«Χαλάρωση των lockdown με αυστηρά μέτρα προστασίας»

Της Μαρίας Βασιλείου

Θα χρειαστεί αρκετός χρόνος ακόμη για να είναι ορατή η επίδραση των εμβολιασμών στην πορεία της πανδημίας διαμηνύει η Αντρέα Αμόν, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC). Η γερμανίδα επικεφαλής του ευρωπαϊκού οργανισμού, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση της πανδημίας στην ΕΕ, προειδοποιεί για τον κίνδυνο ενός τρίτου κύματος, όμως τάσσεται περισσότερο υπέρ κάποιας χαλάρωσης των αυστηρών λοκντάουν υπό την προϋπόθεση της τήρησης των μέτρων υγείας και εντοπισμού των κρουσμάτων. Παράλληλα, παρότι αποφεύγει να απαντήσει ευθέως σε ερώτημα για το πιστοποιητικό εμβολιασμού που προτείνει ο έλληνας Πρωθυπουργός, δεν το αποκλείει, εκτιμώντας ότι θα πρέπει να δούμε πώς θα αναπτυχθεί η επιδημιολογική κατάσταση τους επόμενους μήνες.

Ποια είναι η τρέχουσα εκτίμησή σας για την κατάσταση COVID-19;

Η μετάδοση παραμένει υψηλή στις περισσότερες χώρες, παρά τις φθίνουσες τάσεις σε ορισμένους δείκτες. Αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι ότι ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών έχει δει πρόσφατα νέες αυξήσεις έπειτα από μια περίοδο φθίνουσας τάσης. Το ECDC χαιρετίζει την έγκριση των δύο πρώτων εμβολίων κατά του COVID-19. Αυτό προσθέτει ένα σημαντικό εργαλείο στην απάντησή μας στη συνεχιζόμενη πανδημία. Η ταχεία διάθεση αποτελεσματικών και ασφαλών εμβολίων βρίσκεται σε εξέλιξη σε όλες τις χώρες, επιτρέποντας σε όλο και περισσότερους ανθρώπους κάθε μέρα να αρχίζουν να προστατεύονται από τον SARS-Cov-2. Ακόμα τώρα, καθώς τα εμβόλια αρχίζουν να γίνονται διαθέσιμα, θα χρειαστεί χρόνος για να υπάρξει ορατή επίδραση στην πορεία της πανδημίας. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να διατηρηθούν τα μέτρα δημόσιας υγείας και σωματικής απόστασης και να μη χαλαρώσουν αυτά τα μέτρα, ακόμη και σε χώρες με φθίνουσες τάσεις.

Βλέπουμε αύξηση των κρουσμάτων, είναι τα λοκντάουν η καλύτερη λύση;

Εχουμε δει ότι τα αυστηρά λοκντάουν έχουν μειώσει τις λοιμώξεις, αλλά είχαν επίσης σημαντικές οικονομικές, κοινωνικές και ψυχικές συνέπειες. Για αυτό γίνεται τώρα προσπάθεια επιλογής ενδιάμεσων σταδίων που μειώνουν τη μετάδοση αλλά μπορούν να επιτρέψουν μια κάποια συγκεκριμένη κοινωνική και οικονομική ζωή. Δύο πτυχές είναι πολύ σημαντικές εδώ, πρώτον να διατηρηθεί η υψηλή συμμόρφωση με τα μέτρα και δεύτερον να συνοδεύονται από το σύστημα εντοπισμού κρουσμάτων και ανίχνευσης επαφών.

Υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ στον εμβολιασμό.

Ο εμβολιασμός κατά του COVID-19 στοχεύει κυρίως πρώτα σε εκείνους που χρειάζονται περισσότερη προστασία. Οι εθνικές Αρχές έχουν προσδιορίσει ομάδες προτεραιότητας για εμβολιασμό, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, των ηλικιωμένων και των ευάλωτων ατόμων. Στόχος είναι πρώτα να προστατευθούν όσοι κινδυνεύουν περισσότερο, να επιβραδύνουν την τρέχουσα πανδημία και να μειώσουν την τεράστια επιβάρυνση που αντιμετωπίζουν σήμερα τα συστήματα υγείας.

