Άλλο ένα περιστατικό κακοποίησης ζώου κάνει τις τελευταίες ημέρες τον γύρο του ελληνικού διαδικτύου. Αυτή τη φορά, όμως, δεν πρόκειται για κάποιο δεσποζόμενο ζώο συντροφιάς που υπέστη βασανισμό στα χέρια του κηδεμόνα του, ούτε περί αδέσποτου που βρέθηκε στο έλεος ασυνείδητων πολιτών. Το κουτάβι (ο «Σπούτνικ», όπως τον βάφτισαν οι εθελοντές) που πέθανε σε ηλικία μόλις 2,5 μηνών, βρισκόταν υπό την ευθύνη του Δημοτικού Κυνοκομείου Σπάρτης, με τις συνθήκες θανάτου του να προκαλούν την κατακραυγή εκ μέρους φιλοζωικών οργανώσεων και απλών πολιτών.

Από την πλευρά του, ο Δήμος προβάλλει επιχειρήματα που σχετίζονται τόσο με τις πρακτικές δυσκολίες του εγχειρήματος της φροντίδας των αδέσποτων, όσο και με την στάση μερίδας της τοπικής κοινωνίας που φέρεται να μην προχωρά στην αναγκαία στείρωση των δεσποζόμενων σκύλων και στη συνέχεια να εγκαταλείπει τα ανεπιθύμητα κουτάβια.

Η εθελόντρια Ζ.Κ (τα πλήρη στοιχεία της βρίσκονται στη διάθεση του in.gr), που ήταν εκείνη που δημοσίευσε τα βίντεο που απεικόνιζαν τις επικίνδυνες συνθήκες διαβίωσης του κουταβιού πριν από τον θάνατό του, αλλά και εργαζόμενος του Δήμου Σπάρτης, μίλησαν στο in.gr καταθέτοντας τη δική τους εκδοχή για τις καταστάσεις και τα γεγονότα που οδήγησαν στον θάνατο του νεαρού ζώου.

Το χρονικό της υπόθεσης

Όλα ξεκίνησαν το Σάββατο 16 Ιανουαρίου, όταν η εθελόντρια Ζ.K επισκέφθηκε καταφύγιο του κυνοκομείου Σπάρτης, προκειμένου να διαπιστώσει αν είχαν ληφθεί επαρκή μέτρα για την προστασία των σκυλιών που «φιλοξενούνται» εκεί από το «πολικό ψύχος», όπως περιγράφει στο in.gr. Κατά την επίσκεψή της, ήρθε αντιμέτωπη με ένα θέαμα που τη σόκαρε: Ένα κουτάβι, ηλικίας μόλις 2,5 μηνών, εμφανώς άρρωστο, βρισκόταν σε κλεισμένο σε κλουβί, εκτεθειμένο πλήρως στην παγωνιά. Ταυτόχρονα, του χορηγούνταν ορός, ο οποίος ήταν… κρεμασμένος σε δέντρο.

Η Z.K. απευθύνθηκε σε εργαζόμενη του κυνοκομείου, τονίζοντάς της ότι το κουτάβι έτρεμε από το κρύο. «Ναι, μου λέει, τρέμει γιατί παίρνει τον ορό», θυμάται η εθελόντρια μιλώντας στο in.gr. Όταν της επέστησε την προσοχή στο γεγονός ότι η θερμοκρασία ήταν ήδη εξαιρετικά χαμηλή, με το θερμόμετρο να γράφει μόλις 4 βαθμούς Κελσίου και τη νύχτα να απειλεί να ρίξει περαιτέρω τον υδράργυρο, η υπάλληλος τη διαβεβαίωσε ότι το κουτάβι θα μεταφερόταν στο εσωτερικό του κυνοκομείου στη διάρκεια της νύχτας.

Ωστόσο, η Z.K. δεν πείστηκε και ζήτησε να φιλοξενήσει η ίδια τον άτυχο «Σπούτνικ» προκειμένου να τον προστατεύσει από την παγωνιά. Εκείνη την ενημέρωσε ότι «έπρεπε να πάρω χαρτί φιλοξενίας από τον κτηνίατρο και ότι αυτό μπορούσε να γίνει το νωρίτερο τη Δευτέρα».

Το περιστατικό σύντομα ξεπέρασε τα στενά όρια του δήμου Σπάρτης, χάρη στα βίντεο που τράβηξε η εθελόντρια και τα οποία στη συνέχεια αναρτήθηκαν στη σελίδα της εθελοντικής φιλοζωικής οργάνωσης Stray Sparta Greece, σοκάροντας το πανελλήνιο.

