Δραματική επιτάχυνση στην τήξη των πάγων από τη δεκαετία του 1990

Από το κάλυμμα πάγου της Γροιλανδίας μέχρι την Ανταρκτική και τους παγετώνες των Άλπεων, οι πάγοι της Γης λιώνουν πολύ ταχύτερα σήμερα από ό,τι πριν από 30 χρόνια.

Η δραματική διαπίστωση έρχεται από την πρώτη μελέτη που χρησιμοποιεί δορυφορικές παρατηρήσεις σε συνδυασμό με μαθηματικά μοντέλα της παγκόσμιας τήξης.

«Ήταν έκπληξη για μένα να δω μια τόσο μεγάλη μεταβολή σε μόλις τρεις δεκαετίες» σχολίασε στο Reuters ο Τόμας Σλέιτερ του Πανεπιστημίου του Λιντς στη Βρετανία.

Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύει η ομάδα του στην επιθεώρηση Cryosphere, από το 1994 έως το 2017, η Γη έχασε 28 τρισεκατομμύρια τόνους πάγου, ποσότητα αρκετή για να σκεπάσει ολόκληρη τη Βρετανία σε βάθος 100 μέτρων.

Στο ίδιο διάστημα, ο ρυθμός απώλειας πάγου επιταχύνθηκε από τους 0,8 τρισεκατομμύρια τόνους το χρόνο στους 1,3 τρισεκατομμύρια τόνους, μια αύξηση κατά 65%. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης αποδίδεται στην απώλεια πάγου στην Ανταρκτική και τη Γροιλανδία.

«Αν και απώλεια πάγου παρατηρείται σε όλες τις περιοχές που εξετάσαμε, οι απώλειες στα καλύμματα πάγου της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας εμφανίζουν τη μεγαλύτερη επιτάχυνση» επισήμανε ο Σλέιτερ.

«Τα καλύμματα πάγου ακολουθούν πλέον τα χειρότερα σενάρια θέρμανσης που ορίζει η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή» πρόσθεσε.

Οι μεγαλύτερες απώλειες αφορούν τον θαλάσσιο πάγο που επιπλέει στην Αρκτική (7,6 τρισεκατομμύρια τόνοι) και γύρω από την Ανταρκτική (6,5 τρισεκατομμύρια τόνοι). Ωστόσο οι απώλειες αυτές δεν ανεβάζουν τη στάθμη της θάλασσας, αφού αφορούν πάγο που βρισκόταν ήδη στη θάλασσα. Και ο όγκος του πάγου είναι μικρότερος από τον όγκο του υγρού νερού με ίδιο βάρος.

Το λιώσιμο των ορεινών παγετώνων αντιστοιχεί στο 22% της ετήσιας απώλειας πάγου, ένα εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό δεδομένου ότι οι παγετώνες αντιστοιχούν μόνο στο 1% του συνολικού πάγου στη Γη.

Το ήμισυ των απωλειών αφορά τους πάγους της ξηράς, συμπεριλαμβανομένης της τήξης 6,1 τρισεκατομμυρίων τόνων πάγου σε ορεινούς παγετώνες, 3,8 τρισεκατομμύρια τόνους στη Γροιλανδία και 2,5 τρισεκατομμύρια τόνους από την ηπειρωτική Ανταρκτική.

Οι απώλειες αυτές οδήγησαν σε άνοδο της στάθμης των ωκεανών κατά 3,5%. Και σύμφωνα με τους ερευνητές, για κάθε εκατοστό ανόδου της στάθμης περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν κίνδυνο πλημμυρών και ίσως χρειαστούν μετεγκατάσταση.

H κλιματική αλλαγή έχει ήδη ανεβάσει τη μέση θερμοκρασία κατά περίπου 1,1 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, ωστόσο στην Αρκτική ο ρυθμός ανόδου είναι σήμερα περίπου τρεις φορές ταχύτερος.

Το καλοκαίρι του 2019, ο θαλάσσιος πάγος στην Αρκτική συρρικνώθηκε στα δεύτερα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 40 ετών και πολλοί κλιματολόγοι ανησυχούν πλέον ότι σε μερικές δεκαετίες η Αρκτική θα μετατρέπεται σε απέραντη θάλασσα τα καλοκαίρια.

Η θάλασσα απορροφά περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία από ό,τι ο πάγος, ένα φαινόμενο που ονομάζεται αρκτική ενίσχυση και προκαλεί περαιτέρω άνοδο της θερμοκρασίας.