Μειωμένη η αποτελεσματικότητα των εμβολίων των J&J και Novavax στο νοτιοαφρικανικό στέλεχος

Η αμερικανική Johnson & Johnson ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι το εμβόλιό της προσφέρει επαρκή προστασία έναντι της Covid-19, της τάξης του 66%, ωστόσο το ποσοστό μειώνεται στο 57% στην περίπτωση της Νότιας Αφρικής, όπου τα περισσότερα κρούσματα οφείλονται στο άκρως μεταδοτικό στέλεχος B.1.351.

Ακόμα κι έτσι, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου υπερβαίνει το 50% που έχουν θέσει ως όριο οι ρυθμιστικές αρχές σε ΗΠΑ και Ευρώπη για την έγκριση εμβολίων. Το ποσοστό του 66% αφορά την πρόληψη νόσου μέτριας σοβαρότητας, ενώ η αποτελεσματικότητα στην αποτροπή σοβαρής νόσου εκτιμάται στο 85% για όλα τα στελέχη.

Ακόμα, καμία νοσηλεία και κανένας θάνατος δεν καταγράφηκε μεταξύ των δεκάδων χιλιάδων εθελοντών που έλαβαν το εμβόλιο σε δοκιμές σε ΗΠΑ, Λατινική Αμερική και Αφρική.

Επιπλέον, το εμβόλιο της J&J απαιτεί μόνο μία δόση και μπορεί να συντηρηθεί σε απλά ψυγεία για διάστημα τριών μηνών, χαρακτηριστικά που πρακτικά διευκολύνουν σημαντικά τις εκστρατείες εμβολιασμού.

H ανακοίνωση της Johnson & Johnson έρχεται μία ημέρα μετά την δημοσιοποίηση προκαταρκτικής ανάλυσης για το εμβόλιο της Novavax. Σε κλινική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Βρετανία, η αποτελεσματικότητα άγγιξε το 90%. Ωστόσο σε μια μικρότερης κλίμακας δοκιμή στη Νότια Αφρική, το ποσοστό έπεσε κάτω από το 50%.

Φάουτσι: Ανάγκη επίσπευσης των εμβολιασμών

Τα δεδομένα αυτά δημιουργούν ανησυχία για το νοτιοαφρικανικό στέλεχος B.1.351, το οποίο έχει ήδη εξαπλωθεί σε 31 χώρες. Ακόμα κι αν δεν προκαλεί σοβαρότερη νόσο, η αυξημένη μεταδοτικότητά του σημαίνει περισσότερα κρούσματα και άρα περισσότερους θανάτους στις χώρες όπου επικρατεί έναντι άλλων στελεχών του κοροναϊού.

Η Pfizer από την πλευρά της ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι το εμβόλιό της δείχνει να είναι αποτελεσματικό έναντι του B.1.351 και του B.1.1.7, ενός άλλου στελέχους που ταυτοποιήθηκε αρχικά στη Βρετανία αλλά ανιχνεύεται πλέον και στην Ελλάδα. Η εταιρεία ωστόσο δεν διευκρίνισε αν η αποτελεσματικότητα έναντι των δύο αυτών στελεχών είναι ίση με αυτή που προσφέρει το εμβόλιο στο αρχικό πανδημικό στέλεχος.

Το ενδεχόμενο εξάπλωσης ανθεκτικών στελεχών καθιστά ακόμα πιο επείγοντα τον μαζικό εμβολιασμό, επισήμανε ο δρ Άντονι Φάουτσι, επικεφαλής της αμερικανικής προσπάθειας αντιμετώπισης της πανδημίας.

«Έχουμε κάθε λόγο να εμβολιάσουμε όσο γίνεται περισσότερους με τα εμβόλια που έχουμε τώρα στη διάθεσή μας» δήλωσε σε συνέντευξή του στους New York Times.

«Όσο λιγότεροι μολύνονται, τόσο λιγότερες θα είναι οι ευκαιρίες του μεταλλαγμένου στέλεχος να κυριαρχήσει» εξήγησε,

Η J&J σχεδιάζει τώρα περαιτέρω κλινικές δοκιμές με στόχο τη βελτίωση του εμβολίου της, το οποίο βασίζεται σε έναν γενετικά τροποποιημένο αδενοϊό.

Τον Δεκέμβριο ξεκίνησε και κλινική δοκιμή προκειμένου να διαπιστώσει αν η χορήγηση δύο δόσεων αντί για μία αυξάνει την αποτελεσματικότητα.

Οι αιτήσεις της εταιρείας για άδεια κυκλοφορίας του εμβολίου της σε ΕΕ και ΗΠΑ αναμένονται τις επόμενες εβδομάδες.

Η Ελλάδα περιμένει από την J&J «πιθανή ποσότητα» 4,7 εκατομμυρίων δόσεων.