Εικόνες που σοκάρουν


Αν και λίγο μετά τις πρώτες δημοσιεύσεις για τον μικρό Σπούτνικ ακολούθησε ενημέρωση από τον Δήμο ότι το κουτάβι ήταν καλά στην υγεία του, εντέλει δύο ημέρες μετά οι εθελοντές πληροφορήθηκαν το θάνατό του. Έκτοτε, το θέμα πήρε ακόμη μεγαλύτερη έκταση, με τον Δήμο να δέχεται βροχή ανεπιθύμητων τηλεφωνημάτων.

Πάγια εικόνα εξαθλίωσης

Όπως εξηγεί στο in.gr η Z.K., παρά τις επανειλημμένες κρούσεις εκ μέρους των εθελοντών, Δήμος και αρμόδιες υπηρεσίες ένιπταν τας χείρας τους στους μήνες που προηγήθηκαν του συμβάντος. Οι φιλόζωοι είχαν καταγγείλει ξανά και ξανά την εικόνα εξαθλίωσης που επικρατούσε αφού, όπως σημειώνει η εθελόντρια, «γνωρίζαμε ότι μάζευαν κουτάβια από το δρόμο, τα πήγαιναν σε καταφύγια, σε χώρους που απολυμαίνονται μια φορά το χρόνο –δηλαδή ουσιαστικά καθόλου-χωρίς να τους κάνουν εμβόλια, αφού για κάποιο διάστημα δεν υπήρχε σύμβαση με κτηνίατρο. Χωρίς συστηματικό εμβολιασμό, τα ζώα είναι επιρρεπή σε αρρώστιες, ειδικά τα κουτάβια».

«Και, εντάξει, πόσο μπορεί να κοστίζει ένας τσίγκος, ένα σκέπαστρο;», αναρωτιέται. «Τα ζώα είναι μέσα στη βροχή, τα περισσότερα δεμένα με μια αλυσίδα ενάμισι μέτρο σε σπιτάκια της κακιάς ώρας. Ένας πολίτης που έχει μονίμως δεμένο τον σκύλο του, κινδυνεύει με αυτόφωρο και 30.000€ πρόστιμο. Και ο Δήμος έχει 300 σκυλιά έτσι και δεν υπάρχουν ανάλογες επιπτώσεις ή έστω μια παρέμβαση για να σταματήσει αυτό».

Τι απαντά ο Δήμος

Προκειμένου να διασφαλίσει την ισότιμη παρουσίαση και των δύο πλευρών, το in.gr ήρθε σε επαφή με τον Δήμο Σπάρτης. Ο αντιδήμαρχος, κύριος Αθανάσιος Καρλαύτης, στις αρμοδιότητες του οποίου υπόκεινται μεταξύ άλλων και τα αδέσποτα ζώα, αρνήθηκε να σχολιάσει την υπόθεση, με υπάλληλο του Δήμου να μας μεταφέρει ότι είναι «θυμωμένος με τους δημοσιογράφους», θεωρώντας ότι τηρούν προκατειλημμένη στάση απέναντι στο ζήτημα. Από την πλευρά της, η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προγραμματισμού και Ανάπτυξης του Δήμου, Βιργινία Κοντογεωργάκου, επικαλέστηκε φόρτο εργασίας και επίσης αρνήθηκε να ανταποκριθεί στις κλήσεις μας.

Ωστόσο, το in.gr μίλησε με τον κύριο Ηλία Αργείτη, Προϊστάμενο του Τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης, στις δικαιοδοσίες του οποίου υπόκειται η διαχείριση και προστασία των αδέσποτων ζώων. Εκείνος από την πλευρά του, πρόβαλε επιχειρήματα υπέρ του Δήμου, που συνδέονται με την έλλειψη πόρων και εξειδικευμένου προσωπικού, αλλά και τον τεράστιο φόρτο εργασίας του τμήματός του.

Μια «κακή αρχή»

Συγκεκριμένα, ο κύριος Αργείτης τόνισε ότι οι Δήμοι από το 2012 και έπειτα είναι υποχρεωμένοι βάσει της νομοθεσίας να συλλέγουν τα αδέσποτα ζώα, παρά το γεγονός ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν διέθεταν μέχρι τότε νόμιμα καταφύγια –μια συνταγή για «κακή αρχή». Παράλληλα, επιφορτίζονται με παρεμβάσεις υγείας, αλλά και με τη στείρωση των αδέσποτων ζώων.

Παρά τις προσπάθειες του Δήμου, όμως, ο αριθμός των αδέσποτων ζώων δεν μειώνεται ποτέ, αφού σύμφωνα με τον κύριο Αργείτη, μια μερίδα ιδιοκτητών δεν προχωρά σε στείρωση των κατοικιδίων τους και στη συνέχεια εγκαταλείπει τα κουτάβια, μεταθέτοντας το πρόβλημα στον Δήμο.

