Zinelli: «Η τέχνη μας θυμίζει τα δικά μας χρέη»

Τα «Χρόνια σιωπής» (Years of Silence) είναι το πρώτο προσωπικό εγχείρημα, μετά από 29 χρόνια μουσικής σιωπής. Είναι μια προσπάθεια επανασύνδεσης με το κοινό που γνώριζε τον συνθέτη και εικαστικό Zinelli. Οπως λέει ο κατά κόσμον δημιουργός Γιάννης Σαββίδης, πρόκειται για «μία πρώτη κατάθεση ψυχής για το κοινό που πιθανόν να με γνωρίσει τώρα».

Τα τέσσερα κομμάτια του LP, γράφτηκαν την περίοδο 2018 – 2020, όταν πια οι μουσικές που είχαν συσσωρευτεί μέσα του έπρεπε με κάποιον τρόπο να τακτοποιηθούν σε ένα πεντάγραμμο για να έχουν την ψευδαίσθηση πως «υπάρχουν».

«Αγαπώ ιδιαίτερα τις μαύρες κουκίδες στο λευκό χαρτί που όταν τις βλέπεις και  τις ακούς, μπορούν να σε κυριεύσουν, να σε κρατούν ξάγρυπνο μερόνυχτα και να σου χαρίσουν την ηδονή της ιερής πράξης».

Τι σας οδήγησαν στην δημιουργία του;

Τα «Χρόνια σιωπής», (Years of Silence), προέκυψαν μετά από 29 χρόνια πραγματικής μουσικής σιωπής. Η τελευταία προσωπική μου δουλειά κυκλοφόρησε το 1991, σε συνεργασία με τον συνθέτη Μιχάλη Κουμπιό σε ποίηση του Γρηγόρη Αναστασιάδη και ερμηνεία του μεγάλου μας τενόρου Κωνσταντίνου Παλιατσάρα.

Για κάποια χρόνια μετά εργαζόμουν ως μουσικός της νύχτας και ως ενορχηστρωτής, αλλά όλα αυτά ήταν εξαιρετικά ψυχοφθόρα και έτσι πήρα την απόφαση να «σιωπήσω» μουσικά. Τουλάχιστον μέχρι να μπορέσω να πω κάτι καλύτερο από την σιωπή. Έτσι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και ένιωσα πως έχω κάτι καλύτερο να πω από την σιωπή. Την προσπάθεια αυτή, υποστήριξε η ομάδα της Fm Records και τους ευχαριστώ όλους και έναν έναν ξεχωριστά για την συμπαράστασή τους.

Ένα μικρό σημείωμα στην track list του δίσκου- Ποια συναισθήματα ή σκέψεις αντιστοιχούν για κάθε κομμάτι;

Τα «Χρόνια σιωπής» γράφτηκαν με στόχο, να  έχουν μια συνοχή. Να έχουν έναν κόσμο. Έναν ουρανό.

Έναν ουρανό  όμως που δεν είναι ορατός με το  βλέμμα. Πρέπει να τα κλείσει κανείς  τα μάτια για να τον δει.

Η ομορφιά  της Νύχτας, «NYX» που σμίγει με τον Άγγελο  («AGELOS») και ταξιδεύουν μαζί  στο Επέκεινα, «EPEKEINA», ζώντας  τη ζωή  όχι μισή αλλά ολόκληρη. («ΝΕΚΥΙΑ»)

Κατά τη »θεογονία» του Ησίοδου η νύχτα,γεννήθηκε από το χάος και ο έρως είναι αυτογέννητος. Ίσως ο έρως να γεννήθηκε σε μια νύχτα, τη στιγμή που ένας άγγελος ,ξάπλωσε δίπλα σε μια γυναίκα κι ακούμπησε ασυναίσθητα το κεφάλι του στο στήθος της. Ίσως έτσι, από το χτύπο της καρδιάς μιας γυναίκας να γεννήθηκε και η μουσική. Για να υπάρχει μαζί με τον έρωτα στο επέκεινα. Πέρα από κάθε τόπο. Πέρα από κάθε χρόνο.

Τούτη είναι ή μικρή ιστορία πίσω από τα «Χρόνια σιωπής».

Πώς θα είναι η μουσική -ή πως θα πρέπει να είναι – έπειτα από αυτή την δοκιμασία; Η τέχνη οφείλει ν αλλάξει και γιατί;

Η τέχνη έχει τις ιδιότητες του νερού. Ρέει, διεισδύει, ξεδιψάει, μεταλλάσσεται,  ξεκουράζει, ξεπλένει σώμα και ψυχή, ενίοτε πνίγει και καταστρέφει. Η τέχνη δεν οφείλει, δεν χρωστά, δεν δίνει λογαριασμό,  η τέχνη υπάρχει για να μας θυμίζει τα δικά μας χρέη. Οι άνθρωποι δοκιμαζόμαστε καθημερινά, από την στιγμή που θα πρωτονιώσουμε την  ανακούφιση της πρώτης ανάσας. Εκείνη την πρώτη στιγμή βλέπουμε και το πρώτο έργο τέχνης, την μήτρα που οφείλουμε την  ύπαρξή μας.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας κομμάτι σε αυτό το δίσκο ;

Έχω ιδιαίτερη αδυναμία στα έγχορδα και το Επέκεινα είναι γραμμένο για κουαρτέτο εγχόρδων. Βέβαια λίγο παράτυπο κουαρτέτο μιας και δεν υπάρχει δεύτερο βιολί και την θέση του έχει πάρει ένα κόντρα μπάσο, αλλά αρχικά το κομμάτι  γράφτηκε για τέσσερα κόντρα μπάσα.

Τι ακούτε αυτήν την εποχή;

Η αλήθεια είναι πως χρόνια τώρα, μέρος της καθημερινότητάς μου είναι η αναζήτηση  μουσικής, νέων φορμών έκφρασης, μουσικών  διαδράσεων με τον χώρο και τον χρόνο. Πάντα όμως, αυτή η αναζήτηση κλείνει ακούγοντας Χατζιδάκι ή  Philip Glass. Ετερόκλητες μουσικές; Ίσως. Είναι όμως οι καλύτεροι μουσικοί συνομιλητές μου.

Οι ισχυροί  κλυδωνισμοί -σε όλους τους τομείς- τι χώρο αφήνουν στην μουσική;

Φανταστείτε έναν ολόκληρο πλανήτη βυθισμένο στη σιωπή. Δίχως μουσική, χορό, εικόνα, λόγο. Ποιος άνθρωπος θα μπορούσε να επιβιώσει. Οι τέχνες, είναι εδώ για να μας θυμίζουν ποιοι είμαστε, να μας ξετυλίγουν το κουβάρι  της ενίοτε μπερδεμένης σκέψης μας, να μας ξαγρυπνούν στις χαρές και στις λύπες μας, να μας κάνουν να νοιώθουμε πως υπάρχουμε.

Τι θα θέλατε να ανακαλύψουμε ως κοινωνία αυτήν την περίοδο;

Εμάς τους ίδιους. Να επαναπροσδιοριστούμε ως άνθρωποι. Ο καναπές είναι μεγάλη εφεύρεση, αλλά όταν οι άνθρωποι κάποτε κάθονταν κατάχαμα και μοιράζονταν ιστορίες, η ανατολή και η δύση προσδιόριζε την υπέρτατη σημασία της ζωής και του θανάτου. Ας βουτήξουμε στο άβολο του μέσα μας και ίσως ανακαλύψουμε τον δρόμο για το «Επέκεινα».