Εμβόλιο : Εκτεθειμένη και υπόλογη η Ευρώπη – Στον «αέρα» τα προγράμματα, ενώ οι μεταλλάξεις «θερίζουν»

«Αυτή είναι η πιο μεγάλη στιγμή της Ευρώπης» έλεγε προ μηνών η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοινώνοντας την συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις φαρμακευτικές εταιρείες για την παροχή των εμβολίων που θα οδηγήσουν στην αντιμετώπιση του κοροναϊού, που έχει φέριε τα πάνω κάτω στις ζωές όλων.

Μερικούς μήνες και δεκάδες χιλιάδες νεκρούς αργότερα, τα μεγάλα λόγια των ηγετών της ΕΕ έχουν πάει περίπατο και η ανοσίας της αγέλης μοιάζει να είναι… άπιαστο όνειρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μοιάζει ανήμπορη να προστατεύσει τους πολίτες της, με το σχέδιο του εμβολιασμού να πηγαίνει όλο και πιο πίσω και τις κυβερνήσεις, όπως για παράδειγμα της Ιταλίας, να αναγκάζονται να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.

Την ίδια στιγμή, η Κομισιόν απαγορεύει από τις χώρες να κλείσουν συμφωνίες μεμονωμένα για δόσεις εμβολίου και κοιτάει άπραγη τις παραδόσεις των δόσεων στις χώρες να είναι κάθε φορά και λιγότερες από εκείνες που είχαν προαναγγελθεί.

«Θύμα» αυτής της κατάστασης έχει πέσει φυσικά και η Ελλάδα, όπου σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση της περασμένης Δευτέρας, η χώρα μας έλαβε λιγότερες από τις αναμενόμενες δόσεις. Όπως ξεκαθάρισε τότε ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, η κυβέρνηση επικοινώνησε με την Pfizer και η εταιρεία διαβεβαίωσε ότι θα αποκατασταθεί η ποσότητα των δόσεων την επόμενη εβδομάδα. Μένει λοιπόν να μάθουμε αύριο στην ενημέρωση αν αυτό συνέβη, ή συνεχίζουν να καταφθάνουν λιγότερες δόσεις.

Ωστόσο, τα νέα και από τα άλλα μέτωπα, δεν είναι ενθαρρυντικά, με την AstraZeneca να παίρνει τη «σκυτάλη» των καθυστερήσεων από την Pfizer και να ανακοινώνει πως μειώνει τις παραδόσεις εμβολίων στην ΕΕ.

Μάλιστα, ήδη η Ιταλία προχωράει σε λήψη νομικών ενεργειών, κατά των εταιρειών, για τις καθυστερήσεις των εμβολίων, με σκοπό να διασφαλίσει τις δόσεις.

Ο Μισέλ θυμήθηκε ότι πρέπει να… πιέσει τις εταιρείες

Αποκορύφωμα όλης αυτής της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί με τα εμβόλια, είναι τα όσα είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος θυμήθηκε να… ανακοινώσει πως οι Βρυξέλλες είναι προετοιμασμένες να σκληρύνουν τη στάση τους απέναντι στις εταιρείες.

Ο Σαρλ Μισέλ ανακοίνωσε σήμερα ότι η ΕΕ θα αναγκάσει τις φαρμακευτικές εταιρείες να βάλουν τέλος στις καθυστερήσεις που παρουσιάζονται στην παραλαβή των εμβολίων.

«Στοχεύουμε να αναγκάσουμε τις φαρμακευτικές εταιρείες να σεβαστούν τα συμβόλαια που έχουν υπογράψει, χρησιμοποιώντας τα νομικά μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας» δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε ραδιοφωνική του συνέντευξη.

Ισχυρίστηκε, δε, ακόμη ότι μετά τις πρώτες ανακοινώσεις της Pfizer για καθυστερήσεις οι Βρυξέλλες… χτύπησαν το χέρι στο τραπέζι και «πέτυχαν» οι καθυστερήσεις να είναι μικρότερες από το αναμενόμενο.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για τα νομικά μέσα που έχει στη διάθεσή της η Ευρώπη, ούτε έκανε αναφορά στο ενδεχόμενο κυρώσεων.

Πάει… περίπατο ο στόχος για εμβολιασμό του 70% μέχρι το καλοκαίρι

Ο ίδιος χαρακτήρισε «δύσκολη» την επίτευξη του στόχου για εμβολιασμό του 70% του πληθυσμού μέχρι το καλοκαίρι. «Υπάρχουν δυσκολίες στις γραμμές παραγωγής και αυτό θα περιπλέξει τη διαδικασία» παραδέχτηκε ο ευρωπαίος αξιωματούχος, ωστόσο υπογράμμισε πως «αν καταφέρουμε να κινητοποιήσουμε τις γραμμές παραγωγής, ενδέχεται να είμαστε σε θέση να πετύχουμε το στόχο».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο να εμβολιάσει το 70% του πληθυσμού μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, μια πρόβλεψη βέβαια που η Επίτροπος Υγείας, Στέλλα Κυριακίδου, χαρακτήρισε ιδιαίτερα «φιλόδοξη». Σύμφωνα με ανάλυση του Politico, αν ο τρέχων ρυθμός εμβολιασμού παραμείνει ως έχει, η ΕΕ θα έχει εμβολιάσει το 15% του πληθυσμού της μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου(!).  Βάσει του μέσου όρου της προηγούμενης εβδομάδας, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος εμβολιασμού του 70% μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, θα πρέπει να αυξηθεί ο ρυθμός που τρέχουν τα προγράμματα κατά πέντε φορές.

