Υπέρ ανωνύμων

Εδώ είστε και εδώ είμαστε. Αν όλο αυτό που χαρακτηρίζεται ως «απόστημα» το τελευταίο διάστημα με τις αποκαλύψεις που γίνονται φτάσει να σπάσει και δεν ξαναδημιουργηθεί, εμένα να μου τρυπήσετε τη μύτη. Για τον απλούστατο λόγο ότι οι όντως, όχι βέβαια πρωτάκουστες – όσο τρομερές και αν είναι – αποκαλύψεις επιχειρούνται με έναν τρόπο που εστιάζει και στρέφει το ενδιαφέρον αποκλειστικά στα πρόσωπα, σχεδόν αγνοώντας ότι τα πρόσωπα είναι πάντα οι συμπτωματικοί φορείς – δηλαδή ότι είναι αυτά και δεν είναι κάποια άλλα – και ότι οι κύριοι πρωταγωνιστές είναι μια σύνθεση κοινωνικών και ηθικών συνθηκών που υπαγορεύουν ανάλογες συμπεριφορές. Βέβαια η δεύτερη παράμετρος για να αντιμετωπιστεί χρειάζονται «κότσια», πνευματικά και πολιτικά, ενώ η πρώτη δεν απαιτεί παρά μόνο διάθεση για κουτσομπολιό που δεν έλειψε ποτέ σε κανέναν τόπο και σε καμιά εποχή, άρα και στον δικό μας τόπο και στη δική μας εποχή.
Μια τέτοια θεώρηση δεν καταργεί την ευθύνη των συγκεκριμένων ατόμων που κατηγορούνται για όσα κατηγορούνται, απλώς θέτει κάποια όρια ώστε ο στιγματισμός τους χωρίς να γίνεται λιγότερο ανώδυνος να μην είναι αυτός που ενδιαφέρει αποκλειστικά. Αφού ένας «διασυρμός» που έχει προκληθεί χάρη σε πολλαπλές καταγγελίες και αποκαλύψεις, με εμφανή την πρόθεση όσες έπονται να είναι όλο και πιο επιδεινωμένες σε σχέση με όσες έχουν προηγηθεί, καταλήγει σε μια Βαβέλ φωνών ώστε το καθεαυτό «αντικείμενο» που τις προκάλεσε και αν δεν ξεχνιέται, να συσκοτίζεται εντελώς. Με λίγα λόγια, κάτι που θα έπρεπε να υπάρχει ως ακοίμητη ηθική κύρωση μέσα στον κόσμο μεταβάλλεται σε έναν λογαριασμό για το πώς λειτουργεί η μνήμη του καθενός, αφού δεν θα χρειαστεί να περάσει ούτε ένα σύντομο χρονικό διάστημα για να αναρωτιόμαστε όλοι μας για το ποιος είπε, τι είπε και γιατί το είπε ακριβώς.

Θα έπρεπε να είμαστε όλοι μας προσεκτικότεροι, έστω ως «καταναλωτές» στη διαχείριση μιας αντίστοιχης υπόθεσης, αφού το τανγκό, όπως είναι γνωστό, χορεύεται από δύο και ο δεύτερος στο συγκεκριμένο ζευγάρι δεν είναι το θύμα ή ο βιαζόμενος (με τον θύτη, τον ασελγούντα ή τον βιάζοντα να συνιστά το πρώτο σκέλος του ζευγαριού), αλλά το ίδιο το κοινό που η ακατάσχετη όρεξή του να μαθαίνει όσο γίνεται πιο «συναρπαστικές» λεπτομέρειες μεταβάλλει σε ουτοπία κάθε προοπτική «εξυγίανσης». Αφού η εξυγίανση αυτή στην πραγματικότητα ουδόλως το απασχολεί ή το ενδιαφέρει.

Το όλο «θέμα» είναι τόσο πολύπλοκο και πολυσύνθετο ώστε ό,τι και αν ειπωθεί ή γραφεί να συνεχίζεται να είναι ανεξάντλητο, ωστόσο δεν μπορεί να αγνοεί κανείς παραμέτρους που με την πρώτη σκέψη φαίνονται αμελητέες, με μια δεύτερη όμως υπογραμμίζουν μέσα σε τι βαθύ ύπνο είμαστε όλοι μας βυθισμένοι. Τονίστηκε και από επίσημα και από ανεπίσημα και από υπεύθυνα και από ανεύθυνα χείλη να βγουν μπροστά και να μιλήσουν όλες και όλοι που θα είχαν να καταγγείλουν πράξεις σεξουαλικής παρενόχλησης και βίας εις βάρος τους. Τι ωραία και τι καλά που θα ήταν αν το να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος ή και αγγελικός εξηρτάτο από τον βαθμό των αποκαλύψεων και των καταγγελιών που θα κατετίθεντο δημόσια. Χώρια που δικαιούται κανείς να αμφιβάλλει για την αποτελεσματικότητα αυτής της πρότασης, για λόγους που θα αναπτύξουμε στην επιφυλλίδα της επόμενης Τετάρτης, γνωρίζουν όσοι το προτείνουν πως κάτι τέτοιο είναι αδύνατον να συμβεί επειδή όλοι κατά βάθος έχουμε παραδεχτεί μια εγκληματική αλήθεια.

Αν οι αποκαλύψεις ενός επώνυμου προσώπου, όταν περάσει ο σάλαγος που έχουν προκαλέσει, κάτι του έχουν προσπορίσει όσον αφορά τη δημόσια εικόνα του, οι αποκαλύψεις ενός προσώπου μη επώνυμου, όταν κοπάσει και χαθεί ο θόρυβος που προκάλεσαν, θα το έχουν κάνει στην καλύτερη περίπτωση ειρωνικά δακτυλοδεικτούμενο στον ιδιωτικό του χώρο.