Εμβόλια Covid-19 : Σε νομικά γκρίζα νερά η διαμάχη ΕΕ – AstraZeneca

Οι αγωνιώδεις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποφύγει το φιάσκο στους μαζικούς εμβολιασμούς κατά της Covid-19 κλιμακώθηκαν την Τετάρτη σε μια πικρή διαμάχη με την AstraZeneca, η οποία υποστηρίζει πως δεν έχει νομική υποχρέωση να παραδώσει έγκαιρα τις συμφωνημένες παρτίδες.

Η βρετανο-σουηδική εταιρεία είχε ανακοινώσει την περασμένη εβδομάδα ότι αντιμετωπίζει προβλήματα παραγωγής σε δύο από τα τέσσερα εργοστάσια που παράγουν εμβόλια για την ευρωπαϊκή αγορά -ένα στο Βέλγιο και ένα στην Ολλανδία.

Η ΕΕ και η AstraZeneca δεν έχουν διευκρινίσει ποια θα είναι η μείωση στις παραδόσεις, ωστόσο το Reuters ανέφερε ότι το πρώτο τρίμηνο του έτους η ΕΕ θα παραλάβει μόνο 31 από τις 80 εκατομμύρια δόσεις που ανέμενε –μια σημαντική μείωση κατά 60%.

Οι Βρυξέλλες απαιτούν τώρα από την AstraZeneca να καλύψει τη διαφορά αποστέλλοντας εμβόλια από εργοστάσια στη Βρετανία, εμβόλια που σύμφωνα με την εταιρεία προορίζονται για άλλες χώρες.

Ο διευθύνων σύμβουλος της AstraZeneca Πασκάλ Σοριό έριξε λάδι στη φωτιά δηλώνοντας την Τρίτη στην ιταλική La Repubblica ότι η συμφωνία που έχει συνάψει η εταιρεία με την ΕΕ είναι μια «συμφωνία βέλτιστης προσπάθειας», η οποία δεν δεσμεύει τον προμηθευτή να τηρήσει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Η Κομισιόν όμως έχει διαφορετική γνώμη. Η επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου απάντησε στον Σοριό ότι η ερμηνεία που έδωσε στη συμφωνία είναι «εσφαλμένη και απαράδεκτη». Υποστήριξε επίσης ότι δύο μονάδες παραγωγής της AstraZeneca στη Βρετανία καλύπτονται από τη συμφωνία με την ΕΕ.

Οι Βρυξέλλες απείλησαν επίσης τις φαρμακοβιομηχανίες με παρακολούθηση των εξαγωγών εμβολίων, αν και ο επίτροπος Εμπορίου απέκλεισε το ενδεχόμενο απαγόρευσης εξαγωγών.

Ενδεικτική της τεταμένης κατάστασης ήταν η σύγχυση που προκλήθηκε σχετικά με συνάντηση εκπροσώπων της ΕΕ και της AstraZeneca. Η εταιρεία φέρεται αρχικά να αρνήθηκε να προσέλθει, τελικά όμως υπαναχώρησε και δεσμεύτηκε να συμμετάσχει στη συνάντηση το απόγευμα της Τετάρτης.

Το συμβόλαιο της ΕΕ με την AstraZeneca καλύπτεται από ρήτρα επιστευτικότητας και δεν έχει δημοσιοποιηθεί μέχρι στιγμής. Προβλέπει πάντως την παράδοση 300 εκατομμυρίων δόσεων, από τις οποίες οι 80 εκατομμύρια πρέπει να έχουν παραληφθεί μέχρι τα τέλη Μαρτίου.

Το εμβόλιο της AstraZeneca κατά της Covid αναμένεται να εγκριθεί από την ΕΕ την Παρασκευή, αν και ορισμένοι ειδικοί προβλέπουν ότι δεν θα λάβει άδεια για άτομα άνω των 65 ετών λόγω υποεκπροσώπησης αυτής της πληθυσμιακής ομάδας στις κλινικές δοκιμές.

Ποια άλλα εμβόλια έχει παραγγείλει η ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης συμφωνήσει με τη Pfizer για την προμήθεια 600 εκατομμυρίων δόσεων, αν και η εταιρεία απέτυχε να παραδώσει τις 12,5 εκατ. δόσεις που είχε υποσχεθεί μέχρι τα τέλη του 2020.

Η Pfizer γνωστοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι οι παραδόσεις καθυστερούν λόγω εργασιών αναβάθμισης εργοστασίου της στο Βέλγιο.

Σε μια εξαιρετικά σπάνια κίνηση στη βιομηχανία φαρμάκων, η γαλλική Sanofi συμφώνησε να επιτρέψει στις Pfizer/BioNΤech να χρησιμοποιήσουν εργοστάσιό τους στη Φρανκφούρτη για την παραγωγή 125 εκατομμυρίων δόσεων από τον Ιούλιο και μετά.

Η Pfizer διαβεβαίωσε επίσης ότι αναζητά κι άλλους συνεργάτες για να αυξήσει την παραγωγή.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συνάψει συμφωνίες με ακόμα τέσσερις φαρμακοβιομηχανίες:

• 300 εκατ. δόσεις από τις Sanofi-GSK
• 400 εκατ. δόσεις από την Johnson & Johnson
• 405 εκατ. δόσεις από την CureVac
• 160 εκατ. δόσεις από τη Moderna

Επίσης, η Κομισιόν βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την αμερικανική Novavax για ακόμα 200 εκατ. δόσεις.