Δήμαρχος Βύρωνα: Έχω το θάρρος να κοιτάζομαι στον καθρέφτη

Ο δήμαρχος του Βύρωνα, Γρηγόρης Κατωπόδης διανύει την δεύτερη συνεχόμενη θητεία του. Αυτό σημαίνει πως αναγνωρίστηκε η προσφορά του και ανανεώθηκε η προτίμηση του κόσμου προς το πρόσωπο του. Το καλό με τις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι πως ο κόσμος δεν χαρίζεται και για αυτό άλλωστε στις κάλπες του 2019 άλλαξαν χέρια πάνω από 60% δημαρχιακά γραφεία. Αν και η παραγωγή έργου είναι μια χρονοβόρος διαδικασία λόγω κυρίως της γραφειοκρατίας, οι δήμαρχοι κρίνονται περισσότερο για τα μικρά, πολύ μικρά αλλά σημαντικά θέματα της καθημερινότητας του πολίτη. Για πολλούς αν το κοινωνικό παντοπωλείο έχει τρόφιμα να διανείμει σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού μπορεί και να θεωρείται θέμα επιστημονικής φαντασίας. Για τον δήμαρχο όμως που αντικρύζει κατάματα την πεινασμένη οικογένεια είναι ζήτημα επιβίωσης.

Εστιάζει κοινωνικά και εντοπίζει τις αδυναμίες του συστήματος επιδιώκοντας να βρει διαθέσιμες λύσεις.  Όλοι θα θέλαμε τις πόλεις μας να λάμπουν, να είναι «έξυπνες», με πολύ πράσινο και καθόλου κυκλοφοριακό. Να έχουν τα καλύτερα σχολεία, τις πιο σύγχρονες παιδικές χαρές, τεράστια πεζοδρόμια, οι άνθρωποι ΑΜΕΑ να κυκλοφορούνε ανεμπόδιστα αν όχι ευχάριστα και πολλά άλλα.

Ο Βύρωνας δεν έχει λύσει όλα του τα προβλήματα. Τον Γρηγόρη Κατωπόδη θα τον κρίνουν οι δημότες του. Εμείς τον γνωρίσαμε λόγου του κειμένου που διαβάζετε. Στη συνέντευξη πάντως μας κοιτούσε στα μάτια. Χαμογελούσε και σοβάρευε. Άφηνε ελεύθερα τα συναισθήματα του να συνοδεύουν τα λόγια του. Στη τελευταία ερώτηση μας μάλιστα μας δήλωσε: «Ανάλογα με τη μέρα. Κάποιες μέρες μου αρέσει, κάποιες μπορεί και όχι. Νιώθω πως έχω ωστόσο το θάρρος τουλάχιστον να κοιτάζομαι, γιατί δεν έχω τύψεις κι ενοχές για την μέχρι τώρα πορεία μου». Η ερώτηση αφορούσε αν κοιτάζεται στο καθρέφτη.

Αυξήθηκαν οι δικαιούχοι κοινωνικών δημοτικών παροχών κατά την διάρκεια της πανδημίας;  Ανταπεξέρχεστε οικονομικά και στελεχικά στις αυξημένες απαιτήσεις;

Καταβάλαμε τεράστιες προσπάθειες για να μπορέσουμε, στα μέτρα που μας επιτρέπει ο προϋπολογισμός μας, να προχωρήσουμε σε νέες παροχές, πιο πρόσφατα με την σύσταση ειδικής επιτροπής για την χορήγηση επιδόματος επανασύνδεσης του ηλεκτρικού ρεύματος. Δεν νοείται το 2021 να υπάρχει σπίτι με κομμένο το ηλεκτρικό. Συνεχίζουμε τις διανομές τροφίμων, το πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι από δικούς μας πόρους, δυσκολευόμαστε ωστόσο εξαιτίας του ακόμα σημαντικού δανειακού βάρους του Δήμου, απόρροια της διαχείρισης των προηγούμενων διοικήσεων. Στελεχιακά θα ήθελα να ευχαριστήσω τις υπηρεσίες μας γιατί σηκώνουν δυσανάλογο βάρος, καθώς η κυβέρνηση δεν έχει ανταποκριθεί ακόμα στις εκκλήσεις μας για προσλήψεις έστω για την κάλυψη θέσεων που έχουν μείνει κενές λόγω αποχωρήσεων ή συνταξιοδοτήσεων.

