Μακρά και μακρινή διερεύνηση

Πολύ γρήγορα και επιδέξια η Τουρκία του κ. Ερντογάν προσαρμόζεται στη νέα διεθνή κατάσταση. Οχι μόνο λόγω της εκλογής Μπάιντεν αλλά και λόγω της επιρροής που αυτή θα ασκήσει  στους Ευρωπαίους. Ο κ. Ερντογάν μετριάζει λίγο την επιθετική ρητορική, αποσύρει το ερευνητικό σκάφος, καλεί σε συνομιλίες την Ελλάδα, είναι σίγουρο: θα παίξει το χαρτί μιας ανόρεκτης νατοϊκής νομιμοφροσύνης. Και όπως έχω ξαναγράψει, θα πουλήσει ακριβά την απειθαρχία του με τους S-400. Οχι «θα πληρώσει ακριβά», αλλά «θα πουλήσει ακριβά». Τυχόν αδρανοποίησή τους θα την ανταλλάξει με σκληρά οφέλη. Ποια;

Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος να αναρωτηθεί: υπό αυτούς τους όρους, τι νόημα έχουν οι διερευνητικές; Αφού γνωρίζουμε τις διεκδικήσεις, τη «Γαλάζια Πατρίδα», τον αυτοκρατορικό χαρακτήρα της τουρκικής αυτοεικόνας κ.λπ. Τι νόημα έχει να δίνουμε άλλοθι στον αναθεωρητισμό αλλά και χρόνο για την ουσιαστική διαπραγμάτευση που θα έχει (η Τουρκία) με τις Ηνωμένες Πολιτείες; Γιατί πρέπει να το υπογραμμίσουμε, οι διερευνητικές είναι μέρος της πραγματικής, της μεγάλης διαπραγμάτευσης. Είναι μια μικρή κίνηση στη σκακιέρα του μεγάλου διακυβεύματος. Επανανομιμοποιείται η Τουρκία στο ΝΑΤΟ, παίρνει την αυξημένη μερίδα φαγητού που η στρατιωτική ισχύς της και η οντότητά της διεκδικούν. Μεγάλος στρατός, μεγάλη μερίδα, υψηλά δικαιώματα για να μην ενδίδει στους άλλους, ευρωασιατικούς πειρασμούς. «Ναι μεν δε πάω με τη Ρωσία και τους διάφορους εναλλακτικούς άξονες, αλλά πρέπει να πληρώνομαι γι’ αυτό».

Γιατί ο καθένας «πουλάει» όχι μόνο τη χρησιμότητά του, αλλά τον κίνδυνο που αποτελεί, την αστάθεια που μπορεί να διεγείρει. Η Τουρκία με μια ενδιαφέρουσα, σχοινοβατική πολιτική, ριψοκίνδυνη και ακριβή, όχι μόνο κατακτά τον ρόλο του συστημικού κινδύνου, αλλά διεκδικεί την αμοιβή για την αποσόβησή του. Απλό και πρακτικό. Αυτό πιστεύω θα προσπαθήσει. Δηλαδή θα προσπαθήσει να «νατοποιήσει» τις διεκδικήσεις στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Το έκανε άλλωστε τη δεκαετία του ’70 με το Κυπριακό.

Σχεδιάζοντας πάνω στις ευρωπαϊκές και νατοϊκές αντιφάσεις και παλινδρομήσεις, τους εθνικούς σχεδιασμούς του κάθε μέλους και την αγωνία των ΗΠΑ να έχουν ένα λειτουργικό νατοϊκό σπίτι, η Τουρκία (και όχι μόνο η ερντογανική, για να μην ξεχνιόμαστε) συνάρμοζε κάθε διεκδίκηση με ευρύτερα συμφέροντα. Ωφελούσε ή δεν έβλαπτε κι άλλους. Η εκτόνωση γινόταν σχεδόν πάντα σε βάρος της Ελλάδας, την οποία στην συνέχεια απλώς αναβάθμιζαν μέσα στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς για να αφομοιώσουν τη «μέσα έκρηξη».

Οι «αντι-επικές» ελληνικές πολιτικές έχουν επισωρεύσει έναν βαθύ ανορθολογισμό σε εθνικό επίπεδο, πολύ επικίνδυνο. Η πολυετής (ψευδ)αίσθηση ήττας και υποχωρήσεων, αντί να συσπειρώσει, διαιρεί. «Εξωτερική πολιτική» στο καφενείο, στο FB, άκαπνης μεγαληγορίας, τυφλού αντιτουρκισμού, προδοτικολογίας για τη ελληνική σκηνή (να θυμηθούμε τις κραυγές για μειοδότες και εθνομηδενιστές που τυλίγουν κάθε προσπάθεια ανάλυσης και ορθολογικής διαχείρισης των ελληνοτουρκικών που δεν συνδυάζεται με πόλεμο και γιουρούσια). Στον επιθετικό, σχεδιασμένο ορθολογισμό της γείτονος αντιτάσσουμε λαϊκό τσαμπουκά και συχνότατα, εν συνεχεία, κοπετό.

Μακάρι στις υποθέσεις μου να πέσω έξω…