«Βαρέλι δίχως πάτο»

«Το έχω δηλώσει και αναφορικά με άλλες υποθέσεις που έχουν προκύψει στη διάρκεια των ετών», σημειώνει ο κύριος Αργείτης. «Πετούν διαρκώς κουτάβια, πρόκειται για ένα «βαρέλι δίχως πάτο». Ο Δήμος προσπαθεί, αλλά εγκαταλείπουν συνέχεια».

Αναφορικά δε με τις εγκαταστάσεις, τονίζει ότι αν και το τμήμα του κάνει ό,τι μπορεί, δεν έχει στη διάθεσή του εργάτες προκειμένου να φροντίσει αποτελεσματικά για τη συντήρηση. Παράλληλα, από το προσωπικό του Δήμου απουσιάζουν και οι ειδικοί για τη φροντίδα των ζώων, η οποία και ανατίθεται μέσω διαγωνισμού σε ιδιώτες –συγκεκριμένα σε έναν κτηνίατρο και έναν επόπτη, που επιφορτίζονται με την προστασία και τη διαχείριση εκατοντάδων ζώων.

«Θυμώνω με τους φιλόζωους»

«Ο εργολάβος», υποστηρίζει ο κύριος Αργείτης, «είναι ο μοναδικός που δίνει προσφορά, δεν υπάρχει κάποιος επιλαχών ώστε να προχωρήσουμε σε νέα ανάθεση. Το ίδιο και ο κτηνίατρος. Αν τους διώξουμε εξαιτίας των παραπόνων –που κάποια είναι και δίκαια- τι θα απογίνουν τα ζώα; Να ζητήσουμε βοήθεια από τους εθελοντές; Εκείνοι που είναι πραγματικά ενεργοί στα όρια του νομού, δεν είναι παραπάνω από δέκα».

«Μας παίρνουν τηλέφωνα και σχεδόν μας αποκαλούν εγκληματίες, μια κυρία μου είπε «Να τον χαιρόσαστε τον Καιάδα σας». Κάποιος άλλος μου μίλησε για την ευζωία των ζώων, επειδή εκείνα για τα οποία δεν υπάρχουν διαμερίσματα είναι δεμένα στο σπιτάκι τους. Τα λύνουμε εκ περιτροπής, βάσει των συμβουλών των ειδικών, αλλιώς τσακώνονται μεταξύ τους, κάνουμε ό,τι μπορούμε. Είναι υποκριτικό, τη στιγμή που τόσα δεσποζόμενα σκυλιά είναι δεμένα όλη την ημέρα. Τη δικιά μας ευζωία, όμως, ποιος τι σκέφτεται; Δεχόμαστε τεράστιο στρες. Για αυτό θυμώνω με κάποιους φιλόζωους –με μια μειοψηφία που είναι φανατισμένη- γιατί με αντιμετωπίζουν χειρότερα από ό,τι τους σκύλους».

«Συμπληγάδες Πέτρες»

Παράλληλα, υποστηρίζει ότι οι πιέσεις που δέχονται είναι πολλαπλές, αφού εξίσου συχνά δέχονται εξοργισμένα τηλεφωνήματα πολιτών που έχουν πρόβλημα με την παρουσία των αδέσποτων σκυλιών στη γειτονιά τους. Έτσι, παρά το γεγονός ότι η νομοθεσία ορίζει ότι τα ζώα που δεν υιοθετούνται πρέπει να επανεντάσσονται εντός του αστικού ιστού, ο Δήμος επιλέγει να κρατά τα αδέσποτα στα συνωστισμένα παράτυπα καταφύγιά του. Τουλάχιστον εκεί, σύμφωνα με τον κύριο Αργείτη, μπορούν να βρουν κάποια προστασία, περίθαλψη και τροφή.

Μάλιστα ο Δήμος υποψιάζεται ότι ο υψηλότατος αριθμός αδέσποτων της περιοχής, οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελεί «πέρασμα» προς γύρω δήμους και νομούς, με αποτέλεσμα ιδιοκτήτες ζώων που ζουν εκτός των καλλικρατικών ορίων του να εγκαταλείπουν τους σκύλους τους εντός του χώρου δικαιοδοσίας του δήμου Σπάρτης. Επιπλέον, ο κύριος Αργείτης τονίζει ότι ο αριθμός των αδέσποτων σκύλων εκτοξεύεται σε περιόδους όπως ο Δεκαπενταύγουστος, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται υποψίες ότι μέρος των εγκαταλείψεων προκύπτει από άτομα που ζουν στην Αθήνα, και τα οποία επισκέπτονται τον τόπο κατοικίας τους για διακοπές.