Η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων δημιουργεί καθυστερήσεις. Σε περιπτώσεις δε ανθρωπιστικών κρίσεων, κοινωνικού αποκλεισμού, φτωχοποίησης το πρόβλημα γίνεται μείζονος σημασίας. Πιστεύετε πως θα έπρεπε ο ρόλος αυτό να ανήκει αποκλειστικά στις τοπικές διοικήσεις;

Στην Ελλάδα έχουμε το εξής παράδοξο: παραχωρούμε αρμοδιότητες και ευθύνες σε τοπικές διοικήσεις, χωρίς ωστόσο να δίνουμε αντίστοιχα τους πόρους ή την αρμοδιότητά για την είσπραξή τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ΟΤΑ να αδυνατούν να ανταποκριθούν στις ευθύνες και οι πολίτες να κατηγορούν τις δημοτικές διοικήσεις, χωρίς οι απαιτήσεις τους να μπορούν να πιάσουν τόπο. Για να επανέλθω όμως στο ερώτημα, σαφώς και οι τοπικές διοικήσεις μπορούν πιο εύκολα να παίξουν αυτόν τον ρόλο, αφού γνωρίζουν πολύ καλύτερα τα δεδομένα της τοπικής κοινωνίας, όπως αποδείχθηκε περίτρανα και στη διάρκεια της πανδημίας που διανύουμε. Για να επιτελέσουν όμως το ρόλο αυτό θα πρέπει να  έχουν υψηλότερη χρηματοδότηση από την Πολιτεία και επαρκή στελέχωση με μόνιμο προσωπικό.

Συμφωνείτε πως απαιτούνται ενέργειες, για την επανένταξη κοινωνικών ομάδων οι οποίες βιώνουν τα τελευταία χρόνια συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού ώστε να παρέχουν ευκαιρίες και κίνητρα συμμετοχής των δημοτών στην κοινωνία με συγκεκριμένο ρόλο και ευθύνες;

Συμφωνώ απολύτως, γιατί η κοινωνία είναι ο πυρήνας μιας χώρας. Αν αυτή διαλυθεί, η ίδια η χώρα πολύ δύσκολα θα έχει ευημερία και μέλλον. Σε πολλές περιοχές παρακολουθούμε περιστατικά αποκλεισμού, γκετοποίηση και αποξένωση, τελικά, των ανθρώπων από τις τοπικές κοινωνίες. Ακόμα κι αυτό, το να περπατάς δηλαδή σε μια πόλη που τη νιώθεις αφιλόξενη, της οποίας πιστεύεις πως δεν αποτελείς κομμάτι του «επιθυμητού» τμήματός της, είναι απαράδεκτο. Όλοι έχουμε θέση, όλοι έχουμε φωνή, κανείς δεν πρέπει να μένει απέξω. Είναι βασικός και απαράβατος όρος για να έχουμε υγιή Δημοκρατία. Οι Δήμοι, οι Περιφέρειες και η εκάστοτε Κυβέρνηση πρέπει απαραίτητα να συνεργάζονται για να αντιμετωπιστεί αυτό.

