Τα εμβόλια, ο «Τιτανικός» και η ηθική καταστροφή

Δεν θα μπορούσε να περιγραφεί πιο εύστοχα:

Ο κόσμος σήμερα βρίσκεται στο «χείλος της ηθικής καταστροφής».

Αυτό δήλωσε ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τεντρός Γκεμπρεγέσους,  ζητώντας από ισχυρά κράτη και κατασκευάστριες εταιρείες να μοιράσουν τις δόσεις με πιο δίκαιο τρόπο σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες των εμβολιασμών φάνηκε ότι αυτό που θα έπρεπε να είναι μια κοινή πορεία όλων των χωρών ενάντια στην πανδημία, εξελίχθηκε, και αυτή, σε  μια κούρσα ταχύτητας, όπου το κάθε κράτος θα τρέξει για τον εαυτό του και όσοι φτάσουν πρώτοι θα προμηθευθούν και τα περισσότερα-επαρκέστερα εμβόλια.

Πριν καλά καλά πάρουν θέση στην αφετηρία οι αδύναμοι, οι ισχυροί κοντεύουν να φτάσουν στο τέρμα.

Διμερείς προδοσίες

Το 2020 έγιναν ήδη 44 διμερείς συμφωνίες (μεταξύ κρατών και εταιρειών) και μέσα στον Ιανουάριο που διανύουμε έχουν ήδη «κλείσει» 12, αναγκάζοντας έτσι τον Π.Ο.Υ, δια στόματος Γκεμπρεγέσους, να «καταγγείλει» ότι ήδη, για την προμήθεια των εμβολίων, ακολουθείται η προσέγγιση «πρώτος – εγώ» (όποιος προλάβει πρώτος).

Αποτέλεσμα αυτού είναι να υπομονομεύεται ο ουτοπικός, όπως δυστυχώς αποδεικνύεται, μηχανισμός COVAX, για την εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε οικονομικά προσιτά εμβόλια κατά της CΟVID-19.

Οι αριθμού τα λένε όλα. 39 εκατομ. δόσεις εμβολίου διανεμήθηκαν σε 49 χώρες με το υψηλότερο εισόδημα και μόλις 25 δόσεις σε μία φτωχή χώρα.

Δεν έχουν εξάλλου περάσει πολλές μέρες από την κυνική παραδοχή της Γερμανίας, ότι παρά τις αρχικές δεσμεύσεις της, τελικά θα λάβει περισσότερες δόσεις του εμβολίου των Pfizer/BioNTech κατά του κοροναϊού, πέραν του συμφωνημένου ευρωπαϊκού πλαισίου για τον τρόπο διανομής των εμβολίων.

Αναμενόμενο

Το τραγικότερο όμως είναι ότι δεν πέφτουμε από τα σύννεφα.

Σαν να έχουμε συμβιβαστεί με την ιδέα ότι οι ισχυροί του πλανήτη, που κατά τ’ άλλα, δεν χάνουν ποτέ την ευκαιρία να μιλήσουν για αλληλεγγύη, ανθρωπισμό, πολιτισμό, αδερφοσύνη και τόσες άλλες αξίες που δήθεν θα πρέπει να υπηρετεί η παγκόσμια κοινότητα, με την πρώτη αφορμή, γυρίζουν την πλάτη στους ανίσχυρους και σπεύδουν να ικανοποιήσουν το δικό τους και μόνο συμφέρον.

Όταν τα πράγματα βαίνουν καλώς, η αλληλεγγύη και η αδερφοσύνη μπορούν εύκολα να υπηρετηθούν. Το θέμα είναι πως αντιδρούμε όταν οι συνθήκες δυσκολεύουν. Και η αλήθεια είναι ότι ο πλανήτης μας, σε αυτήν την τόσο δύσκολη συγκυρία, μοιάζει να είναι ο «Τιτανικός» που χτύπησε πάνω στο παγόβουνο της πανδημίας.

«Τιτανικός»

Για καλή μας τύχη σε αντίθεση με την ασύλληπτη εκείνη ναυτική τραγωδία του 1912, η παγκόσμια κοινότητα, χάρις στην επιστήμη, έχει χρόνο να αντιδράσει.

Οι μέχρι τώρα χειρισμοί, πάντως, κάνουν τη σημερινή κατάσταση να θυμίζεί πολύ το ναυάγιο που σημάδεψε την παγκόσμια Ιστορία.

Όπου «σωσίβιες λέμβοι» βάλτε «εμβόλια», και όπου «επιβάτες», κράτη.

Τα εμβόλια είναι προς το παρόν λίγα και αυτοί που θέλουν να σωθούν πολλοί.

Τη μοιραία νύχτα του «Τιτανικού», όσον αφορά τους επιβάτες της 1ης θέσης, επέζησε πάνω από το 1/3 των ανδρών και σχεδόν όλες οι γυναίκες και τα παιδιά, ενώ όσον αφορά τους επιβάτες της 3ης θέσης επέζησε μόλις το 12% των ανδρών, το 55% των γυναικών και λίγοτερο από το 1/3 των παιδιών.

Και μπορεί η σκηνή της ταινίας «Τιτανικός» στην οποία κλειδώνουν εσκεμμένα τους επιβάτες της 3ης θέσης στα χαμηλά επίπεδα του πλοίου να είναι ένας μύθος, όμως είναι πραγματικότητα ότι μόνο αν είχες καμπίνα 1ης θέσης, και άρα ήσουν πιο κοντά στο κατάστρωμα, απολάμβανες το σωτήριο προνόμιο της εύκολης πρόσβασης στις λέμβους.

Επιπλέον και η έλλειψη επαρκούς γνώσης αγγλικών έκανε πολλούς από τους επιβάτες της 3ης θέσης να μην μπορούν να αντιληφθούν εγκαίρως τι ακριβώς συνέβαινε.

Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν σήμερα στα όρια της φτώχειας ούτε εύκολη πρόσβαση στους εμβολιασμούς έχουν, ούτε τη στοιχειώδη εκπαίδευση για να αντιληφθούν τι πραγματικά συμβαίνει. Και το χειρότερο είναι ότι γι’ αυτό ευθύνονται οι ισχυροί και η στάση που κρατούν, η οποία υπαγορεύεται όχι από ένστικτο αυτοσυντήρησης αλλά από απροσχημάτιστη κυνική αδιαφορία.