«Η τρίτη εκδοχή» αποδεικνύει ότι υπάρχουν καλά, ελληνικά αστυνομικά μυθιστορήματα

«…Ήταν η εποχή της αθωότητας, αλλά τώρα ήξερε καλύτερα. Η αθωότητα είναι η άλλη λέξη για την σκληρότητα. Είναι το γρήγορο βήμα που σαρώνει όλα τα εμπόδια, η χωρίς καμιά τύψη απαίτηση να κατέχεις μόνος σου τη σκηνή…»

Για μια ακόμα φορά, ο Λεωνίδας Γαμπέτας βρίσκεται στο επίκεντρο περίεργων θανάτων, αλλά και στη δίνη ενός κόσμου πρωτεϊκών αλλαγών. Και όπως πάντα δεν πείθεται από το προφανές. Μέχρι να φτάσει στον πυρήνα της κάθε ιστορίας και στο σκοτεινό και μοναχικό σύμπαν που κατοικεί στον καθένα μας.

Ένα μυστηριώδες πτώμα σε κεντρικό πάρκο της Αθήνας πυροδοτεί μια σειρά εξελίξεων και αποκαλύψεων που ερεθίζουν το ανήσυχο και ερευνητικό πνεύμα του πρωταγωνιστή. Κάποιοι παλιοί ηθοποιοί του θέατρου, μια ύποπτη τράπεζα και μερικά διαμερίσματα κάπως συνδέονται με δύο μενταγιόν, έναν αδέσποτο σκύλο και μερικές προσφύγισσες με μαντήλες. Μέχρι τις τελευταίες σελίδες, κυριολεκτικά, κανείς δεν μπορεί να διανοηθεί πώς όλα αυτά βγάζουν νόημα μπαίνοντας στην σωστή σειρά.

Η συγγραφέας Μαρία Μαλανδρίνου, η οποία δικηγορεί, διαβάζει αρειμανίως και γράφει εκπληκτικά μυθιστορήματα, έδωσε από το προηγούμενο έργο της «Το Αερόστατο του Γαμβέττα» σάρκα και οστά σε έναν Έλληνα αστυνομικό, που δεν μοιάζει με το αρχέτυπο του «μπάτσου».

Μοναχικός, ιδιόρρυθμος, περιπατητής, ευαίσθητος, πανέξυπνος, τρυφερός. Έχω ξαναγράψει γι’ αυτόν με αφορμή το προηγούμενο βιβλίο της, το οποίο «Η Τρίτη Εκδοχή» έρχεται να ακολουθήσει ως αριστοτεχνικό sequel. Σε αντίθεση με ό, τι συμβαίνει συνήθως στο σινεμά, αυτή η «συνέχεια» ξεπερνά τις προσδοκίες και είναι πραγματικά πολύ, πολύ καλή.

Τα βιβλία της Μαλανδρίνου είναι για δυνατούς λύτες, δεν απευθύνονται και τόσο σε ανθρώπους που θέλουν δια του διαβάσματος να ξεκουραστούν και να χαλαρώσουν-εκτός και αν κανείς χαλαρώνει λαχανιάζοντας αναγνωστικά ανάμεσα σε έρημα πάρκα και επικίνδυνες ταράτσες, σε νυχτερινές βάρδιες και σε επίπονη, αστυνομική έρευνα… Η χαλάρωση, άλλωστε, είναι υπόθεση βαθιά προσωπική.

«Η Τρίτη Εκδοχή», σε κάθε περίπτωση, είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα καταδικασμένο να γίνει ταινία-πρέπει να γίνει ταινία, το αθηναϊκό noir είναι είδος κάπως παραμελημένο από συγγραφείς και κινηματογραφιστές, υπάρχει όμως ως έδαφος και ως δυνατότητα. Νομίζω πως θα ήταν άριστη ιδέα να το επανεκτιμήσουμε.