 Εσείς παραδώσατε σχετικά άμεσα τον αναγκαίο εξοπλισμό σε μαθητές των οποίων οι οικογένειες αδυνατούσαν να αγοράσουν. Το ερώτημα είναι το εξής: οι τοπικές διοικήσεις αντί να αντιδρούν στα γεγονότα για πιο λόγο δεν τα προβλέπουν ώστε να μην παρατηρούνται καθυστερήσεις;

Παραδώσαμε τα tablet  όπως λέτε για την τηλεκπαίδευση των μαθητών, με τη σύμφωνη γνώμη του Δημοτικού Συμβουλίου, γιατί ενώ δεν είναι κάτι που εντάσσεται κατ’ ανάγκη στην αποστολή ενός Δήμου, εντούτοις ήταν μια κοινωνική ανάγκη που έπρεπε να καλυφθεί. Για να μην εκληφθεί ως αντίδραση αλλά ως πρόβλεψη, θα έπρεπε ένας Δήμος να έχει την ευθύνη του εκπαιδευτικού έργου της πόλης, κάτι που είναι ωστόσο η αποστολή του Υπουργείου Παιδείας. Τώρα αν το δούμε συνολικά, φοβάμαι πως θα πρέπει να επιστρέψουμε στο ζήτημα των προσλήψεων και της στελέχωσης των δήμων, καθώς το υπάρχον προσωπικό αναλώνεται στο να «σβήνει φωτιές» αντί να τις προλαμβάνει, λόγω του μεγάλου φόρτου εργασίας. Στην περίπτωση των tablet  πάντως, η ανταπόκριση του μηχανισμού μας και της Διοίκησης ήταν άμεση και τα tablet  παραδόθηκαν εντός ελάχιστων ημερών από την ημέρα που πήραμε την απόφαση.

Βανδαλισμοί στον Βύρωνα και σε πολλούς όμως δήμους έχουν παρατηρηθεί.  Κανένας όμως άνθρωπος δεν γεννιέται βάνδαλος. Ποια είναι τα βαθύτερα αίτια πίσω από τέτοιου είδους συμπεριφορές δήμαρχε;

Συμφωνώ με την παρατήρησή σας πως κανείς δεν γεννιέται έχοντας τη ροπή να βανδαλίσει ένα δημόσιο χώρο. Στο συγκεκριμένο ζήτημα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η παιδεία και η κοινωνική συνείδηση του καθενός. Ο σεβασμός στον συνάνθρωπο, στους κόπους και στις θυσίες του καθενός μας, στο κοινωνικό σύνολο. Το να βλέπουμε ένα παγκάκι, έναν τοίχο ή μια κερκίδα σαν έναν λευκό καμβά για να φιλοξενήσει συνθήματα ή για να υποστεί την οργή μας, δεν ωφελεί κανέναν. Γι’ αυτό κι εμείς προχωρήσαμε και στην επανασύσταση της Δημοτικής Αστυνομίας, την οποία ελπίζουμε να ενεργοποιήσουμε σύντομα.

Σημασία έχει όμως να δούμε και τι κρύβεται πίσω από την οργή, πολλές φορές καταπιεσμένη και ακόμα περισσότερες φορές εκπορευόμενη από κάθε είδους ανισότητες και αποκλεισμούς. Αν θεωρήσουμε τους νέους που κάνουν αυτές τις ενέργειες ως βάνδαλους, θα ήταν χρήσιμο να βλέπαμε, για παράδειγμα, τον δείκτη της ανεργίας των νέων στη χώρα μας. Όταν ένας στους τρεις νέους δεν έχει δουλειά και δεν βλέπει ένα μέλλον για το οποίο να μπορεί να ελπίζει, ο βανδαλισμός θα εκδηλωθεί ως σύμπτωμα και όχι ως ανεξάρτητο γεγονός.

