Ο Πίτερ Σπίγκελ αποκαλύπτει: Αλλαγή πολιτικής από ΗΠΑ στα ελληνοτουρκικά και την Ανατολική Μεσόγειο

Της Μαρίας Βασιλείου

Γνωρίζοντας εις βάθος την επικαιρότητα και τα πεπραγμένα στην Ουάσιγκτον ως διευθυντής των «Financial Times» στις ΗΠΑ, ο Πίτερ Σπίγκελ δίνει απαντήσεις μέσω της συνέντευξής του με «ΤΑ ΝΕΑ» σε κρίσιμα ερωτήματα για την επόμενη μέρα στις ΗΠΑ, λίγες μέρες πριν από την ορκωμοσία του Μπάιντεν και με ζωντανές ακόμη τις εικόνες εισβολής εξοργισμένων οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο. Ο αμερικανός δημοσιογράφος, γνώριμος της Ελλάδας ως τακτικός ομιλητής στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και βαθύς γνώστης της ελληνικής κρίσης χάρη στη θέση του ως πρώην επικεφαλής της διεθνούς εφημερίδας στις Βρυξέλλες, μιλά για το αν θα καταφέρει ο Μπάιντεν να συμφιλιώσει την πολωμένη πολιτική σκηνή των ΗΠΑ, για τις διατλαντικές σχέσεις, για τις θέσεις του εκλεγμένου προέδρου όσον αφορά την Ανατολική Μεσόγειο.

Η συζήτησή μας ξεκινά από την εφόρμηση στο Καπιτώλιο. «Ποτέ κανείς εδώ και διακόσια χρόνια δεν κατάφερε να επιτεθεί στο Καπιτώλιο. Είναι κακό για την εικόνα των ΗΠΑ, προκαλεί φόβο σε πολλούς Αμερικανούς, αξιωματούχοι αλλά και δημοσιογράφοι θεωρούνται πιθανοί στόχοι επιθέσεων, είναι επιβλαβές για την αμερικανική πολιτική» είναι τα πρώτα λόγια του Σπίγκελ. «Αλλά ταυτόχρονα ενισχύει τον Μπάιντεν» δηλώνει. «Οι Ρεπουμπλικανοί βρίσκονται σε πόλεμο μεταξύ τους για την κληρονομιά Τραμπ, στελέχη που τον υποστήριζαν του γυρίζουν την πλάτη, χρηματοδότες του κόμματος απομακρύνονται, και τώρα ο Μπάιντεν μπορεί να προτάξει τον εαυτό του ως τον πρόεδρο που θα κλείσει τις πληγές, που θα αποκαταστήσει την ενότητα. Κουβαλώντας τριάντα χρόνια εμπειρίας στη γερουσία, όπου συνεργάστηκε με τους μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανούς, είναι ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη στιγμή. Παράλληλα, έχει την πλειοψηφία σε Γερουσία και Βουλή.

Μπορεί Δημοκρατικοί να βλέπουν την ηλικία του αρνητικά, αλλά αυτή τη στιγμή η μακρόχρονη εμπειρία του ως συμφιλιωτή καθιστά τη συγκυρία καταλληλότερη για τον Μπάιντεν. Αν μπορεί κάποιος να αποκαταστήσει την ενότητα στις ΗΠΑ, αυτός είναι ο Μπάιντεν. Προέρχεται από το Κέντρο και μπορεί να το συσπειρώσει. Ζούμε σε τόσο τραμπική εποχή, που πολλοί στις ΗΠΑ θεωρούν ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα χωρίς τον Τραμπ. Αλλά ας μην ξεχνάμε πόσο γρήγορα ξεχνιούνται τα πρόσωπα εξουσίας όταν αποχωρούν.

Ο Τσίπρας κυριαρχούσε στην πολιτική σκηνή για χρόνια, μέχρι που έχασε τις εκλογές, και τώρα ο Μητσοτάκης είναι αυτός για τον οποίο μιλούν όλοι. Ο Τραμπ δεν είναι Τσίπρας, αλλά ας μην ξεχνάμε πόση δύναμη δίνει η προεδρία σε ένα πρόσωπο. Θα ξεχάσουμε γρήγορα τον Τραμπ, γρηγορότερα από ό,τι εκτιμάται σήμερα. Αυτή τη στιγμή, μετά την εισβολή στο Καπιτώλιο, αρκετοί έβαλαν νερό στο κρασί τους. Οι κεντρώοι και από τα δύο κόμματα θα συνεργαστούν με τον Λευκό Οίκο».

