Μετέωρα : Τα μυστηριώδη μονοπάτια των μοναχών

Κάποια πράγματα ξεχειλίζουν από μυστήριο και σε στέλνουν… αδιάβαστο σε έναν υπερβατικό κόσμο. Όπως, ας πούμε, οι Φυλακές των Μοναχών στη σκιερή πλευρά του βράχου Άγιο Πνεύμα στα Μετέωρα, πάνω από το χωριό Καστράκι. Και μόνο η υποψία ότι υπήρξαν κάποτε φυλακισμένοι μοναχοί θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχή μιας ίντριγκας. Βεβαίως, εδώ δεν έρχεται κανείς με πούλμαν, αλλά με τα πόδια, από μονοπάτι. Αυτά τα μονοπάτια που χρησιμοποιούσαν παλαιότερα και οι μοναχοί και οι προσκυνητές.

Αν και κάποιες ιστορικές πηγές μιλούν για μοναχούς που διέπραξαν αδικήματα στην Κωνσταντινούπολη κατά τη βυζαντινή εποχή και εξορίστηκαν στα Μετέωρα, αλλά και για Έλληνες οι οποίοι τέθηκαν υπό περιορισμό εδώ από τους Τούρκους εξαιτίας της εθνικής δράσης τους, δεν είναι σίγουρο ότι αυτές οι «φωλιές» στο κοίλωμα του βράχου του Αγίου Πνεύματος ήσαν πράγματι φυλακές. Το πιο πιθανό είναι να ήταν ησυχαστήρια όπου «κούρνιαζαν» ακόμα πιο μακριά από τα εγκόσμια ακραίοι αναχωρητές. Τέτοια ασκηταριά μπορεί να δει από πιο κοντά ο περιηγητής στην αρχή της πεζοπορικής διαδρομής που έχουμε μπροστά μας, πάνω στο βράχο Πιξάρι.

Πεζοπορικές διαδρομές

1. ΩΣ ΤOΝ ΑΓΙO ΓΕΩΡΓΙO

O οδοιπόρος φτάνει στην «πλατεία» που περιβάλλεται από «ουρανοξύστες» -τους βράχους Μάρμαρο, Πιξάρι, Μπάντοβα και Αμπάρια- ξεστρατίζοντας από το δρόμο που συνδέει την Καλαμπάκα με το Καστράκι και παίρνοντας τον τσιμεντοστρωμένο δρόμο που πάει για το Παλιό Καστράκι. Από αυτόν το δρόμο ξεκινά το μονοπάτι προς την «πλατεία», ανάμεσα στους βράχους Αμπάρια και Μάρμαρο. Εκεί υπάρχει το εκκλησάκι της Παναγίας και ο ανακαινισμένος ναΐσκος του Αγίου Νικολάου Μπάντοβα, μέσα στον ομώνυμο βράχο. Δίπλα, στην κάθετη σχεδόν πλευρά του βράχου, υπάρχουν τα ξύλινα ασκηταριά, με τις σκάλες τους κρεμασμένες στο κενό. Κάτω, ανάμεσα στους βράχους Πιξάρι και Μάρμαρο, περνά το μονοπάτι, το οποίο ελίσσεται πιο χαμηλά από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου και περνά από την κεντρική πλατεία με τις φωλιές των πελαργών, στο Καστράκι. Από εκεί, ο οδοιπόρος ακολουθεί το δρόμο στην αριστερή πλευρά του σχολείου, που τραβά κατά τον Άγιο Γεώργιο τον Μαντηλά.