Με σειρά προτεραιότητας ποια είναι τα σημαντικότερα έργα που έχετε είτε προγραμματίσει είτε δρομολογήσει κ. Κατωπόδη;

Η προτεραιότητά μας γι’ αυτή τη θητεία εκφράστηκε εξαρχής και είναι πάρα πολύ απλή: βελτίωση της καθημερινότητας του δημότη. Πρωταρχικός μας στόχος είναι η αναβάθμιση του οδοφωτισμού του Βύρωνα με LED, στα πρότυπα της Λεωφόρου Καρέα που ήδη ολοκληρώσαμε, για την ενίσχυση και του αισθήματος ασφάλειας.  Σχεδιάζουμε και είμαστε πολύ κοντά επίσης στην ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής της καρδιάς του προσφυγικού συνοικισμού. Επιπλέον προχωράμε στην κατασκευή ενός σύγχρονου σχολικού κτηρίου που θα στεγαστεί το 4ο Δημοτικό Σχολείο αλλά και την αναμόρφωση του κλειστού γηπέδου της οδού Μυρακτής.  Έπειτα, σχεδιάζουμε αναβαθμίσεις των πεζοδρομίων της πόλης που, λόγω και του προσφυγικού χαρακτήρα της πόλης, είναι πολύ στενά και σε περιπτώσεις δύσβατα, ενώ εξίσου σημαντικό για εμάς είναι να κάνουμε το άλμα στο μέλλον, ψηφιοποιώντας τις υπηρεσίες μας για εύκολη και γρήγορη εξυπηρέτηση.

Πολύ βασικό όμως ζήτημα για εμάς είναι η υιοθέτηση του νέου Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων και του Κανονισμού Καθαριότητας, που θα βάλει τέλος σε πολλές παθογένειες, θα αναβαθμίσει σημαντικά τα επίπεδα καθαριότητας στο Δήμο και θα ενισχύσει και το σύστημα Ανακύκλωσης με Διαλογή στην Πηγή, το οποίο ο Βύρωνας εφαρμόζει, πρώτος από όλους, εδώ και περισσότερα από δέκα χρόνια.

Γραφειοκρατία, πολυνομία, αλληλοκάλυψη αρμοδιοτήτων. Εντοπισμένα προβλήματα. Αν ήταν στο χέρι σας ποιες αλλαγές στην τοπική αυτοδιοίκηση θα εφαρμόζατε από αύριο;

Η απλοποίηση των διαδικασιών, η επιτάχυνση της έγκρισης αποφάσεων των τοπικών διοικήσεων από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις με την ενίσχυσή τους και βέβαια ένα ξεκαθάρισμα στο ποιος έχει την ευθύνη και για τι, χωρίς «ίσως», «αν» και «μπορεί». Χάνεται πολύς χρόνος σε ήσσονος σημασίας διαδικαστικά ζητήματα σε βάρος των δημοτών, με διαδικασίες σε πολλές περιπτώσεις αυστηρότερες και σίγουρα πολύ πιο χρονοβόρες με τις αντίστοιχες που ισχύουν στην Κεντρική Κυβέρνηση κι αυτό μειώνει -απολύτως δικαιολογημένα αν με ρωτάτε- την εμπιστοσύνη και την καλή διάθεση των πολιτών απέναντι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το να καλούμαστε να ανταπεξέλθουμε, φερ’ ειπείν, στις αυξημένες ανάγκες καθαριότητας και απολύμανσης των σχολείων αλλά να μην έχουμε τη δυνατότητα να αποφασίσουμε εμείς οι ίδιοι πόσους ανθρώπους χρειαζόμαστε για το αυξημένο αυτό έργο ενώ διαθέτουμε τους απαιτούμενους πόρους, είναι τουλάχιστον κωμικοτραγικό.

Αν υποθετικά είχα την διάθεση να περπατήσω σπιθαμή προς σπιθαμή τον Δήμο Βύρωνα, τι θα έβλεπα και δεν θα μου άρεσε; Εσείς περπατάτε στις γειτονιές για να έχετε προσωπική άποψη των όσων συμβαίνουν;

