Χαμόγελα και ανάσες στην οικονομία από το ανοιχτό λιανεμπόριο 

Χαμόγελα και ελπίδες στο οικονομικό επιτελείο από το δυναμικό άνοιγμα της αγοράς  με τους επιχειρηματίες να δίνουν τώρα τη μάχη των εκπτώσεων με γενναίες προσφορές και στόχος είναι η άντληση τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ από τα περίπου 5 δισ. ευρώ, που ήταν ο τζίρος της περυσινής εκπτωτικής περιόδου. Η ικανοποίηση έχει επιστρέψει στο υπουργείο Οικονομικών όμως επικρατεί ταυτόχρονα και αγωνία, με την κυβέρνηση να είναι με το ένα ματι ανοιχτό παρακολουθώντας τα υγειονομικά δεδομένα κάθε εβδομάδα. Τα καλά αποτελέσματα από το εμπόριο θα ανοίξει το πράσινο φως και για την εστίαση, το οποίο, στο καλό σενάριο, προβλέπεται για μετά τα μέσα Φεβρουαρίου.

Το επόμενο διάστημα κρύβει κινδύνους, οι οποίοι αν ξεπεραστούν η οικονομία θα “απελευθερωθεί” και θα ξεκινήσει η πορεία προς την ανάκτηση των ζημιών μετά από σχεδόν τρεις μήνες, με την κυβέρνηση να υπολογίζει το κόστος στα 3 δισ. ευρώ για κάθε μήνα με lockdown. Ο σχετικά υψηλός τζίρος δίνει ανάσες στον προϋπολογισμό και στα ταμειακά διαθέσιμα τα οποία ανέρχονται στα 32 δισ. ευρώ. Ένα πιθανό πισωγύρισμα είναι η αγωνία του οικονομικού επιτελείου, το οποίο μετά τον Απρίλιο ξεκινά την αποσωλήνωση της ελληνικής οικονομίας με σταδιακή άρση των εκτάκτων μέτρων στήριξης. Εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά, ο εμβολιασμός προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς και δεν υπάρξει επιδείνωση των κρουσμάτων, με το άνοιγμα του εμπορίου, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, ενισχύεται η αισιοδοξία πως η φετινή τουριστική σεζόν δεν θα χαθεί, όπως και τα δημοσιονομικά μεγέθη θα κινηθούν εντός των προβλέψεων, ή ακόμα και καλύτερα.  Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 4,8% το 2021 και ύφεση το 2020 10,5%, με έλλειμμα 11,5 δισ. ευρώ.

Είναι ενδεικτικό ότι οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 14,904 δισ. ευρώ,  ενώ οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού τον Δεκέμβριο  ανήλθαν στα 9,791 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 174 εκατ. ευρώ ή 1,8% έναντι του στόχου. Οι αναστολές συμβάσεων εργασίας για τον Δεκέμβριο κόστιζαν 325,7 εκατ. ευρώ, με το επίδομα των 534 ευρώ να παίρνουν 645.054 δικαιούχοι σε 168.199 επιχειρήσεις.

Από την κυβέρνηση είναι αποφασισμένοι να γίνεται βήμα βήμα η απελευθέρωση δραστηριοτήτων, πάντα μετά τις εισηγήσεις των ειδικών, οι οποίοι μετά το άνοιγμα της αγοράς ξορκίζουν το ενδεχόμενο ενός πισωγυρίσματος.  Στο τραπέζι βρίσκονται τα χιονοδρομικά κέντρα, τα Γυμνάσια, τα Λύκεια, η άρση της απαγόρευσης από νομό σε νομό, ενώ  δεν αποκλείεται να ανοίξουν και οι χώροι ενοικίασης στολών μαζί με τα χιονοδρομικά. Οι επιστήμονες ξεκαθαρίζουν ότι δεν σημαίνει πως κάθε εβδομάδα θα ανακοινώνεται και μία απόφαση περί άρσης των μέτρων, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο  να αναφέρει την Δευτέρα ότι οι ειδικοί πρέπει να έχουν στα χέρια τους περισσότερα στοιχεία για να δώσουν το πράσινο φως και σε άλλους κλάδους.

Ο λογαριασμός 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών τον Δεκέμβριο 2020 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5,235 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 100 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον επικαιροποιημένο μηνιαίο στόχο. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5,843 δισ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 302 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα από φόρους για τον μήνα Δεκέμβριο ανήλθαν σε 4.119 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 43 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου λόγω της επίπτωσης από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας. Οι αναστολές συμβάσεων εργασίας κόστισαν 325,7 εκατ. ευρώ, με το επίδομα των 534 ευρώ να παίρνουν 645.054 δικαιούχοι, σε 168.199 επιχειρήσεις.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 14,904 δισ. ευρώ,  λόγω των μέτρων COVID-19, ενώ οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού τον Δεκέμβριο 2020 ανήλθαν στα 9,791 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 174 εκατ. ευρώ ή 1,8% έναντι του στόχου.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2020 ανήλθαν στα 70,169 δισ. ευρώ και το  σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων   κινήθηκε αντίρροπα, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τον στόχο κατά 226 εκατ. ευρώ, (10,647 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 10,421 δισ. ευρώ).

Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των μέτρων κατά της πανδημίας, έχει ως εξής:

α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών και επιστημόνων) ύψους 2.202 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),

β) η δαπάνη έκτακτης επιχορήγησης προς τον ΕΦΚΑ και τον ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη υστέρησης εσόδων από τις μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές λόγω της πανδημίας, ύψους 943 και 263 εκατ. ευρώ αντίστοιχα (κατηγορία μεταβιβάσεων),

γ) η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 4.551 εκατ. ευρώ (κατά το μέρος που εκτελείται από τον τακτικό προϋπολογισμό),

δ) οι έκτακτες επιχορηγήσεις προς ΟΤΑ ύψους 145 εκατ. ευρώ αποκλειστικά για μέτρα COVID-19 και

ε) τα μέτρα μέσω του ΠΔΕ όπως η δαπάνη για την αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων ύψους 495 εκατ. ευρώ, η επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ύψους 243 εκατ. ευρώ, η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 998 εκατ. ευρώ, η δράση ΤΕΠΙΧ ΙΙ ύψους 768 εκατ. ευρώ και η σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας COVID-19 ύψους 1.780 εκατ. ευρώ.