Πάτος

Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα αφύπνισε και τους τελευταίους αφελείς στην Ελλάδα, που πίστευαν ότι όσα λέγονταν για τη Χρυσή Αυγή ήταν υπερβολικά και ότι το μόρφωμα αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να ενταχθεί με κάποιον τρόπο στην πολιτική ζωή. Στο εξής κανείς πολιτικός, δημοσιογράφος ή ψηφοφόρος δεν μπορούσε να επικαλεστεί άγνοια. Η ανοχή ήταν συνενοχή. Πράγματι, το αποτρόπαιο εκείνο γεγονός συνέβαλε αποφασιστικά στην παρακμή και το τέλος της Χρυσής Αυγής.

Διατηρώντας τις αυτονόητες αποστάσεις, θα μπορούσε άραγε να συμβεί το ίδιο και με το παράδοξο πολιτικοεπιχειρηματικομιντιακό μόρφωμα που δημιουργήθηκε γύρω από τον Ντόναλντ Τραμπ; Οι πρωτοφανείς σκηνές δηλαδή που εκτυλίχθηκαν προχθές μπροστά και μέσα στο Καπιτώλιο θα μπορούσε να πείσουν άραγε τους ψηφοφόρους και θαυμαστές του απερχόμενου προέδρου ότι ο άνθρωπος αυτός είναι στην πραγματικότητα ένας αδίστακτος και επικίνδυνος επιχειρηματίας που ήθελε την εξουσία για να κερδίζει χρήματα και να ικανοποιεί το αρρωστημένο εγώ του; Και που προκειμένου να διατηρήσει αυτή την εξουσία θα ήταν έτοιμος να οδηγήσει τη χώρα του ακόμη και στον εμφύλιο πόλεμο;

Προκειμένου να απαντηθεί αυτό το ερώτημα, και να εξεταστεί αν τα εξωφρενικά αυτά γεγονότα έχουν δυνητικά και μια θετική πλευρά, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο ολοένα και βαθύτερος διχασμός της Αμερικής, ο ολοένα και τοξικότερος χαρακτήρας της αμερικανικής πολιτικής ζωής. Για λόγους που κυμαίνονται από την ταυτοτική αγωνία των λευκών μέχρι το οικονομικό άγχος των εργατών, η επικοινωνία ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα που έχουν πρακτικά δημιουργηθεί είναι αδύνατη. Οι πραγματικότητες στις οποίες ζουν είναι διαφορετικές. Και κανείς δεν έχει όρεξη να μάθει τι πιστεύει, τι σκέφτεται, τι νιώθει ο άλλος.

Αυτό δεν σημαίνει ότι τα 74 εκατομμύρια που ψήφισαν τον Τραμπ συμφωνούν με την εισβολή των ακροδεξιών και λοιπών τρελαμένων στο Καπιτώλιο. Δεδομένου όμως ότι στην πλειονότητά τους είναι πεισμένοι πως στις εκλογές σημειώθηκε νοθεία, και πως τους «κλάπηκε» η νίκη, είναι διατεθειμένοι να δεχθούν ότι η οργή οδηγεί μερικές φορές κάποιους θερμόαιμους σε ακραίες πράξεις.

Πολλά θα εξαρτηθούν λοιπόν στη συνέχεια από την πολιτική που θα ακολουθήσει ο νέος πρόεδρος. Τα πρώτα δείγματα γραφής είναι ενθαρρυντικά: ο Τζο Μπάιντεν είναι μετριοπαθής, έμπειρος, έχει ικανούς συνεργάτες και λόγω των προσωπικών του περιπετειών διαθέτει ενσυναίσθηση. Αν πείσει ότι είναι πράγματι πρόεδρος όλων των Αμερικανών, αν μπορέσει δηλαδή να συνομιλήσει με αυτούς που αισθάνονται ότι οι ελίτ τους περιφρονούν, θα επαληθευτεί η εκτίμηση ότι αυτή την εβδομάδα – ή αυτή την τετραετία – η Αμερική έπιασε πάτο και άρα η πορεία της θα είναι στο εξής ανοδική. Σε αντίθετη περίπτωση, το ερώτημα δεν θα είναι μόνο αν θα επιβιώσει πολιτικά ο Τραμπ, αλλά αν ο διάδοχός του θα είναι ακόμη χειρότερος.