Θα σας πρότεινα, όχι μόνο υποθετικά αλλά και στην πράξη να περπατήσετε αν όχι ολόκληρο, τουλάχιστον ένα μέρος του Δήμου. Ο Βύρωνας είναι μια προσφυγική συνοικία με μεγάλη ιστορία, μια πόλη γεμάτη μέρη για να εξερευνήσεις, όπως: τα Θέατρα Βράχων και το θρυλικό Κέντρο Μελέτης Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν, το ιστορικό κτήριο του παλιού Δημαρχείου που γίνεται άμεσα το Μουσείο της πόλης του Βύρωνα, το ιστορικό κτήριο του Ταπητουργείου, το μοναστήρι της Αναλήψεως, που είναι το μοναδικό αγιορείτικο μετόχι της πρωτεύουσας, τα προσφυγικά σπίτια που απέμειναν και τα προσφυγικά στενά, μέχρι τα περιαστικά δάση και τον Υμηττό, που πασχίζουμε να προστατέψουμε. Είναι μια πυκνοκατοικημένη και πυκνοδομημένη αστική περιοχή, κάτι που φιλοδοξούμε να μετριάσουμε με την μείωση των συντελεστών δόμησης, είναι όμως γεμάτη ζωή, με μια όμορφη αγορά και τοπικές επιχειρήσεις που αξίζει να δοκιμάσει κανείς. Πιθανώς να είστε συνηθισμένος, αλλά μπορεί να σας αφήσει μια αρνητική εντύπωση ο αριθμός των αυτοκινήτων που υπάρχουν, κάτι που απαιτεί να πατήσουμε στις αρχές τις βιώσιμης αστικής μετακίνησης για να λύσουμε και το δρομολογούμε σε συνεργασία με το CIVINET, υπό την αιγίδα της Κομισιόν.

Πιστεύω πως δεν μπορείς να είσαι δήμαρχος χωρίς να περπατάς τους δρόμους της πόλης, χωρίς να μιλάς με τους δημότες, χωρίς να σημειώνεις κακώς κείμενα στα οποία να ανταποκρίνεσαι ταχύτατα. Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο προχωρούμε και σε συνεχείς δράσεις συντήρησης σε πλατείες ή πάρκα, γιατί κι εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε να ζούμε σε μια πόλη και να μένουμε αμέτοχοι όταν βλέπουμε τι συμβαίνει.

Δήμαρχε, κάθε πότε κοιτάζεστε στον καθρέφτη; Σας αρέσει αυτό που βλέπετε; Διότι ο καθρέφτης είναι ο δικαιότερος κριτής μας.

Συμφωνώ με το τελευταίο κομμάτι της ερώτησής σας και, ενώ έχει γίνει πια «της μόδας» για έναν πολιτικό να αυτοσαρκάζεται και να απαντά χιουμοριστικά, εγώ θα προτιμήσω να απαντήσω από καρδιάς. Ανάλογα με τη μέρα. Κάποιες μέρες μου αρέσει, κάποιες μπορεί και όχι. Νιώθω πως έχω ωστόσο το θάρρος τουλάχιστον να κοιτάζομαι, γιατί δεν έχω τύψεις κι ενοχές για την μέχρι τώρα πορεία μου.

Ξέρετε, ο καθρέφτης της ψυχής είναι ίσως δικαιότερος και αυστηρότερος ακόμα από τον καθρέφτη του σπιτιού μας. Ακόμη λοιπόν κι αν κάποια πράγματα δεν έχουν προχωρήσει στο βαθμό που θα ήθελα, ξέρω πως ό,τι κάνω καθημερινά έχει ως κίνητρο την αγάπη μου για την πόλη και την προσφορά προς τους συνδημότες μου. Και δεν ξεχνώ βέβαια ότι για να φτάσουμε σήμερα στην πολιτική κατεύθυνση της βελτίωσης της καθημερινότητας, προηγήθηκαν πέντε πολύ δύσκολα χρόνια οικονομικής προσαρμογής του Δήμου τα οποία πολλοί τείνουν να τα ξεχνούν και να τα θάβουν κάτω από το χαλί, γιατί πολύ απλά αυτό τους συμφέρει.

Κλείνοντας θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσω για το έργο που επιτελούμε ως δημοτική αρχή στο Βύρωνα.