«Η πεποίθησή μου είναι ότι τις επόμενες εβδομάδες, τα προγράμματα εμβολιασμού θα επιταχυνθούν» δήλωσε ο Μισέλ. «Είμαστε αισιόδοξοι ότι την επόμενη εβδομάδα, ή τουλάχιστον μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου, ένα τρίτο εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο στην αγορά».

Η Ρώμη προχωρά στη λήψη νομικών ενεργειών

Την ίδια στιγμή, η Ιταλία είναι έτοιμη να προχωρήσει στη λήψη νομικών ενεργειών κατά της Pfizer και της Astrazeneca σχετικά με τις καθυστερήσεις στις παραδόσεις των εμβολίων για την COVID-19, έχοντας ως στόχο τη διασφάλιση των δόσεων και όχι την επιδίωξη αποζημιώσεων, όπως δήλωσε σήμερα ο υπουργός των Εξωτερικών, Λουίτζι Ντι Μάιο.

«Εργαζόμαστε ώστε το πλάνο του προγράμματος εμβολιασμών μας, να μην αλλάξει. Ενεργοποιούμε όλα τα κανάλια, ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να πράξει ότι είναι δυνατό, ώστε αυτοί οι κύριοι να σεβαστούν τα συμβόλαια τους» δήλωσε ο Ντι Μάιο στην κρατική τηλεόραση RAI.

«Μπάχαλο» και με τον χρόνο μεταξύ των δόσεων

Η δραματική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί έχει ωθήσει τις χώρες της Ευρώπης να εξετάζουν… διάφορες αλχημείες από τον συνδυασμό εμβολίων διαφορετικών εταιρειών έως αλλαγές στον χρόνο που απαιτείται μεταξύ των δύο δόσεων.

Φυσικά, όλα αυτά χωρίς να υπάρχουν σαφή ιατρικά συμπεράσματα ή έστω να δίνουν το «πράσινο φως» οι κατασκευάστριες εταιρείες ή οι επιστήμονες.

Στη Βρετανία, οι γιατροί ζητούν τη μείωση του χρόνου μεταξύ των δύο δόσεων, με στόχο την αντιμετώπιση της ραγδαίας εξάπλωσης της παραλλαγής του κοροναϊού. Την ίδια στιγμή η Γαλλία αυξάνει το μεσοδιάστημα μεταξύ των δύο δόσεων του εμβολίου.

Μετά την Pfizer και η AstraZeneca μειώνει τις παραδόσεις στην ΕΕ

Και σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, νέα εμπόδια φαίνεται πως ανακύπτουν στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιταχύνει τα προγράμματα εμβολιασμού των κρατών μελών της, καθώς την Παρασκευή η φαρμακευτική εταιρεία AstraZeneca ενημέρωσε ότι οι αρχικές παραδόσεις του εμβολίου της, που αναμένεται να εγκριθεί μέχρι το τέλος του μήνα, θα είναι μειωμένες.

Αιτία η μείωση της παραγωγής σε μια από τις μονάδες παραγωγής του εμβολίου της εταιρείας, όπως αποκάλυψε η βρετανική φαρμακευτική εταιρεία.

«Οι αρχικοί όγκοι θα είναι χαμηλότεροι από ό,τι αναμενόταν λόγω της μειωμένης παραγωγής σε ένα από τα εργοστάσια που τροφοδοτούν την ευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού μας» δήλωσε προ ημερών ο εκπρόσωπος της εταιρείας σε γραπτή ανακοίνωσή του, αρνούμενος να παράσχει λεπτομέρειες.

Ο εκπρόσωπος της εταιρείας πρόσθεσε ωστόσο ότι «θα παραδώσουμε δεκάδες εκατομμύρια δόσεις τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα συνεχίσουμε να αυξάνουμε τον όγκο παραγωγής» χωρίς όμως να διευκρινίσει ποιος ήταν ο αρχικός στόχος.

Η ΕΕ πάντως έχει συνάψει συμφωνία με την AstraZeneca για την αγορά τουλάχιστον 300 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου που έχει αναπτύξει με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, με option για επιπλέον 100 εκατομμύρια δόσεις.

Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων (EMA) ανακοίνωσε στις 12 Ιανουαρίου ότι παρέλαβε το αίτημα για την κατεπείγουσα έγκριση του εμβολίου της AstraZeneca για την Covid-19 και αναμένεται να αποφασίσει εάν θα το κάνει δεκτό στις 29 του μηνός.

Σε κάθε περίπτωση η εξέλιξη αυτή δημιουργεί νέα προσκόμματα στην προσπάθεια των χωρών μελών της ΕΕ να επιταχύνουν τους εμβολιασμούς των πληθυσμών τους, καθώς τις τελευταίες ημέρες και οι εταιρείες Pfizer/BioNTech ενημέρωσαν ότι θα περιορίσουν έως και 50% τις παραδόσεις τους σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες.

Την ίδια ώρα η ΕΕ και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) δέχονται πιέσεις για να επιταχυνθεί η διαδικασία έγκρισης των νέων εμβολίων. Το εμβόλιο των AstraZeneca/Οξφόρδης έχει το πλεονέκτημα ότι είναι φθηνότερο από εκείνα των ανταγωνιστριών εταιρειών. Είναι επίσης πιο εύκολο να αποθηκευτεί και να μεταφερθεί, σε σύγκριση ιδίως με εκείνο των Pfizer/BioNTech, που χρειάζεται να φυλάσσεται σε θερμοκρασία -70 βαθμών Κελσίου.