Θα ξεχαστεί

Ποια είναι η άποψή του για την ανάγκη να κινηθεί διαδικασία καθαίρεσης; «Υπάρχει συζήτηση γύρω από το αν θα πρέπει να εκδιωχθεί ο Τραμπ για εγκληματικές ενέργειες που έχει κάνει ως πρόεδρος αλλά και ως επιχειρηματίας, για φορολογικά ζητήματα, για παράδειγμα, που ήδη εξετάζεται από την εισαγγελία της Νέας Υόρκης. Οσον αφορά την παραπομπή για καθαίρεση, πρέπει να γραφτεί επισήμως ότι ο πρόεδρος δεν μπορεί να υποκινεί σε εξέγερση εναντίον της κυβέρνησης προκειμένου να τεθούν τα πράγματα στη σωστή βάση.

Οσον αφορά το ζήτημα εκδίωξης Τραμπ για άλλα ζητήματα, υπάρχει πιθανότητα να κρατηθεί στο προσκήνιο το ζήτημα των σκανδάλων Τραμπ κατά την πρώτη χρονιά της θητείας Μπάιντεν. Ομως, μια μακροπρόθεσμη εστίαση στις εγκληματικές ενέργειες του Τραμπ δεν θα ωφελήσει πολιτικά τη χώρα. Κατά την άποψή μου, θα πρέπει να προχωρήσουμε. Ο Τραμπ θα ξεχαστεί, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα δεν είναι ο Τραμπ, δεν είναι ένα κόμμα που θεμελιώθηκε με βάση τον ρατσισμό και τον εθνικισμό. Μπορεί να επιστρέψει στις ρίζες του, πιο κοντά στον Ρίγκαν, αντί να κινηθεί σε μια τραμπική κατεύθυνση».

Στροφή στα διεθνή

Με ανοιχτά τόσο δύσκολα εσωτερικά ζητήματα, θα μπορέσει ο Μπάιντεν να στρέψει την προσοχή του προς την Ευρώπη και τα διεθνή θέματα; «Ο Μπάιντεν είναι μοναδικός όσον αφορά τη μακροχρόνια και σοβαρή εμπειρία του στη διεθνή σκηνή. Δεν γνωρίζει μόνο τα ζητήματα και πώς να τα χειριστεί, αλλά και τους ανθρώπους, τη Μέρκελ, τον Μακρόν. Επέλεξε εξάλλου τον Τόνι Μπλίνκεν ως υπουργό Εξωτερικών, που είναι υπό μία έννοια το alter ego του.

Ο Ομπάμα είχε επιλέξει την Κλίντον, η οποία γνώριζε τη διεθνή σκηνή, αλλά δεν σκεφτόταν όπως ο ίδιος. Αντίθετα, ο Μπλίνκεν έχει συνεργαστεί στενά με τον Μπάιντεν. Ο Μπάιντεν έχει σαφή ατζέντα για το τι θέλει να κάνει με την Ευρώπη και ο Μπλίνκεν μπορεί να δρα στο όνομά του γνωρίζοντας το πώς σκέφτεται».

Οι διερευνητικές

Ρωτώ τον Σπίγκελ για τις θέσεις Μπάιντεν με αφορμή την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Γνώριζε, μάλιστα, τις εξελίξεις παρά την έντονη επικαιρότητα στις ΗΠΑ και τόνισε ότι συνεχίζει να παρακολουθεί επιμελώς το τι συμβαίνει στην Ελλάδα. «Η κυβέρνηση Τραμπ ήταν η πιο φιλοτουρκική στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ, αγγίζοντας επίπεδα διαφθοράς. Ο Μάικλ Φλιν (πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, στον οποίο απένειμε χάρη πρόσφατα ο Τραμπ) αμειβόταν από τουρκικά συμφέροντα, προωθούσε την έκδοση του Γκιουλέν στην Αγκυρα, ενώ ο ίδιος ο Τραμπ είχε επιχειρηματικά συμφέροντα στην Τουρκία. Υπό τον Τραμπ ο Λευκός Οίκος ήταν υπέρ του Ερντογάν σε σημείο γελοιότητας.

Με τον Μπάιντεν και τον Μπλίνκεν υπάρχει αυτό που αποκαλώ φιλελεύθερος διεθνισμός, η ανάγκη προώθησης της δημοκρατίας διεθνώς. Θα δούμε επιστροφή στην εξωτερική πολιτική της Μαντλίν Ολμπράιτ.

Με την Τουρκία να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, όπως λένε οι ειδικοί, τον Ερντογάν να διοικεί αυταρχικά και να τοποθετείται προς τα ανατολικά και όχι προς τα δυτικά κράτη, θα υπάρξει σημαντική αλλαγή πολιτικής από τις ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα δούμε νέα προσέγγιση με θέσεις πιο κοντά στην ελληνική πλευρά τόσο στα ελληνοτουρκικά όσο και στο Κυπριακό, εφόσον αποφασίσουν να ασχοληθούν με το ζήτημα».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