Σκελετοί στην ντουλάπα

Θα είναι μια εκλογική χρονιά το 2021; Το ερώτημα δείχνει παντός καιρού, αλλά συζητείται εσχάτως, πολύ περισσότερο μετά τον ανασχηματισμό, σε κάθε επίπεδο – από τις κουβέντες στο καφενείο μέχρι τις βαθυστόχαστες αναλύσεις στους κομματικούς διαδρόμους και τα υπουργικά γραφεία. Απασχολεί δε, περισσότερο την αξιωματική αντιπολίτευση παρά την κυβέρνηση, ίσως επειδή στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πως εκείνοι είναι που θα λάβουν τις αποφάσεις και θα ρυθμίσουν τις εξελίξεις. Συνεπώς, εάν υπάρξει ένας αιφνιδιασμός, πιθανότατα θα βρεθούν απροετοίμαστοι στην Κουμουνδούρου.

Η προοπτική του 2+4 της κυβέρνησης Μητσοτάκη βασανίζει περισσότερο τον Αλέξη Τσίπρα για λόγους βραχυπρόθεσμους αλλά και μακροπρόθεσμους. Αφενός στον ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να προετοιμάσουν εκλογικό αφήγημα, μια κυβερνητική ατζέντα εν ολίγοις, την ώρα που αδυνατούν να εμφανίσουν έναν αντιπολιτευτικό σχεδιασμό, αλλά κυρίως επειδή καταγράφεται από μήνες στο κομματικό επιτελείο μια ανησυχία για τις επιπτώσεις μια νέας εκλογικής ήττας, που μπορεί μάλιστα να είναι και διπλή, εφόσον η απλή αναλογική οδηγήσει άμεσα σε νέες κάλπες. Η ηλικία του Τσίπρα έχει τη σημασία της, αλλά η εικόνα ενός πολλαπλώς ηττημένου αρχηγού μπορεί να αλλάξει και τη δική του ψυχοσύνθεση – αν δεν ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στην Κουμουνδούρου.

Προς το παρόν, ωστόσο, το βασικότερο πρόβλημα του Τσίπρα δεν είναι η άγνοια για τις κινήσεις και προθέσεις του Μητσοτάκη, αλλά το ότι δεν μπορεί να χαράξει μια πορεία που θα επαναφέρει τον ΣΥΡΙΖΑ σε κυβερνητική τροχιά. Στον 7ο όροφο της Κουμουνδούρου περιμένουν ο χρόνος να λειτουργήσει υπέρ τους, αλλά η δημοσκοπική ένδεια έχει αρχίσει να βαραίνει το εσωκομματικό κλίμα. Προτάσεις όπως η χθεσινή στο Προεδρικό Μέγαρο, περί της ανάληψης μιας ελληνικής πρωτοβουλίας ώστε τα κράτη-μέλη της ΕΕ να εξασφαλίσουν τη διαχείριση της πατέντας των εμβολίων για παραγωγή από τις εγχώριες φαρμακοβιομηχανίες ή ακόμη η επανάληψη του αιτήματος για σύγκληση του Συμβουλίου πολιτικών αρχηγών που θα αποκρούσουν ένα τρίτο κύμα της πανδημίας, δείχνουν ανέξοδες και αδιέξοδες. Κυρίως αναδεικνύουν μια αδυναμία κινήσεων, παρά τροφοδοτούν με επιχειρήματα ένα ακροατήριο που όντως μπορεί να περιμένει κάτι διαφορετικό να ακούσει.

Η αλήθεια είναι ότι η Πρωτοχρονιά δεν μπορεί να αλλάξει καμία ατζέντα. Το 2021 θα κυλήσει, τουλάχιστον στην αφετηρία του, όπως έκλεισε το 2020. Το τρίπτυχο Υγεία – Εθνικά – Οικονομία θα συνεχίσει να δοκιμάζει κυβέρνηση και αντιπολίτευση, μαζί με την κοινωνία. Μπορεί ενδεχομένως να προκύψει ένα νέο θέμα, πέραν των προγνωστικών (όπως συνέβη, άλλωστε, την περασμένη χρονιά με τον Covid-19), αλλά ο Τσίπρας, όπως κάθε αρχηγός της αντιπολίτευσης, είναι απίθανο να προσθέσει κάποιο άλλο θέμα στην ατζέντα. Τα δικά του βήματα σχεδόν αναγκαστικά θα ακολουθούν την κυβερνητική διαχείριση.

Αυτό που αντιλαμβάνονται, πάντως, στην Κουμουνδούρου είναι πως ο εκλογικός πειρασμός θα συνοδευτεί και με σκληρή αντιπαράθεση που θα βασίζεται στις ανοικτές δικαστικές υποθέσεις. Μεταξύ Novartis και Folli Follie στο Μαξίμου αναζητούν κι άλλους σκελετούς στη συριζαϊκή κυβερνητική ντουλάπα – και το θερμόμετρο προεξοφλείται ότι θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα. Αλλά κι εδώ η αντιπολίτευση θα περιοριστεί σε έναν παθητικό ρόλο, αμυνόμενη κατά βάση απέναντι στις κυβερνητικές πρωτοβουλίες. Δεν πρόκειται για πεδίο που θα προσφέρει ζωτικό χώρο και οι οιμωγές ίσως καν να μη συγκινήσουν κανέναν. Η επένδυση στον χρόνο έχει να κάνει κυρίως με την προσδοκία ότι η κυβερνητική πλειοψηφία θα αρχίσει να βαραίνει και να δημιουργεί τις δικές της σκιές. Τα άσφαιρα πυρά Τσίπρα και η ομίχλη που προσπαθεί πλέον να δημιουργήσει για θέματα διαφάνειας, συνδέονται ευθέως με αυτή την προοπτική. Μέχρι να βρεθούν σκάνδαλα ας δημιουργηθεί ένα ντεκόρ με υπόνοιες για σκοτεινές υποθέσεις.

Ούτε αυτή η συνταγή είναι βέβαιο ότι θα λειτουργήσει. Στην πραγματικότητα, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την κυβέρνηση Μητσοτάκη παραμένει η πανδημία, εφόσον συνδεθεί με ανεξέλεγκτες καταστάσεις, και κατ’ επέκταση ένα οικονομικό αδιέξοδο για τον κρατικό και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Στα εθνικά, ένας ελληνοτουρκικός διάλογος έστω μετ’ εμποδίων, δείχνει ικανός να εκτονώσει την ένταση και τους κινδύνους. Χωρίς απρόβλεπτες εξελίξεις, το 2021 ίσως κρύβει περισσότερα στοιχήματα για τον Τσίπρα παρά για τον Μητσοτάκη.