2. ΩΣ ΤO ΜOΝΑΣΤΗΡΙ ΤOΥ ΑΓΙOΥ ΝΙΚOΛΑOΥ

Διατηρώντας την «επαφή» με το βράχο του Αγίου Πνεύματος, ο περιηγητής φτάνει στην πίσω πλευρά, στις Φυλακές των Μοναχών. Τις βλέπει από μακριά. Αν θέλει να πλησιάσει περισσότερο, θα πρέπει να «αναμετρηθεί» με το ρέμα Παλαιοκρανιές και το λόγγο. Έτσι, επιστρέφει στο δρόμο του Μαντηλά και τον ακολουθεί μέχρι να φτάσει απέναντι από το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά και να βγει στην άσφαλτο. Στην άλλη πλευρά του δρόμου αρχίζουν τα σκαλιά που οδηγούν στο μοναστήρι. Το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά μοιάζει με φυσικό εξάρτημα του βράχου και είναι χάρμα οφθαλμών και εξωτερικά και εσωτερικά. Γιατί στο καθολικό του, εκτός από τον τιμώμενο άγιο, θαυματούργησε και η χειρ του κορυφαίου αγιογράφου της Κρητικής Σχολής, του περίφημου Θεοφάνη, ο οποίος ιστόρησε το 1527 το ναό. Μπορεί να θαυμάζει κανείς τα έργα του επί ώρες. Σήμερα στο μοναστήρι ζει ένας μοναχός.

3. ΩΣ ΤΗ ΜOΝΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜOΡΦΩΣΕΩΣ

O κεντρικός δρόμος, ο οποίος έρχεται από το Καστράκι, ανηφορίζει κατά τη Μονή Ρουσάνου. O οδοιπόρος, όμως, μπορεί να ξεστρατίσει αριστερά, πριν το γεφυράκι, για να περπατήσει σε ένα από τα πιο παλιά μονοπάτια, στο οποίο σε πολλά σημεία διατηρείται ακόμη το αρχικό πλακόστρωτο. Το μονοπάτι, στρωμένο πεσμένα φύλλα, κατευθύνεται προς το πέρασμα ανάμεσα στους βράχους Υψηλοτέρα και Βαρλαάμ. Αν και αγιασμένος ο τόπος, η παράδοση επιμένει να βλέπει τέρατα και σημεία. Έτσι, στη βάση του βράχου που στην κορυφή του βρίσκεται το μοναστήρι του Βαρλαάμ υπάρχει η διαμπερής Δρακοσπηλιά. Από εδώ και πάνω διατηρούνται τα περισσότερα κομμάτια του παλιού καλντεριμιού, μέχρι τα πρώτα από τα 146 σκαλοπάτια του Μεγάλου Μετεώρου. Στην κορυφή του υπάρχει πάνω από 600 χρόνια το μοναστήρι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, ολόκληρο ένα μεγάλο μουσείο.

4. ΩΣ ΤO ΒΡΑΧO ΤΗΣ ΔOΥΠΙΑΝΗΣ

Η Μονή Υπαπαντής ανακαινίστηκε πρόσφατα, δεν έχει μοναχούς και είναι από τα άγνωστα μοναστήρια των Μετεώρων. Χτίστηκε και αγιογραφήθηκε το 1366 και διατηρείται από τότε αναλλοίωτο. Και φαίνεται ότι θα διατηρηθεί έτσι και στο μέλλον. Τύχη που δεν είχαν τα περισσότερα από τα μοναστήρια των Μετεώρων, που στην ακμή τους ήσαν 24. Πριν ο χωματόδρομος που έρχεται από την Υπαπαντή συναντήσει τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που πάει για το Καστράκι και μετά την «Πέτρα που Κρένει», δεξιά στο βράχο της Δούπιανης φαίνονται ακόμα τα ερείπια της Μονής Παντοκράτορα. Αλλά και μετά από τον Αναπαυσά διακρίνονται στην κορυφή ενός απρόσιτου βράχου τα ίχνη της Νέας Μονής. Και ο βράχος της Δούπιανης είναι απρόσιτος για τους πολλούς, όχι όμως και για τους εξασκημένους αναρριχητές, οι οποίοι με υπομονή σκαρφαλώνουν μέχρι την κορυφή του, συνεχίζοντας μια παλιά παράδοση που υπάρχει εδώ στα Μετέωρα.

tip! Για την ολοκλήρωση αυτού του οδοιπορικού, ο περιηγητής θα πρέπει να υπολογίζει γύρω στις 5 ώρες πεζοπορίας. Η διαδρομή μπορεί να τροποποιηθεί και αντί για το μοναστήρι της Υπαπαντής να συμπεριλάβει τη Μονή Βαρλαάμ και μετά να κατηφορίσει από τις Αρσανιώτικες Πλάκες. Μια ακόμα ενδιαφέρουσα διαδρομή σε καλντερίμι, διάρκειας μίας ώρας, αρχίζει από την άκρη της Καλαμπάκας και καταλήγει στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας.