Χρίστος Δήμας στο in.gr: Ποντάρουμε στην καινοτομία και την έρευνα – Οι δράσεις και ο ρόλος του Ταμείου Ανάκαμψης 

Για το ρόλο της καινοτομίας στην αναπτυξιακή τροχιά της ελληνικής οικονομίας μιλά ο Χρίστος Δήμας  υφυπουργός Έρευνας & Τεχνολογίας στο in.gr και στα tanea.gr περιγράφοντας τα προγράμματα χρηματοδότησης για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, ενώ δίνει ένα κλίμα για το πως η κυβέρνηση σχεδιάζει δράσεις για την ενίσχυση των επενδύσεων.

Για όσες επιχειρήσεις, είναι στο Elevate Greece, που έχουν αξιολογηθεί και πληρούν τα χαρακτηριστικά που οφείλουν να διέπουν τις νεοφυείς επιχειρήσεις, προβλέπεται η ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και της ρευστότητας των νεοφυών επιχειρήσεων, το κεφάλαιο κίνησης, με τη μορφή μη επιστρεπτέας επιχορήγησης τουλάχιστον κατά 50%. Μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση ύψους από 5.000 έως και 100.000 ευρώ με στόχο την κάλυψη εξόδων τους σε αγορές εμπορευμάτων χρήσης, πρώτων υλών και υλικών χρήσης και του συνόλου των παροχών σε εργαζομένους και διάφορα λειτουργικά έξοδα.

Ήδη, περισσότερες από 100 νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν ολοκληρώσει την εγγραφή τους και ο αριθμός αυξάνεται συνεχώς, ενώ το επόμενο διάστημα θα ακολουθήσουν και άλλες σχετικές δράσεις για την ενίσχυση των νεοφυών επιχειρήσεων.

Σχετικά με τον πρωτογενή τομέα, ο υφυπουργός τονίζει πως “είναι γεγονός αναμφισβήτητο πως δεν έχουμε καταφέρει ως χώρα να συνδέσουμε αποτελεσματικά την επιστημονική έρευνα και την εξειδικευμένη γνώση με την αγροτική παραγωγή και τον πρωτογενή τομέα. Τουλάχιστον όχι στο βαθμό που το έχουν επιτύχει κάποιοι ανταγωνιστές μας.

Για εμένα προσωπικά αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο στοίχημα και μία προτεραιότητα” Υπογραμμίζει  πως ήδη υλοποιούνται οι εμβληματικές δράσεις για το μέλι, το αμπέλι και την ελιά, 185 έργα στην αγροδιατροφή που έχουν ενταχθεί στο Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ συνολικής δαπάνης 1.1 εκ Ευρώ, 7 αιτήσεις χρηματοδότησης για συνεργατικούς σχηματισμούς καινοτομίας της αγροδιατροφής ύψους 1.4 εκ. ευρώ και έχουμε ξεκινήσει συζητήσεις με την διοίκηση του ΕΛΓΟ Δήμητρα για τη δημιουργία μιας εμβληματικής ερευνητικής δράσης για το Ελληνικό Γενετικό Υλικό που αφορά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας και συνδέονται με την παράδοση της χώρας.

 Η συνέντευξη του υφυπουργού Έρευνας & Τεχνολογίας,  Χρίστου Δήμα έχει ως εξής:

Η πρωτοβουλία Elevate Greece αποτελεί μία πύλη για την καινοτομία στην Ελλάδα. Πόσες εταιρείες έχουν εγγραφεί, πόσες έχουν λάβει έγκριση. Ετοιμάζετε νέες πρωτοβουλίες ως υπουργείο για τη στήριξη των εταιρειών αυτών;  Ποια τα επόμενα βήματα, οι στόχοι.

Η Ελληνική Πολιτεία, δεν γνωρίζει πόσες νεοφυείς επιχειρήσεις υπάρχουν, σε ποιους τομείς δραστηριοποιούνται, πόσους εργαζόμενους απασχολούν και τι κύκλο εργασιών κάνουν. Με το Elevate Greece αποκτάμε ένα απαραίτητο εργαλείο για την αξιόπιστη καταγραφή των νεοφυών επιχειρήσεων και επίσης επιτρέπεται η στοχευμένη στήριξη από την Πολιτεία, από επενδυτικούς αγγέλους και τον ιδιωτικό τομέα. Παράλληλα, προσδοκά στην μεγαλύτερη προβολή του οικοσυστήματος στο εξωτερικό, την δικτύωση των φορέων καινοτομίας μεταξύ τους και παρέχει εξειδικευμένα κίνητρα και ευεργετήματα κομμένα και ραμμένα στις ανάγκες του οικοσυστήματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χρηματοδότηση ύψους 60 εκατ. ευρώ, μέσω ΕΣΠΑ, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας.

Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί οι νεοφυείς επιχειρήσεις να έχουν ολοκληρώσει την εγγραφή τους στο Elevate Greece, άρα έχουν αξιολογηθεί και πληρούν τα χαρακτηριστικά που οφείλουν να διέπουν τις νεοφυείς επιχειρήσεις όπως αυτά έχουν οριστεί από το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας. Στόχος της δράσης είναι η ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και της ρευστότητας των νεοφυών επιχειρήσεων, το κεφάλαιο κίνησης, με τη μορφή μη επιστρεπτέας επιχορήγησης τουλάχιστον κατά 50%.

Πιο συγκεκριμένα, δύναται να λάβουν χρηματοδότηση ύψους από 5.000 έως και 100.000 ευρώ με στόχο την κάλυψη εξόδων τους σε αγορές εμπορευμάτων χρήσης, πρώτων υλών και υλικών χρήσης και του συνόλου των παροχών σε εργαζομένους και διάφορα λειτουργικά έξοδα. Ήδη περισσότερες από 100 νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν ολοκληρώσει την εγγραφή τους και ο αριθμός αυξάνεται συνεχώς. Το επόμενο διάστημα θα ακολουθήσουν και άλλες σχετικές δράσεις για την ενίσχυση των νεοφυών επιχειρήσεων. Θέλω όμως να σημειώσω πως είναι η πρώτη φορά που η Πολιτεία εμπιστεύτηκε νεοφυείς επιχειρήσεις για «υπηρεσία» της δημόσιας διοίκησης, διότι το Elevate Greece είναι δημιούργημα του ίδιου του οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων.

Ποιος ο στόχος της δημιουργίας της πρώτης Πολιτείας Καινοτομίας. Ποια τα επόμενα βήματα.

Η δημιουργία Πολιτείας Καινοτομίας στις παλιές εγκαταστάσεις της ΧΡΩΠΕΙ αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και σύμφωνα με το επιχειρηματικό σχέδιο που έχουμε εκπονήσει το κόστος της επένδυσης αγγίζει τα 100 εκατομμύρια ευρώ, ενώ πρόκειται να φιλοξενήσει περισσότερους από 2000 εργαζομένους. Σκοπός του εγχειρήματος είναι η αξιοποίηση ενός εγκαταλελειμμένου -επί πολλές δεκαετίες- ακινήτου, έκτασης 17.893 τ.μ, επί της οδού Πειραιώς, όπου θα αναπτυχθεί ένας φυσικός χώρος καινοτομίας. Θα φιλοξενεί τμήματα έρευνας και ανάπτυξης επιχειρήσεων, νεοφυείς επιχειρήσεις, τεχνοβλαστούς, ερευνητές και ακαδημαϊκά ιδρύματα, προκαλώντας συνέργειες καινοτομίας μεταξύ τους.

Από την επίσκεψη στη ΧΡΩΠΕΙ

Ευελπιστούμε να καταστεί η φυσική έδρα της καινοτομίας στην Ελλάδα αλλά και σημείο αναφοράς για τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για τη δημιουργία νέων ποιοτικών και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας.

Παράλληλα, χάρη στην έκτασή του, θα αναβαθμίσει την περιοχή και θα βοηθήσει την αστική ανάπλαση. Πρόσφατα, με αφορμή την δημοσίευση του πρώτου τεύχους δημοπράτησης του διαγωνισμού, στην ιστοσελίδα της ΓΓΕΚ, επισκεφθήκαμε τη ΧΡΩΠΕΙ με τον Πρωθυπουργό και την ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης. Αξίζει να αναφερθεί πως πριν από 15 μήνες το έργο δεν υπήρχε ούτε ως σκέψη και μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ολοκληρώσαμε μια σειρά από σημαντικά βήματα για την υλοποίησή του.

Έχουν γίνει αρκετές επενδύσεις στον χώρο της Καινοτομίας, όπως από τις Microsoft, Amazon Web Services κτλ. Αναμένετε και άλλες επενδύσεις. Υπάρχει ενδιαφέρον;

Ο στόχος της κυβέρνησης, παρά την κρίση της πανδημίας, είναι να δημιουργηθεί ένα ακόμα πιο φιλικό περιβάλλον για την επιχειρηματικότητα. Η Ελλάδα διαθέτει σπουδαίο ανθρώπινο δυναμικό με άρτια επιστημονική κατάρτιση και επιχειρηματικό ταλέντο που είναι ικανό να παράγει υπεραξίες. Συνεπώς δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως το τελευταίο χρόνο έχουν δηλώσει πως θα πραγματοποιήσουν σημαντικές επενδύσει εταιρείες όπως είναι η Microsoft, η EY, η Applied Materials, η Pfizer, η Cisco η Amazon, η Volkswagen κ.α. Αυτή είναι μία έμπρακτη εμπιστοσύνη στην Ελληνική οικονομία αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτουμε.