Το άνοιγμα ή όχι των σχολείων ήταν ζήτημα σε όλες τις χώρες. Δεδομένων των νέων μεταλλάξεων του COVID-19, ποια είναι η αξιολόγησή σας;

Υπάρχει γενική συναίνεση στο ότι να διατηρηθούν τα σχολεία ανοιχτά είναι βασικός στόχος και το κλείσιμο των σχολείων είναι μια πολιτική έσχατης ανάγκης. Πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αρνητικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία και στην εκπαίδευση των παιδιών από το προληπτικό κλείσιμο των σχολείων, καθώς και οι οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία. Στις 23 Δεκεμβρίου 2020 το ECDC δημοσίευσε επικαιροποιημένη τεχνική έκθεση για τον COVID-19 στα παιδιά και τον ρόλο των ρυθμίσεων στα σχολεία για την αποφυγή μετάδοσής του. Οσον αφορά τις νέες παραλλαγές του SARS-CoV-2, δεν υπάρχουν ακόμη ισχυρές ενδείξεις για τον πιθανό αντίκτυπο στο σχολικό περιβάλλον.

Ποιοι είναι οι κρίσιμοι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των εμβολιασμών;

Μόλις οι εμβολιασμοί προχωρήσουν στον πληθυσμό, η συνεχής παρακολούθησή τους στην πραγματική ζωή για την αξιολόγηση πτυχών όπως η αποτελεσματικότητά τους, η ασφάλεια και ο αντίκτυπός τους θα είναι κρίσιμης σημασίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα εμβόλια κάνουν ό,τι θα έπρεπε, να εντοπιστούν οποιεσδήποτε πιθανές ενδείξεις που αφορούν την ασφάλεια και να υπάρξει ενημέρωση για το κατά πόσο πρέπει να προσαρμοστούν οι στρατηγικές. Η Επιτροπή ανακοίνωσε στα Μέσα το μελλοντικό κοινό έργο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων και του ECDC για την προετοιμασία της συμμετοχής σε ευρείας κλίμακας μελέτες παρακολούθησης της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας σε ολόκληρη την ΕΕ σε σχέση με τον COVID-19.

Το σύστημα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία εντός του Ιανουαρίου.

Εχετε πει ότι ο COVID-19 δεν θα εξαφανιστεί. Βλέπετε ένα τρίτο κύμα;

Βρισκόμαστε τώρα σε κρίσιμο σημείο αντίδρασης στην πανδημία στην ΕΕ και παγκοσμίως. Από τη μία πλευρά, η διάθεση εμβολίων πρέπει να επιταχυνθεί, από την άλλη, τα μέτρα φυσικής απόστασης πρέπει να διατηρηθούν έως ότου ανοσοποιηθεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Αυτό θα απαιτήσει σημαντική προσπάθεια επικοινωνίας για να εξασφαλιστεί υψηλή συμμόρφωση με τα μέτρα. Σε περίπτωση που τα μέτρα χαλαρώσουν πολύ νωρίς ή η συμμόρφωση είναι χαμηλή, είναι πιθανό ένα τρίτο κύμα.

Πιστεύετε ότι ένα πιστοποιητικό εμβολιασμού μπορεί να είναι το σωστό μέτρο για την εξασφάλιση ασφαλούς κινητικότητας και ταξιδιών;

Πρέπει να δούμε πώς θα αναπτυχθεί η επιδημιολογική κατάσταση τους επόμενους μήνες. Στις περισσότερες χώρες, μόλις εισέλθει ο ιός στην κοινότητα, οι εισαγόμενες περιπτώσεις είναι πιθανό να συμβάλουν ελάχιστα στη συνεχιζόμενη εξάπλωση. Ωστόσο, όταν μια χώρα ή μια περιοχή έχει επιτύχει συνεχή έλεγχο του ιού, τα τεστ και η καραντίνα ταξιδιωτών μπορεί να είναι αποτελεσματικά για τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού. Οι αρμόδιες Αρχές και οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να διασφαλίσουν ότι εφαρμόζονται οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που περιγράφονται στο σχετικό πρωτόκολλο και ότι τα έντυπα εντοπισμού επιβατών, κατά προτίμηση ψηφιοποιημένα, συμπληρώνονται και συλλέγονται, έτσι ώστε να είναι δυνατή η αποτελεσματική ανίχνευση επαφών. Οι επιβάτες αεροπορικών εταιρειών πρέπει να ενημερώνονται δεόντως για όλα τα ισχύοντα μέτρα.