Ποιος θα κλείσει το κουτί της Πανδώρας με τις αποκαλύψεις;

Γράφει η Μαρίνα Βερνίκου

Ο «Ασκός του Αιόλου» που άνοιξε πριν ένα μήνα με τη δημόσια καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου, φαίνεται πως βγάζει δυνατά μποφόρ. Ο αθλητισμός και οι τέχνες είναι μόνο η αρχή αφού ήδη ακολουθούν καταγγελίες σε άλλους χώρους όπως ο δημοσιογραφικός. Τέτοιου είδους περιστατικά δυστυχώς συμβαίνουν σε όλους τους τομείς εργασίας. Πλέον είναι πολύ σημαντικό  όλο αυτό που συμβαίνει, με τα δημόσια πρόσωπα που αποφάσισαν να μιλήσουν ανοιχτά και να μοιραστούν τα «κοινά» τους μυστικά που από ότι φαίνεται έκρυβαν για πολλά χρόνια.

Γιατί είναι σημαντικό η καταγγελία από .. διάσημα πρόσωπα;

Οι άνθρωποι της τέχνης και πιο συγκεκριμένα οι ηθοποιοί έχουν μία παραπάνω δύναμη. Έχουν την δύναμη να μπαίνουν στα σπίτια μας μέσω εκπομπών, τηλεοπτικών σειρών κλπ. Αυτή λοιπόν η «δύναμη» δίνει και σε εμάς το «δικαίωμα» να τους πλάθουμε στην φαντασία μας όπως ακριβώς τους βλέπουμε. Αυτό βέβαια δεν είναι και αντικειμενικά καλό, καθώς πολλές φορές όταν ένας ηθοποιός έχει τον ρόλο του «κακού» στις περισσότερες δουλειές του, αυτόματα μπαίνει στο μυαλό μας η ιδέα ότι ίσως δεν είναι και πολύ καλός άνθρωπος. Από τη άλλη όμως, υπάρχουν και οι ηθοποιοί, που συνηθίζουν να έχουν τον ρόλο του «καλού» ή και του «αστείου» με αποτέλεσμα να κάνουμε το λάθος και να θεωρούμε ότι ίσως είναι έτσι και στην ζωή τους. Ξεχνάμε λοιπόν ότι υποδύονται απλά έναν ρόλο και δεν παρουσιάζουν τον πραγματικό τους εαυτό.

Με αυτό τον τρόπο, έχουμε την τάση να τους θεοποιούμε και να τους εξιδανικεύουμε, πλάθοντάς τους ως κάτι ιδανικό και πολύ συχνά ως πρότυπο. Βέβαια αυτά τα πρότυπα που είχαμε, εμφανίζονται σιγά σιγά με εξώδικα ώστε να μην μπορεί, τουλάχιστον στην τηλεόραση, να παρουσιαστεί ο πραγματικός τους εαυτός. Και όλο αυτό γιατί; Αφού δεν έχει υπάρξει καταγγελία ακόμη. Κάτι τέτοιες πρωτοβουλίες βέβαια, δυναμώνουν ακόμη περισσότερο κάποια πιθανή καταγγελία που μπορεί να εμφανιστεί.

Τι σημαίνει «γιατί τώρα»;

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι , που εξακολουθούν και κάνουν αυτή την ερώτηση στα θύματα, είναι ίσως και η απάντηση στο ερώτημα  για την έως τώρα αφωνία.

Τώρα λοιπόν, γιατί απλά τώρα ένιωσαν έτοιμες.

Τώρα, γιατί τώρα φαίνεται  πιο έτοιμη η ελληνική κλειστόμυαλη κοινωνία να ακούσει την αλήθεια για τα τηλεοπτικά της πρότυπα.

Τώρα, γιατί τώρα οι άντρες ηθοποιοί που βγήκαν και μίλησαν για την σεξουαλική παρενόχληση από τον σκηνοθέτη δεν θα στιγματιστούν.

Τώρα, γιατί απλά έφτασε το πλήρωμα του χρόνου. Έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, για την οποία ευθυνόμαστε  εμείς οι ίδιοι, η κοινωνία και ο τρόπος που αντιμετώπιζε τέτοια θέματα .

Τώρα γιατί όλη αυτή η δημοσιοποίηση του θέματος  μπορεί επιτέλους να αποτρέψει τέτοιου είδους συμπεριφορές σε όλους τους εργασιακούς χώρους. Αφού βρήκαν την δύναμη να μιλήσουν και να καταγγείλουν τόσο μεγάλα ονόματα στον Ελληνικό καλλιτεχνικό χώρο, ίσως βρουν πιο εύκολα τη δύναμη γυναίκες και άντρες σε άλλους χώρους να μιλήσουν στις αρμόδιες αρχές για δικά τους περιστατικά.

Ο φόβος  για το μετά

Φόβος διάχυτος φαίνεται να υπάρχει στα πάντα. Όλοι μας την ζωή φοβόμαστε για το παρόν αλλά και για το  μέλλον μας. Ήρθε όμως η ώρα να μην φοβόμαστε να καταγγέλλουμε τέτοιες πράξεις. Ο κόσμος είναι πιο έτοιμος να στηρίξει τα θύματα.

Είναι συγκινητική και η συμπαράσταση που δείχνουν ηθοποιοί στα social media και το #eimasteoloimazi που έχουν δημιουργήσει. Θα ήταν πολύ εύκολο να μην πάρουν θέση και να μην μπλεχτούν σε καταστάσεις που δεν τους επηρεάζουν άμεσα, αλλά επέλεξαν να παλέψουν και οι ίδιοι για να καθαρίσει αυτός ο όμορφος χώρος της τέχνης. Είναι πιο δυνατή η αίσθηση της συμπαράστασης από αυτής της αμφισβήτησης. Πάντα θα υπάρχει κόσμος που θα αμφισβητεί τέτοιες καταγγελίες και θα υπερασπίζεται το θύτη, αλλά ελπίζουμε και ευχόμαστε μετά από αυτή την προσπάθεια που γίνεται, να συγκροτούν μια θλιβερή μειοψηφία.

Από εδώ και πέρα τι;

Μακάρι να συνιστούν τα βήματα της κοινωνίας προς την εξέλιξη. Τα μυαλά και τα αυτιά πρέπει να παραμείνουν ανοιχτά και να ανοίξουν ακόμη περισσότερα. Όπως φαίνεται «άρχισαν τα όργανα» και σε άλλους εργασιακούς χώρους και αν κρίνω από την εξέλιξη των πραγμάτων, είμαστε ακόμη στην αρχή.

Για να υπάρξει όμως ένα τέλος σε αυτή την κατάσταση, πρέπει να δούμε αλλαγές. Αλλαγές στους νόμους και στους εργασιακούς χώρους. Θέλουμε νόμους  που να προστατεύουν το θύμα και φορείς που να το στηρίζουν. Μια ριζική αλλαγή που θα εξελίξει την κοινωνία μας σε ένα πιο  ασφαλές επίπεδο. Θα το δούμε άραγε αυτό? Άντε και καλή μας τύχη.

Η Μαρίνα Βερνίκου είναι φοιτήτρια οικονομίας στο Leeds της Αγγλίας