριά, Κορινθία, Λάρισα, Λασίθι, Λευκάδα, Μαγνησία, Μεσσηνία, Ξάνθη, Πιερία, Πρέβεζα, Ροδόπη, Ρόδος, Σποράδες, Φθιώτιδα, Φλώρινα, Φωκίδα, Χαλκιδική. Υπενθυμίζεται πως όλη η διαδικασία γίνεται ηλεκτρονικά. Πρόκειται για την τελευταία φάση της κτηματογράφησης, κατά την οποία οι ιδιοκτήτες ακινήτων ελέγχουν για τελευταία φορά την ορθότητα των στοιχείων της ατομικής τους ιδιοκτησίας.

Σε αυτό το στάδιο οι ιδιοκτήτες, αφού επικαιροποιήσουν τα στοιχεία επικοινωνίας τους, ελέγχουν και επιβεβαιώνουν ή διορθώνουν τυχόν σφάλματα στην καταγραφή της ακίνητης περιουσίας τους στο Κτηματολόγιο. Σημειώνεται πως τα στοιχεία επικοινωνίας επικαιροποιούνται μέσα από την ιστοσελίδα του Κτηματολογίου.

Η διάρκεια της ανάρτησης είναι δύο μήνες για τους κατοίκους εσωτερικού και τέσσερις μήνες για όσους μένουν στο εξωτερικό. Διευκρινίζεται πως τυχόν διορθώσεις σφαλμάτων μελλοντικά θα μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο μέσα από δικαστικές διαδικασίες που κοστίζουν σε χρόνο και χρήμα και συνεπάγεται ταλαιπωρία για τους ενδιαφερομένους.

Τα «ορφανά» ακίνητα

Στο μεταξύ, με νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα, δίνεται περιθώριο ενός έτους (μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021) στους ιδιοκτήτες που είτε ξέχασαν είτε έχασαν όλες τις προθεσμίες προκειμένου να δηλώσουν τα ακίνητά τους στο Κτηματολόγιο και να σώσουν την περιουσία τους.

Η νέα ρύθμιση αφορά ιδιοκτήτες (ανάμεσά τους και το Δημόσιο) σε 298 περιοχές σε όλη τη χώρα που πλέον έχουν περιθώριο 12 μηνών να διεκδικήσουν 299.174 ακίνητα που δεν δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο. Να καταθέσουν δηλαδή στα δικαστήρια αγωγή διόρθωσης των λανθασμένων αρχικών εγγραφών προκειμένου (για τους ιδιώτες) η περιουσία τους να μην… πέσει στα χέρια του Δημοσίου.

Εδώ, θα πρέπει να διευκρινιστεί, πως αυτό το δικαίωμα δεν δόθηκε για τους ιδιοκτήτες (ανέρχονται σε περίπου 15 χιλιάδες) σε 35 περιοχές σε όλη τη χώρα (στην Αττική είναι τα Βριλήσσια και η Ελευσίνα) στις οποίες το 2018 ξεκίνησε η περιέλευση 13.156 ακινήτων, που έχουν χαρακτηριστεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» στο Δημόσιο.

Πρόκειται για ακίνητα που εξαιρέθηκαν από τις παρατάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης (τον Δεκέμβριο του 2018) αλλά και την οριζόντια παράταση έως το 2020 που δόθηκε το 2019 από το υπουργείο Περιβάλλοντος.  Σημειώνεται πως για τα παλιά προγράμματα κτηματογράφησης (1997-1999) ένα ακίνητο χαρακτηρίζεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» αν δεν δηλωθεί (τώρα πλέον) έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 και για τα νέα (από το 2008 και μετά) αν δεν δηλωθεί σε οκτώ χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου.

Τα 73 νέα Κτηματολογικά Γραφεία

Το 2011 θα ανοίξουν 11 νέα κεντρικά Γραφεία Κτηματογράφησης (ΚΓ) και 62 υποκαταστήματά τους. Τα νέα κεντρικά ΚΓ είναι: Θεσσαλονίκης, Κεντρικής Μακεδονίας (με έδρα τη Θεσσαλονίκη), Ηπείρου (με έδρα τα Ιωάννινα), Θεσσαλίας (με έδρα τη Λάρισα), Δυτικής Ελλάδας (με έδρα την Πάτρα), Αθηνών, Αττικής (με έδρα το Κορωπί), Βορείου Αιγαίου (με έδρα τη Μυτιλήνη), Κρήτης (με έδρα το Ηράκλειο), Δωδεκανήσου (με έδρα τη Ρόδο) και Ιονίων Νήσων (με έδρα την Κέρκυρα).

e- Οδηγός. Πλέον, με το ψηφιακό τοπίο που έχει διαμορφωθεί κανείς από τους ενδιαφερόμενους (ιδιοκτήτες, τοπογράφους – μηχανικούς, δικηγόρους, συμβολαιογράφους) δεν χρειάζεται να σταθεί στην ουρά για το Κτηματολόγιο. Οι τέσσερις νέες ψηφιακές υπηρεσίες (όπως αυτές παρουσιάστηκαν πρόσφατα από τον πρόεδρο του Κτηματολογίου Δημήτρη Σταθάκη) αφορούν τα Κτηματολογικά Γραφεία που έχουν ενταχθεί στον φορέα και είναι:
1ον) Πληρωμές και παραλαβή πιστοποιητικών, διαγραμμάτων και αντιγράφων από ιδιοκτήτες και επαγγελματίες.
2ον) Παραλαβές, πληρωμές και αιτήσεις από δικηγόρους αγωγών, δικογράφων κι άλλων πράξεων που συντάσσουν και διακινούν για καταχώρηση στα Κτηματολογικά Γραφεία.
3ον) Υποβολή συμβολαίων από τους συντάκτες τους για καταχώρηση.
4ον) Αυτόματη σύγκριση τοπογραφικού ιδιοκτήτη με το Κτηματολογικό Διάγραμμα και αυτόματος προδικαστικός έλεγχος που εξασφαλίζει τη δυνατότητα εφαρμογής των δικαστικών αποφάσεων.