Επίθεση στο Καπιτώλιο: H 11η Σεπτεμβρίου για τα social

Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001 ο τρόπος με τον οποίο όλος ο κόσμος αντιλαμβάνεται τον όρο «ασφάλεια» άλλαξε. Άλλαξαν οι όροι των μετακινήσεων μας παγκοσμίως και αυστηροποιήθηκαν οι έλεγχοι. Εν ολίγοις, μετά το σοκ της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους εκτοξεύθηκε παγκοσμίως ο φόβος.

Η ποιητική μεταφορά του φαινομένου της πεταλούδας, στη θεωρία του χάους, λέει πως αν μια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, μπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα. Μια απειροελάχιστη μεταβολή στη ροή των γεγονότων μπορεί να οδηγήσει σε μια εξέλιξη της ιστορίας διαφορετική από εκείνη αν δεν είχε συμβεί η μεταβολή.

Η επίθεση στο Καπιτώλιο δεν είναι φυσικά τρομοκρατικό χτύπημα. Είναι όμως επίθεση στη δημοκρατία και προκαλεί παρόμοια συναισθήματα ανασφάλειας. Και έτσι φέρνει στην επιφάνεια το εξης: ενισχύει τον ρόλο των social media που πολλοί τα βλέπουν ως «όπλα» και φέρνει όλο και περισσότερους στον μέτωπο ότι μπορούν τελικά να γίνουν επικίνδυνα. Εδώ και χρόνια έχουν κατηγορηθεί για ισχυροί μεταδότες ψεύτικων ειδήσεων, ως εργαλεία λαϊκιστών ηγετών και πως δημιουργούν ένα παράλληλο ουτοπικό σύμπαν για πολλούς από τους χρήστες τους.

Η πεταλούδα το 2021 πέταξε πάνω από το λογαριασμό του προέδρου των ΗΠΑ δημιουργώντας μία νέα 11η Σεπτεμβρίου για τα social. Έχει αγγίξει όλο τον πλανήτη, όχι μόνο η εισβολή στο Καπιτώλιο, αλλά πως το Twitter μπλόκαρε μόνιμα τον προσωπικό λογαριασμό του Ντόναλντ Τραμπ και την πρόσβαση στους σχεδόν 90 εκατομμύρια ακολούθους του.

Γιατί; Επικαλέστηκε τον κίνδυνο περαιτέρω υποκίνησης της βίας μετά το κάλεσμα του Τραμπ σε χιλιάδες υποστηρικτές του να πραγματοποιήσουν πορεία στο Καπιτώλιο.

Είναι αντιληπτό πως έρχονται αλλαγές στην ελεύθερη έκφραση μέσω των social. Ίσως έπρεπε. Όμως το θέμα – με όλα τα πράγματα που αλλάζουν στη ζωή- είναι το πως. Και με τι κριτήρια. Μπορεί μία εταιρεία να αποφασίζει όποτε θέλει και να αφαιρεί το δικαίωμα από έναν εκλεγμένο ηγέτη να τοποθετείται δημοσίως; Και από την άλλη ένας εκλεγμένος ηγέτης μπορεί να χρησιμοποιεί μία πλατφόρμα και να λέει ότι θέλει;

Διόλου τυχαία η δήλωση του Επιτρόπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τιερί Μπρετόν που δείχνει πως προοιωνίζεται μια εποχή αυστηρότερης ρύθμισης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

«Αν υπήρχε κάποιος που αμφέβαλλε ακόμη ότι οι διαδικτυακές πλατφόρμες έχουν γίνει συστημικοί παίκτες στις κοινωνίες και τις δημοκρατίες μας, τα γεγονότα της περασμένης εβδομάδας στον Λόφο του Καπιτωλίου» είναι η απάντηση, γράφει ο Μπρετόν και εξηγεί πως μπλοκάροντας τον λογαριασμό του Τραμπ, οι εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης παραδέχθηκαν εν τέλει ότι έχουν την ευθύνη, την υποχρέωση και τα μέσα να εμποδίσουν τη διάδοση παράνομου viral περιεχομένου.

Η συμπεριφορά ενός χαοτικού συστήματος είναι η απρόβλεπτη επίδραση ενός συμβάντος σε βάθος χρόνου. Τα σημάδια όμως δείχνουν πως έρχονται ραγδαίες αλλαγές το 2021, με βασικό αίτιο την υγειονομική κρίση που κλείνει σχεδόν 12 μήνες.