Καταγγελίες και… σκευωρίες

Πάντως οι υποψίες του Δήμου δεν σταματούν εκεί, έχοντας μάλιστα καταστεί πολύ δημιουργικές στο πρόσφατο παρελθόν, σύμφωνα με την Ζ.Κ. «Έχουμε ξεκινήσει καταγγελίες από τον Μάιο», θυμάται μιλώντας στο in.gr. «Πριν από αυτό, περίπου τον Απρίλιο, είχαμε απευθυνθεί εγγράφως στον δήμο Σπάρτης και είχαμε ζητήσει να συνεργαστούμε μαζί τους. Επειδή αυτό δεν κατέστη εφικτό, γιατί δεν μας επέτρεπαν καν να μπούμε στα καταφύγια, αναγκαστήκαμε να απευθυνθούμε τον Μάιο στις αρμόδιες αρχές, αφού αντικρύσαμε νεκρά κουτάβια μέσα στους χώρους των καταφυγίων. Η πρώτη καταγγελία, όμως, μπήκε στο αρχείο και η δεύτερη είναι ακόμη… υπό επεξεργασία. Ας προβληματιστούν για αυτό οι αρμόδιοι φορείς. Παρά το γεγονός ότι αρκετά σκυλιά ήταν αλυσοδεμένα, κατά παράβαση του Νόμου 4039 περί παθητικής κακοποίησης, χωρίς σκιά τα περισσότερα-γιατί τότε είχε ξεσπάσει πρώιμος καύσωνας- κάποια δεν είχαν νερό…»

Το ίδιο ίσχυσε για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και υπηρεσίες, παρά το γεγονός ότι, όπως τονίζει, οι εθελοντές είχαν συλλέξει φωτογραφίες και βίντεο, ενώ είχαν στη διάθεσή τους και επιτόπια αυτοψία της αστυνομίας. «Δεν θεώρησαν ότι χρειάζεται κάποια άμεση παρέμβαση, παρά το γεγονός ότι και στα δύο καταφύγια υπήρχαν δύο νεκρά κουτάβια. Αντιθέτως, ο Δήμος είχε βγει και είχε πει ότι εμείς πετάξαμε τα νεκρά κουτάβια –εγώ, ας πούμε δεν είχα άλλη δουλειά να κάνω», δηλώνει στο in.gr. «Ότι είμαι… σεσημασμένη, ας πούμε, της μαφίας».

Έκτοτε, το πλήθος των κρούσεών τους δεν απέδωσε καρπούς. Αντιθέτως, παρά τον χρόνο και τα έξοδά που έχουν δαπανήσει εθελοντές για τη διερεύνηση της υπόθεσης, οι συνθήκες παρέμειναν εξίσου αντίξοες. Όσον αφορά τις δηλώσεις του κυρίου Αργείτη, η Ζ.Κ. υποστηρίζει ότι δεν έχει δει ποτέ λυτά τα ζώα, σε καμιά της επίσκεψη στα καταφύγια. «Εκείνοι είναι υποχρεωμένοι να αποδείξουν ότι τα λύνουν», τονίζει. «Ας στείλουν ένα βίντεο, εγώ τα έχω δει μόνο δεμένα εκτός από τα κουτάβια και κάποια λίγα σκυλιά στην Αγία Κυριακή».

Οικονομικές δυσκολίες και αντεπιχειρήματα

Το οικονομικό σκέλος αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες που μπαίνουν εμπόδιο στην επαρκή φροντίδα των ζώων του κυνοκομείου:

«Ακούγονται μισές αλήθειες για τη χρηματοδότηση», υποστήριξε ο κύριος Αργείτης. «Μας λένε ότι αφού επιδοτείται το 70% των εξόδων μας, θα έπρεπε να κάνουμε περισσότερα. Όμως στην πραγματικότητα, η ΚΥΑ προβλέπει κάλυψη έως και του 70% των δαπανών, αφού όμως πρώτα αυτές εξοφληθούν. Εμείς καταθέτουμε τα παραστατικά, τα κονδύλια όμως είναι συγκεκριμένα και στο τέλος μπορεί να καλύπτεται μόλις το 20-25% των εξόδων μας».

Όμως οι φιλόζωοι υποστηρίζουν ότι δεν ζητούν κάποια λύση δαπανηρή: «Είναι δουλειά του Δήμου να το ανακοινώνει στον κόσμο όταν χρειάζεται βοήθεια. Αν, όμως, τη χρειαζόταν, γιατί απέρριπτε την εθελοντική δική μας βοήθεια τόσο καιρό;», αναρωτιέται η Ζ.Κ.. «Αν δεν μπορεί και βλέπει ότι πεθαίνουν τα ζώα τι πρέπει να κάνει; Να κάθεται να τα κοιτάζει; Έχει απευθυνθεί για βοήθεια στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης; Δεν το καταλαβαίνω αυτό σαν θέση. Είναι ψυχές. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι νιώθουν, φοβούνται, πονάνε και πεθαίνουν αργά και βασανιστικά, όπως θα συνέβαινε σε έναν άνθρωπο, αν ήταν σκλάβος».