Οι στρατηγικές επενδύσεις στον χώρο της καινοτομίας συμβάλλουν στο να παραχθούν νέες, ποιοτικές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Παράλληλα δημιουργείται μια δυναμική για τον επαναπατρισμό κάποιων από των νέων μας που έφυγαν από την πατρίδα στα χρόνια της κρίσης και διαπρέπουν στο εξωτερικό. Στο δικό μας χαρτοφυλάκιο, της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας θέσαμε ως κεντρικό μας στόχο από την πρώτη στιγμή την αύξηση των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης για την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων.

Ήδη από 1.9.2020 τέθηκαν σε ισχύ οι διατάξεις μας για τα φορολογικά κίνητρα όπου αυξήσαμε το ποσοστό υπερέκπτωσης δαπανών έρευνας & ανάπτυξης (R&D) από το 130% στο 200%. Η συγκεκριμένη κίνηση έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να διαθέτει σήμερα ένα από τα ελκυστικότερα επενδυτικά περιβάλλοντα στην Ευρώπη για την έρευνα & ανάπτυξη, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις επιχειρήσεις που ήδη δραστηριοποιούνται στην χώρα μας και επενδύουν στην έρευνα και ανάπτυξη αλλά και για την προσέλκυση εταιρειών από το εξωτερικό. Ναι μεν βαδίζουμε στη σωστή κατεύθυνση και αυτό το μαρτυρούν οι παραπάνω επενδύσεις, όμως έχουμε ακόμα δρόμο να διανύσουμε ώστε να φτάσουμε στο επιθυμητό σημείο.

Στους βασικούς άξονες του Ταμείου Ανάκαμψης είναι η καινοτομία. Ποια είναι τα νέα project που έχει στη λίστα το υπουργείο;

Αναμφίβολα, πρόκειται για μια πολύ σημαντική ευκαιρία την οποία σκοπεύουμε να εκμεταλλευτούμε με τον κατάλληλο τρόπο, προκειμένου να αναβαθμιστεί η έρευνα και η καινοτομία και συνεπώς η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας. Ήδη, συζητάμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την : 1) χρηματοδότηση της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, 2) την ενίσχυση των ερευνητικών προγραμμάτων, 3) την αναβάθμιση και επέκταση των υποδομών των Ερευνητικών Κέντρων, 4) μεταρρυθμίσεις για τις επενδύσεις σε έρευνα & ανάπτυξη, 5) μεταρρυθμίσεις υπέρ του οικοσυστήματος καινοτομίας στην Ελλάδα.

Πως η έρευνα και η καινοτομία μπορεί να συνδεθεί με τον πρωτογενή τομέα;  Ποιες δράσεις «τρέχουν».

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο πως δεν έχουμε καταφέρει ως χώρα να συνδέσουμε αποτελεσματικά την επιστημονική έρευνα και την εξειδικευμένη γνώση με την αγροτική παραγωγή και τον πρωτογενή τομέα. Τουλάχιστον όχι στο βαθμό που το έχουν επιτύχει κάποιοι ανταγωνιστές μας. Για εμένα προσωπικά αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο στοίχημα και μία προτεραιότητα. Υπογραμμίζω πως ήδη υλοποιούνται οι εμβληματικές δράσεις για το μέλι, το αμπέλι και την ελιά, 185 έργα στην αγροδιατροφή που έχουν ενταχθεί στο Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ συνολικής δαπάνης 1.1 εκ Ευρώ, 7 αιτήσεις χρηματοδότησης για συνεργατικούς σχηματισμούς καινοτομίας της αγροδιατροφής ύψους 1.4 εκ. Ευρώ και έχουμε ξεκινήσει συζητήσεις με την διοίκηση του ΕΛΓΟ Δήμητρα για τη δημιουργία μιας εμβληματικής ερευνητικής δράσης για το Ελληνικό Γενετικό Υλικό που αφορά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας και συνδέονται με την παράδοση της χώρας.

Παράλληλα, στηρίζουμε τις νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα μέσω του Elevate Greece. Θέλω όμως να υπογραμμίσω πως έχει φτάσει η στιγμή που πρέπει όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε πως η έρευνα και η καινοτομία διαπερνά το σύνολο των τομέων της οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης οριζόντια. Αναφέρω χαρακτηριστικά πως πρόσφατα υπογράψαμε μνημόνιο συνεργασίας με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και έπεται το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για το πρόγραμμα «Θώραξ» ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος 5ης γενιάς για την λήψη αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο.