Τι κρύβει το τουρκικό παζάρι με S-400 και S-300

Στο γνωστό ανατολίτικο παζάρι επιδίδεται τις τελευταίες ημέρες η Αγκυρα, καθώς είναι βέβαιο ότι επιδιώκει και την «πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο», δηλαδή θέλει και αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις για την αγορά των ρωσικών πυραύλων S-400 αλλά και να διατηρήσει το αντιαεροπορικό σύστημα στο έδαφός της.

Οσα δήλωσε προ ημερών ο τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ, φανερώνουν τις προθέσεις της τουρκικής ηγεσίας. «Η Τουρκία δεν χρειάζεται να χρησιμοποιεί συνεχώς τους S-400» ανέφερε και πρόσθεσε πως η Αγκυρα είναι ανοιχτή να συζητήσει ένα μοντέλο παρόμοιο με τους S-300 που βρίσκονται στην Κρήτη.

Είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία εμφανίζεται με διάθεση συμβιβασμού ως προς το θέμα των S-400. Πριν από λίγους μήνες οι τούρκοι αξιωματούχοι με περισσή έπαρση δήλωναν πως «δεν αγοράσαμε τους S-400 για να τους έχουμε μέσα στο κουτί».

Τι άλλαξε; Δεν είναι τόσο η επιβολή των αμερικανικών κυρώσεων – την οποία έχει ήδη αποφασίσει η κυβέρνηση των ΗΠΑ – που οδήγησε την Τουρκία σε αλλαγή στάσης όσο η εκλογή Μπάιντεν. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ φαίνεται ότι έχει παίξει καταλυτικό ρόλο. ΚΑι αυτό φάνηκε πριν από λίγες ημέρες, όταν το αμερικανικό Πεντάγωνο ξεκαθάρισε στην Αγκυρα ότι «η απόφασή της να αγοράσει S-400 είναι ασύμβατη με τις δεσμεύσεις της ως συμμάχου των ΗΠΑ και του NATO».

Η τουρκική ηγεσία αντιλαμβάνεται πλέον ότι δεν έχει τα στηρίγματα που της πρόσφερε η προεδρία Τραμπ και είναι πρόδηλο ότι βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Κάπως έτσι ξεκίνησε τα παζάρια και ρίχνει τώρα την ιδέα να ακολουθήσει το μοντέλο των S-300 που διαθέτει η Ελλάδα και βρίσκονται στην Κρήτη.

Θολώνει τα νερά

Επιχειρεί να θολώσει τα νερά δηλώνοντας ότι και η Ελλάδα διαθέτει ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα, τους S-300 στην Κρήτη. Και συνακόλουθα και η Τουρκία μπορεί να κάνει το ίδιο και να έχει τους S-400 ενεργούς κατά περίπτωση. Αποκρύπτει όμως σκοπίμως ένα μεγάλο μέρος της αλήθειας. Η ελληνική κυβέρνηση δεν ξύπνησε ξαφνικά ένα πρωί και αγόρασε από τη Ρωσία τους S-300. Είναι γνωστό ότι προορίζονταν για την Κύπρο. Η αγορά τους έγινε το 1997 από την Κυπριακή Δημοκρατία. Επρόκειτο για σύστημα με 4 τετραπλούς εκτοξευτές πυραύλων, με 48 πυραύλους και βεληνεκές 150 χλμ. που θα χρησιμοποιούνταν για την άμυνα της Κύπρου. Ωστόσο ύστερα από τις σφοδρές αντιδράσεις της Αγκυρας – απειλούσε ακόμα και με πόλεμο αν οι πύραυλοι εγκαθίσταντο στην Κύπρο – το αντιαεροπορικό σύστημα εντάχθηκε με περιπετειώδη τρόπο στην ελληνική Πολεμική Αεροπορία, συγκεκριμένα στην Κρήτη, το 1999. Η Ελλάδα απέκτησε και τυπικά την ιδιοκτησία των S-300 το 2007 πληρώνοντας στην Κύπρο το αντίτιμο της αγοράς τους. Μάλιστα, πέρασαν 14 χρόνια έως ότου γίνει η πρώτη δοκιμή τους το 2013. Δεν είναι διασυνδεμένοι με το ΝΑΤΟ, αλλά είναι επιχειρησιακοί.

Αντίθετα με ό,τι συνέβη με τους S-300 που περιπετειωδώς έγιναν… ελληνικοί, η Τουρκία αγόρασε τους S-400, τους εγκατέστησε και άμεσα, το περασμένο φθινόπωρο, έκανε και δοκιμές στη Σινώπη. Τα ραντάρ τους ανιχνεύουν στόχους σε απόσταση έως και 600 χλμ. και η εμβέλεια των πυραύλων φτάνει από 200 έως 380 χλμ.