Πώς ο καθαρός αέρας της πανδημίας επηρέασε το παγκόσμιο κλίμα

Η διακοπή των μετακινήσεων και της οικονομικής δραστηριότητας περιόρισε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου το 2020, παράλληλα όμως περιόρισε και τις εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων που ψύχουν τη Γη.

Ως αποτέλεσμα της μείωσης των αιωρούμενων ρύπων, το 2020 ήταν ελαφρώς θερμότερο από ό,τι θα ήταν χωρίς την πανδημία, διαπιστώνει αμερικανο-βρετανική μελέτη που δημοσιεύεται στο Geophysical Research Letters.

Σε αντίθεση με το διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια του θερμοκηπίου, τα οποία παγιδεύουν θερμότητα στην ατμόσφαιρα και τροφοδοτούν την κλιματική αλλαγή, οι αιωρούμενοι ρύποι όπως η αιθάλη και το διοξείδιο του θείου ανακλούν την εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία και έχουν έτσι την αντίθετη επίδραση.

Πολλές βιομηχανίες εκπέμπουν και σωματιδιακούς ρύπους εκτός από CO2 ( Arnold Paul / CC BY-SA 3.0)

«Η [σωματιδιακή] ρύπανση ψύχει τον πλανήτη, οπότε είναι αναμενόμενο ότι η μείωση της ρύπανσης θα προκαλούσε θέρμανση» λέει ο Άντριου Γκέτελμαν του αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Ατμοσφαιρικής Έρευνας, επικεφαλής της μελέτης.

Στη διάρκεια της περυσινής χρονιάς «υπήρξε μεγάλη μείωση στις εκπομπές των πλέον ρυπογόνων βιομηχανιών, και αυτό είχε άμεσες, βραχυπρόθεσμες επιδράσεις στην θερμοκρασία» εξηγεί.

Η μελέτη βασίστηκε σε σύγκριση των μετεωρολογικών μετρήσεων του 2020 με μαθηματικά μοντέλα που προσομοίωσαν πώς θα εξελισσόταν η χρονιά αν δεν υπήρχε μείωση των αερολυμάτων.

Σε πολλές χερσαίες περιοχές, έδειξε η ανάλυση, οι επιφανειακές θερμοκρασίες της περασμένης άνοιξης ήταν 0,1 έως 0,3 βαθμούς υψηλότερη από ό,τι θα ήταν χωρίς την πανδημία. Σε μεγάλο μέρος των ΗΠΑ και της Ρωσίας, χωρών με ανεπτυγμένη βιομηχανία, η επίδραση της μείωσης των εκπομπών ήταν μεγαλύτερη και αύξησε ακόμα περισσότερο τη μέση θερμοκρασία, κατά περίπου 0,37 βαθμούς.

Η προσωρινή τάση θέρμανσης λόγω της μείωσης των αερολυμάτων υπερστάθμισε τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, επισημαίνει ο Γκέτελμαν. Κι αυτό επειδή το διοξείδιο του άνθρακα μένει στην ατμόσφαιρα για δεκαετίες ή αιώνες, και οδηγεί σε μακροπρόθεσμες επιδράσεις, ενώ τα αερολύματα επιζούν στην ατμόσφαιρα μόνο για μια εβδομάδα και έχουν πιο άμεση επίδραση.

Η μελέτη επιβεβαιώνει προηγούμενες έρευνες για τον ρόλο των αερολυμάτων, δήλωσε στο Associated Press ο Γκάβιν Σμιντ, κορυφαίος κλιματολόγος της NASA.

Το 2020 ήταν μια ήδη θερμή χρονιά, είπε, όμως η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ίσως ήταν αρκετή για να καταρριφθεί το ρεκόρ του θερμότερου έτους στο σύστημα μέτρησης της NASA.