Συναρπαστικοί ήρωες κάνουν την εμφάνισή τους περιμετρικά του καλοδουλεμένου προτρέτου του Γαμπέτα κι είναι κι αυτοί, με την σειρά τους, άρτια γραμμένοι. Προσοχή στα ονόματα, τις εναλλαγές τους, τα ενδοοικογενειακά τους μπλεξίματα, ειδάλλως ίσως χαθείτε στην ανάγνωση. Προσπαθήστε να απολαύσετε την διακριτή πένα της συγγραφέως γιατί είναι χαμένος κόπος να προσπαθήσετε να ανακαλύψετε τι συμβαίνει πριν τον δαιμόνιο, πανέξυπνο Γαμπέτα.

Αν βρείτε την λύση πριν από αυτόν, πάντως, θα γινόσαστε σίγουρα καλός του φίλος-αρκεί να του επιτρέπατε «να μην χάσει το στιλ του» κοντά σας, Κύριε Πανέξυπνε ή Κυρία Διάνοια. Αν ερωτευτείτε κατά λάθος κάποια από τις γυναικείες φιγούρες του μυθιστορήματος, μην απορήσετε: είναι άκρως ερωτεύσιμες και μυστηριώδεις όλες τους. Κι αν δεν μπορέσετε να αφήσετε το βιβλίο από τα χέρια σας, αφεθείτε στην παρόρμησή σας, άλλωστε τι είδους ξενύχτια μάς έχουν απομείνει πια; Η νεά μπαρότσαρκα είναι το ξενύχτι στο στρώμα με βιβλίο στα χέρια και μάτια που τρέχουν ήδη ανυπόμονα στην επόμενη γραμμή.

Θα εκτιμήσετε το δυνατό story του βιβλίου, κάτι από το οποίο πάσχει η νέα ελληνική λογοτεχνία, με τα ενίοτε γεμάτα φληναφήματα και γενικότητες κείμενά της που αδυνατούν να δώσουν μορφή σε έναν τουλάχιστον ήρωα, ο οποίος συμμετέχει σε μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος. Ακούγεται απλό, όμως δεν είναι.

Θα αγαπήσετε τον Λεωνίδα Γαμπέττα. Θα διαβάσετε άριστα ελληνικά που δεν αφαιρούν τίποτε από τον αυθορμητισμό και την ρεαλιστικότητα της αφήγησης. Θα απορήσετε αρκετές φορές αν πράγματι η συγγραφέας είναι υπαρκτή γυναίκα ή ψευδώνυμο-ίχνος «γυναικείας» γραφής δεν υπάρχει στο κείμενό της και ο τρόπος με τον οποίο ξεδιπλώνεται ο χαρακτήρας του Γαμπέτα μοιάζει δύσκολο για μια γυναίκα, εκτός κι αν αυτή η γυναίκα, όπως η δικιά μας εδώ, είναι γεννημένη για να γράφει.

Έπαθα φετίχ με αυτό το εύχηο, καλαίσθητο «μόνον» της Μαρίας Μαλανδρίνου. Μόνον και μόνον. «Μόνο», ποτέ. Έξυπνη αφήγηση, συναρπαστική πλοκή, ωραίες ατμόσφαιρες, ένα αναγνωστικό οδοιπορικό στις αγαπημένες μου πλην σκοτεινές από κάθε άποψη γειτονιές της Αθήνας. Άρωμα τσίκνας και καπνού διαπερνά τις σελίδες που εύχεται κανείς να μην τελειώσουν ακόμα.

Χάθηκε, δηλαδή, να υπάρχει και μια τέταρτη εκδοχή; Γαμπέτας είναι αυτός… Αλλά, ίσως, κάτι τέτοιο θα άξιζε την αναμονή για ένα ολόκληρο, επόμενο μυθιστόρημα.

Info:

«Η Τρίτη Εκδοχή» της Μαρίας Μαλανδρίνου είναι το πέμπτο της βιβλίο και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Άπαρσις. Το βρίσκετε σε όλα τα κεντρικά βιβλιοπωλεία.

Προηγούμενα έργα  της συγγραφέως:

Η καρφίτσα – Εκδόσεις Καστανιώτη 2007

Υποταγή – Εκδόσεις Καστανιώτη 2010

Τι απέγινε ο Σμερντιάκοφ; – Εκδόσεις Γαβριηλίδη 2014

Το Αερόστατο του Γαμβέττα – Εκδόσεις Γαβριηλίδη 2017