Πανδημικά διλήμματα

Πέρυσι τέτοια εποχή παρακολουθούσαμε τα τεκταινόμενα στην Κίνα και κανείς δεν φανταζόταν τι θα επακολουθούσε. Αλλά και μετά τον παρατεταμένο εγκλεισμό της περασμένης άνοιξης και με το αίσθημα της επιτυχίας ακόμη νωπό, δύσκολα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι θα βρισκόμασταν σήμερα σε μια τόσο δεινή θέση: εν αναμονή εμβολίων, ενώ στελέχη του ιού εξαπλώνονται με αυξημένες συχνότητες.

Βεβαίως το φαινόμενο δεν είναι ελληνικό: αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι ο ιός αποδεικνύεται ιδιαίτερα ευφάνταστος πετυχαίνοντας να αιφνιδιάζει συνεχώς τους ειδήμονες. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να απογοητευτούμε! Αντιθέτως, θα πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες να εντοπίσουμε την όποια αχίλλειο πτέρνα μας αφήνουμε εκτεθειμένη, έτσι ώστε να λάβουμε μέτρα.

Κάτι τέτοιο προσπάθησαν να κάνουν βρετανοί, δανοί και αμερικανοί επιστήμονες, όπως προκύπτει από πρόσφατο άρθρο τους (2 Φεβρουαρίου) στην έγκριτη επιθεώρηση «Science». Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα που αφορούσαν περίπου 10 εκατομμύρια αμερικανούς πολίτες προκειμένου να αντιληφθούν τους παράγοντες οι οποίοι πυροδότησαν το δεύτερο πανδημικό κύμα μετά την καλοκαιρινή ύφεση. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα άτομα ηλικίας 20-49 ετών ήταν αυτά που έδιναν ώθηση στην εξάπλωση του ιού. Για την ακρίβεια, διαπίστωσαν ότι σε αυτή την ηλικιακή ομάδα οφειλόταν τουλάχιστον το 65% (το μέγιστο έφθανε και το 72,5%) των νέων μολύνσεων οι οποίες παρατηρήθηκαν μέχρι τον Οκτώβριο. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι και αυτή η ιδιαίτερα εκτενής μελέτη πιστοποίησε τα χαμηλά επίπεδα μολυσματικότητας των παιδιών (0-9 ετών) και των εφήβων (10-19 ετών), όπου τα ποσοστά ανέρχονταν σε 5% και 10% αντιστοίχως.

Αναμενόμενα ίσως τα αποτελέσματα: από την αρχή της πανδημίας έγινε φανερό ότι η ηλικία είναι παράγοντας κινδύνου για σοβαρή νόσο και τα άτομα άνω των 65 ετών έδειξαν διεθνώς τάσεις συμμόρφωσης στις οδηγίες προφύλαξης. Αντίθετα, η αυξημένη κινητικότητα των νεαρότερων ατόμων, η οποία εκπηγάζει και από το γεγονός ότι αυτά παραμένουν δραστήρια επαγγελματικά, φαίνεται ότι λειτουργεί ως το καλύτερο «όχημα» διασποράς του ιού.

Κλείνοντας το άρθρο η διεθνής ομάδα επιστημόνων προτείνει τον κατά προτεραιότητα εμβολιασμό αυτής της πληθυσμιακής ομάδας για τις περιοχές όπου τα νέα στελέχη του ιού δεν έχουν ακόμη εγκαθιδρυθεί, κάτι που θα ανέκοπτε, λέει, την εξάπλωση του ιού και θα μείωνε τους θανάτους. Με την προϋπόθεση βεβαίως ότι υπάρχουν εμβόλια, τα ευρήματα αυτά δίνουν όντως τροφή για σκέψη…