«Ρεαλπολιτίκ» από ΕΕ – ΗΠΑ : Καλός ο Ναβάλνι, πιο χρήσιμος ο Πούτιν

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι γνωστό ότι δεν χάνει συχνά την ψυχραιμία του, τουλάχιστον δημοσίως. Όσο για τους πολιτικούς του αντιπάλους, σπανίως ασχολείται προσωπικά μαζί τους και προτιμά τα ζητήματα να λύνονται… υπηρεσιακώς.

Στην περίπτωση του Αλεξέι Ναβάλνι, όμως, δεν συνέβη το ίδιο, κάτι που σημαίνει ότι τον υπολογίζει σοβαρά και εκτιμά ότι αντιπροσωπεύει μια εν δυνάμει απειλή για τον ίδιο και την κυριαρχία του. Γι’ αυτό και δεν αρκέστηκε ούτε στη σύλληψή του όταν αυτός πάτησε το πόδι του στη Μόσχα ούτε στην επίδειξη δύναμης του περασμένου Σαββάτου, όταν η αστυνομία προχώρησε στην προσαγωγή ή τη σύλληψη περισσότερων από 3.500 υποστηρικτών του οι οποίοι διαδήλωσαν ζητώντας την απελευθέρωσή του.

Αντιθέτως, μόλις ο Ναβάλνι επιχείρησε να καταφέρει στον Πούτιν ένα χτύπημα «κάτω από τη μέση», δημοσιοποιώντας μια πληροφορία ότι έχει στην κατοχή του ένα ασύλληπτης πολυτέλειας και ομορφιάς παλάτι στη Μαύρη Θάλασσα, ο «τσάρος» εξεμάνη. Όχι απλώς προχώρησε δημοσίως στη διάψευση του ισχυρισμού του Ναβάλνι, αλλά απείλησε ευθέως όσους σχεδιάζουν νέες διαδηλώσεις για την ερχόμενη Κυριακή, ξεκαθαρίζοντάς τους ότι παραβαίνουν τον νόμο και θα αντιμετωπίσουν τις συνέπειες.

Ανεπιθύμητη η ρήξη

Θεωρητικά, για τις ΗΠΑ και την ΕΕ η υπόθεση Ναβάλνι αποτελεί μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στον ηγέτη της Ρωσίας, καθώς και μια καλή δικαιολογία για να του επιβάλλουν κι άλλες, πιο ουσιαστικές κυρώσεις. Όλα δείχνουν, όμως, πως ούτε οι Αμερικανοί ούτε οι Ευρωπαίοι είναι, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον, διατεθειμένοι να κλιμακώσουν την αντιπαράθεση με τη Μόσχα και να… πατήσουν τον κάλο του Πούτιν.

Για του λόγου το αληθές, οι υπουργοί Εξωτερικών των «27» που συνεδρίασαν την Δευτέρα απέφυγαν κάθε συζήτηση περί κυρώσεων με αφορμή την υπόθεση Ναβάλνι. «Ούτε κυρώσεις. Ούτε τελεσίγραφα. Ούτε διπλωματικά αντίποινα», έγραψε χαρακτηριστικά το Politico. «Δεν υπήρξε κάποια συγκεκριμένη πρόταση στο τραπέζι», δήλωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ, μετά το πέρας της συνεδρίασης – παρά το γεγονός ότι οι τρεις χώρες της Βαλτικής, η Ιταλία και η Ρουμανία έχουν ήδη ταχθεί υπέρ της λήψης τιμωρητικών μέτρων κατά της Ρωσίας.

«Συμφωνήσαμε να περιμένουμε την απόφαση του δικαστηρίου, να δούμε εάν ο Αλεξέι Ναβάλνι θα αφεθεί ελεύθερος μετά από την παρέλευση των 30 ημερών», είπε από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χέικο Μάας, αναφερόμενος στην ποινή που του επιβλήθηκε μετά την επιστροφή του στη Μόσχα για παραβίαση των περιοριστικών όρων που αφορούσαν προηγούμενη καταδίκη του. «Τίποτε δεν τελείωσε», πρόσθεσε, αφήνοντας να εννοηθεί πως το όπλο των κυρώσεων παραμένει στο τραπέζι.

Ο Μπορέλ στη Μόσχα

Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι αποφασίστηκε ο Μπορέλ να αποδεχθεί την πρόσκληση του Ρώσου ομολόγου του, Σεργκέι Λαβρόφ και να επισκεφθεί την Μόσχα την ερχόμενη εβδομάδα. Και εκεί, όπως είναι προφανές, θα απλωθεί στο τραπέζι το σύνολο των διμερών σχέσεων – με την υπόθεση Ναβάλνι να μην είναι, ασφαλώς, το πιο σημαντικό τμήμα τους, ειδικά καθώς υπάρχουν ανοιχτά μέτωπα όπως ο Nord Stream 2.

Ουσιαστικά, ανάλογη στάση τηρούν και οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς επίσης υπάρχουν πολύ πιο σημαντικά θέματα στις σχέσεις τους με τη Ρωσία – όπως είναι, για παράδειγμα, η ανανέωση της συνθήκης START. «Μπορούμε να λειτουργήσουμε αμφότεροι για το αμοιβαίο συμφέρον των χωρών μας προς μια νέα συμφωνία START και ταυτόχρονα να καταστήσουμε σαφές προς τη Ρωσία ότι ανησυχούμε από τη συμπεριφορά της, είτε πρόκειται για τον Ναβάλνι είτε για τη SolarWinds είτε για τις επικηρύξεις Αμερικανών στο Αφγανιστάν», δήλωσε ο ίδιος ο Μπάιντεν.

Προφανώς, η στάση αναμονής ΕΕ και ΗΠΑ δεν είναι τυχαία. Αποτελεί έκφραση της «ρεάλπολιτίκ» που έχουν επιλέξει απέναντι στη Μόσχα και τον Πούτιν, στοχεύοντας στα σημαντικά και αξιοποιώντας τα «ασήμαντα» φως διαπραγματευτικά χαρτιά. Όπως έκανε και ο εμπνευστής του όρου, Βίλι Μπραντ, πριν από σχεδόν μισό αιώνα – ουσιαστικά δε και ο Ρίτσαρντ Νίξον με την Κίνα την ίδια περίοδο.