Οικονομία : «Φως» στο τούνελ από το β΄εξάμηνο και μετά – Στο 4% η ανάκαμψη

Εν αναμονή της ανακοίνωσης του οίκου αξιολόγησης Fitch για την πιστοληπτική βαθμίδα της Ελλάδας και τις προοπτικές της οικονομίας τα μηνύματα από τους διεθνείς αναλυτές για την  πορεία της ανάπτυξης το 2021 και 2022 στέλνουν αισιοδοξία, αν και ο δρόμος προς την ανάκαμψη μόνο εύκολος δεν είναι λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας για την πορεία της πανδημίας και της διάθεσης των εμβολίων σε όλη την Ευρώπη. Οι οικονομολόγοι βλέπουν πως η Ελλάδα θα αρχίσει να βλέπει το φως στο τούνελ από τα μέσα του τρέχοντος έτους και αυτό διότι – αν κυλήσουν όλα ομαλά –  ο τουρισμός θα αρχίσει να ωφελεί την ελληνική οικονομία και η σεζόν μπορεί να κερδίσει σε ένα μεγάλο ποσοστό τις απώλειες της πανδημίας.

Οι εκτιμήσεις της Bank of America δείχνουν αύξηση 2,8% το 2021, από -9% πέρυσι, ενώ σήμερα με τον Αθανάσιο Βαμβακίδη, Global Head of G10 Foreign Exchange Strategy της Bank of America,  μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, η παραγωγή θα είναι πολύ κάτω από τα επίπεδα πριν από το Covid. Επιπλέον, οι κίνδυνοι είναι κυρίως αν ο εμβολιασμός είναι αργός και χάσουμε μια ακόμα τουριστική σεζόν αυτό το καλοκαίρι. Οι αναλύσεις βλέπουν πως ίσως σε ευρωπαϊκό επίπεδο χρειαστούν 2-3 χρόνια για να επιστρέψουμε στα επίπεδα παραγωγής πριν από το Covid, ενώ τα επίπεδα χρέους, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, έχουν αυξηθεί σε πρωτοφανή επίπεδα.

Αθ. Βαμβακίδης

Η Citi ανεβάζει την εκτίμηση για την ύφεση του 2020 στο 8,9% από 7,7%, η οποία παραμένει όμως χαμηλότερη από τις προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικού που είναι κοντά στο 10,5%. Τονίζει πως η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας θα ξεκινήσει από τα μέσα του 2021 και το ΑΕΠ θα ανέλθει φέτος στο 3,9% (υψηλότερη κατά 1,7 ποσοστιαία μονάδα) και στο 6% (χαμηλότερη κατά 0,2 ποσοστιαία μονάδα) το 2022. Η Capital Economics αναφέρει πως η παράταση του lockdown οδήγησε την Ελλάδα να ξεκινά σε αδύναμη βάση το νέο έτος, όμως με το άνοιγμα του τουρισμού η ελληνική οικονομία αναμένεται να επωφεληθεί περισσότερο.

Πορεία της ανάπτυξης

Εκτιμά ότι η ύφεση το 2020 θα διαμορφωθεί στο 9,8% και φέτος ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι της τάξης του 3% και το 2022 στο 6,5%. Η Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος αποτυπώνει την ανατροπή των προβλέψεων του 2020 λόγω της πανδημίας, τοποθετώντας την ύφεση πέρσι στο 10%, το έλλειμμα στο 7,3% και  την ανάπτυξη φέτος στο 4,2%, προειδοποιώντας παράλληλα πως χρειάζονται περισσότερα όπλα στη μάχη κατά των κόκκινων δανείων, ο αριθμός των οποίων αναμένεται να αυξηθεί κατά 8 έως 10 δισ. ευρώ.  Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, στο τέλος του εννεαμήνου το συνολικό απόθεμα των κόκκινων δανείων είναι στα 58,7 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 14,3% ή 9,8 δισ. ευρώ σε σχέση με το τέλος του 2019 (68,5 δισεκ. ευρώ), όμως διατηρούνται σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο που 35,8% (έναντι 2,3% στην ΕΕ).

Την ίδια ώρα, ανοδικά κινείται το ύψος του δημοσίου χρέους, καθώς όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ σκαρφάλωσε στα 337,5 δισ. ευρώ το γ’ τρίμηνο του 2020 από 333,7 δισ. ευρώ το β’ τρίμηνο του 2020 και 334,3 δισ. ευρώ το γ’ τρίμηνο του 2019. Παράλληλα, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν υποχώρηση των εσόδων στα 21,28 δισ. ευρώ το γ’ τρίμηνο του 2020 από 24 δισ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα. Την ίδια στιγμή οι συνολικές δαπάνες αυξήθηκαν στα 23,4 δισ. από 21,5 δισ. ευρώ το γ΄ τρίμηνο του 2019.

Το στοίχημα της κυβέρνησης για το 2021

Στο οικονομικό και κυβερνητικό επιτελείο ξορκίζουν κάθε σενάριο η υγειονομική κρίση, και ως εκ τούτου τα σκληρά lockdowns, να συνεχιστούν και μετά τον Μάιο με την προσδοκία ότι ο εμβολισμός σε όλη την Ενωση και το υγειονομικό πιστοποιητικό θα ανοίξουν το δρόμο για την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας και κυρίως του τουρισμού, σώζοντας την καλοκαιρινή σεζόν με στόχο την αναπλήρωση των ζημιών κατά τουλάχιστον 60%. Οι εκτιμήσεις των αναλυτών και του ελληνικού προϋπολογισμού, στο βασικό σενάριο, προβλέπουν πως η επιστροφή σε ρυθμούς ανάπτυξης θα ξεκινήσει από το δεύτερο τρίμηνο, με εκτίμηση συνολική ανάπτυξη 4,8% το 2021.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αναλόγως των υγειονομικών δεδομένων, μετά τις ανακοινώσεις που θα γίνουν για τα μέτρα στήριξης Μαρτίου- Απριλίου, στη συνέχεια θα ξεκαθαριστεί ο οδικός χάρτης του πακέτου στήριξης για την πορεία προς την ανάκαμψη, με το κονδύλι της νέας γενιάς για την ελληνική οικονομία να υπολογίζεται στα τουλάχιστον 5,5 δισ. ευρώ, σε συνδυασμό με τα κοινοτικά κονδύλια, όπου με τη μόχλευση θα δημιουργήσουν τη δύναμη πυρός για την ανάκαμψη του 2021.

Σημειώνεται πως ο προϋπολογισμός προβλέπει οι επενδύσεις να αυξηθούν με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 23,2%, τα μέτρα στήριξης ανέρχονται φέτος 7,5 δισ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να επιδράσουν θετικά στο πραγματικό ΑΕΠ κατά  2,5% του ΑΕΠ του 2020, ενώ οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα συμβάλουν κατά 2,1%. Οι συνολικές δημοσιονομικές παρεμβάσεις (υγειονομική, οικονομική, μεταναστευτική, φυσικών καταστροφών) αναμένεται να υπερβούν τα 10 δισ. ευρώ το 2021, ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης επιστρέφουν σε θετικό πρόσημο φέτος, με  προσδοκία το πραγματικό ΑΕΠ να ανακτήσει φέτος το 70-80% των απωλειών του 2020.