Η Βάντα Ουιτότο, βοηθός νοσηλεύτρια και ο πρώτος άνθρωπος που εμβολιάστηκε για την Covid-19 στην Αμαζονία, δέχτηκε καταιγισμό τηλεφωνημάτων από συγγενείς και φίλους που την ρωτούσαν «αν μεταμορφώθηκε σε κροκόδειλο». Στα χωριά των ιθαγενών, σε αυτή την Πολιτεία της βόρειας Βραζιλίας, τα fake news είχαν φτάσει πολύ πριν από το εμβόλιο.

Η παραπληροφόρηση «προέρχεται συνήθως από ομάδες Ευαγγελικών», αλλά τέτοιες ψευδείς πληροφορίες «διακινούνται και από την Μπραζίλια» εξήγησε ο γιατρός Ντάγκλας Ροντρίγκες, ο οποίος εργάζεται με τους ιθαγενείς της Αμαζονίας εδώ και πέντε δεκαετίες. Ο ίδιος ο πρόεδρος Ζαΐχ Μπολσονάρου, που δεν έχει πάψει να υποτιμά την πανδημία, παρά τους 218.000 νεκρούς στη χώρα, δεν δίστασε τον Δεκέμβριο να πει ότι το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech μπορεί να μεταμορφώσει τους ανθρώπους «σε κροκόδειλους».

«Αν γίνεις σούπερμαν, αν μια γυναίκα αποκτήσει γένια ή αν ένας άνδρας αρχίσει να μιλάει με γυναικεία φωνή (…) είναι δικό τους πρόβλημα» είχε δηλώσει τότε.

Αλλά οι δηλώσεις αυτές έφτασαν και στις κοινότητες των ιθαγενών.

«Είναι πραγματικά ανησυχητικό», είπε ο γιατρός. «Μιλάμε, εξηγούμε και στις περισσότερες περιπτώσεις πείθουμε τους ανθρώπους (σ.σ. να εμβολιαστούν). Σε άλλες περιπτώσεις, χρειάζεται πολλή δουλειά και όλο αυτό καθυστερεί» τον εμβολιασμό, πρόσθεσε.

Άρνηση

Ο Μπέτο Μαρούμπο, της Ένωσης Ιθαγενών Λαών της Κοιλάδας Τζαβαρί, είπε ότι συναντά «άρνηση» στα χωριά αυτής της τεράστιας περιοχής που συνορεύει με το Περού. «Υπάρχουν εκείνοι που θέλουν να εμβολιαστούν και οι άλλοι (…) που αρνούνται λέγοντας ότι δεν είναι ασφαλές, επαναλαμβάνοντας τα λόγια του προέδρου Μπολσονάρου», εξήγησε ο Ζοάο Βόια, της φυλής Σοκλένγκ στη Σάντα Καταρίνα.

«Πηγαίνουμε στα χωριά μας για να τα διαψεύσουμε όλα αυτά», είπε η Βάντα Ουιτότο, από το Μαναούς, την πρωτεύουσα της Αμαζονίας, τα νοσοκομεία της οποίας έχουν κατακλυσθεί από ασθενείς. Η Βάντα, το όνομα της οποίας στη γλώσσα της φυλής της είναι «Ντερεκουίνε», δηλαδή «Γενναίο Μυρμήγκι», απαντά στους συγγενείς της που την ρωτούν για τον εμβολιασμό της: «Δεν είμαι κροκόδειλος, είμαι γενναίο μυρμήγκι».

Για να αντιμετωπίσουν τα fake news, οι ιθαγενείς έχουν ξεκινήσει μια εκστρατεία ενημέρωσης μέσω των ιστοτόπων κοινωνικής δικτύωσης. Ο Ροντρίγκες πιστεύει ότι η εκστρατεία εμβολιασμού τελικά θα στεφθεί από επιτυχία, όπως έγινε και με την ιλαρά παλαιότερα.

Το 2010 ο πληθυσμός των ιθαγενών στη Βραζιλία ανερχόταν στις 900.000 (το 0,4% του συνόλου). Στους εμβολιασμούς για την Covid-19 δίνεται προτεραιότητα σε όσους ζουν σε κοινότητες και όχι στους ιθαγενείς των πόλεων, οι οποίοι έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. «Η κυβέρνηση πιστεύει ότι ο ιθαγενής στην πόλη είναι λιγότερο ιθαγενής από εκείνον στο χωριό» σχολίασε ο Μπέτο Μαρούμπο.

Σύμφωνα με την Apib, την οργάνωση που συντονίζει τους ιθαγενείς λαούς της Βραζιλίας, σε διάστημα 11 μηνών πέθαναν από τον νέο κοροναϊό 932 ιθαγενείς και περισσότεροι από 46.000 μολύνθηκαν. Με βάση μια μελέτη του Πανεπιστημίου Πελότας, στο Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, στις πόλεις οι ιθαγενείς διατρέχουν πενταπλάσιο κίνδυνο να μολυνθούν από τους μη ιθαγενείς κατοίκους.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Headlines