Η ευθύνη του Κουτσαβάκη

Ο Κωνσταντίνος Κουτσαβάκης δεν σε πείθει. Είναι ψεύτικος στα όρια του κωμικού. Σε κερδίζει όμως κάπως, χάρη στην αφέλεια που προβάλλει γενναιόδωρα. Του παραχωρείς αυτό που οι Αγγλοι θα έλεγαν «suspension of disebelief» και τον παρακολουθείς καθώς μιλάει στην κάμερα, σαν να βλέπεις ηθοποιό στον ρόλο του. Τον έπιασαν, κατά την αφήγηση του στο MEGA, να έχει στήσει μια μάζωξη μετά μουσικής για τον αρραβώνα του (!) και του επέβαλαν πρόστιμο 3.000 ευρώ, ως διοργανωτή του πάρτι. Ο αρραβώνας κατόπιν αυτού χάλασε, αλλά το αντιμετωπίζει φιλοσοφικά: συμβαίνουν αυτά.

Είναι μόλις 24 ετών, μουσικός το επάγγελμα και δηλώνει ρεμπέτης, με τη μουσική έννοια του όρου. Κρατάει και ένα κομπολόι μάλιστα, το οποίο υψώνει πότε πότε αφύσικα για να το παίρνει η κάμερα. «Τρεις χιλιάδες ήταν η ζημιά και διακόσιες για τα δικαστικά έξοδα», θέτει το ζήτημα με τον ασυνήθιστα θυμόσοφο τρόπο για το νεαρόν της ηλικίας του ο Κ. Κουτσαβάκης.

Το όνομα δεν είναι το πραγματικό του, αλλά το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του. (Το πραγματικό είναι Παπαϊωάννου, σύμφωνα με τον ίδιο σε άλλη συνέντευξή του.) Εκφράζεται με αόριστες γενικότητες («εμένα δεν μ’ επηρεάζει πραγματικά…») και σε ξαφνιάζει με μια ειλικρίνεια που σκοτώνει: «Δεν αντιλαμβάνομαι τη σοβαρότητα της κατάστασης όπως τα λένε», παραδέχεται με τόση ευθύτητα που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν καταλαβαίνει το νόημα των λέξεων που χρησιμοποιεί.

Ωστόσο, πάνω απ’ όλα ο κ. Κουτσαβάκης είναι «τζέντλεμαν», όπως θα λέγαμε με τον τρόπο Του Τόλη Βοσκόπουλου, γι’ αυτό και θα δείξει σεβασμό: «Εγώ θα σεβαστώ μέχρις ενός σημείου, αλλά σε λογικά πλαίσια», το θέτει με τον πηγαίο τρόπο του. Περίπτωση ανάλογη, θα έλεγα, με τον «άντρα παλαιάς κοπής», όπως τον προσδιόρισε ο κωμικός και πρώην υφυπουργός Παύλος Χαϊκάλης: Δεν τα παρατάω με ένα όχι, ούτε όμως σε βιάζω, απλώς αυνανίζομαι μπροστά σου έστω και τηλεφωνικά. Κάτι τέτοιο είναι και ο σεβασμός των κανόνων «σε λογικά πλαίσια».

Ο Κωνσταντίνος Κουτσαβάκης δεν νομίζω ότι είναι αληθινό πρόσωπο. Είναι μάλλον το προσωπείο ενός φιλόδοξου πλακατζή από τη Θεσσαλονίκη, που ψάχνει δημοσιότητα και βρήκε αυτόν τον έξυπνο τρόπο για να διαφημιστεί με ελάχιστα έξοδα. Τόση προβολή από τα ΜΜΕ, με κόστος μόλις 3.200 ευρώ, είναι η καλύτερη διαφημιστική εκστρατεία που μπορείς να πετύχεις για τα λεφτά σου.

Δέχομαι όμως τον Κουτσαβάκη όπως παρουσιάζεται, είτε αληθινός είτε ψεύτικος είναι, γιατί το παράδειγμά του μας δείχνει τα όρια της ατομικής ευθύνης. Ο Κουτσαβάκης θίγει το φιλοσοφικό πρόβλημα που θέτει ο Αυγουστίνος, αφηγούμενος στις «Εξομολογήσεις» του το περιστατικό με τα αχλάδια. Τα έκλεψε με τους φίλους του από έναν κήπο,  για να διασκεδάσουν την ανία τους, μετά δεν τους χρειάζονταν σε τίποτα και τα πέταξαν. Γιατί το έκαναν; Γιατί κάνουμε το λάθος, ενώ υποτίθεται ότι γνωρίζουμε το σωστό; Εδώ, δυστυχώς, είναι τα όρια της απάντησης των Πλατωνικών, για τους οποίους η εκπαίδευση σώζει. Δεν αρκεί να μάθουμε το σωστό, ώστε να αποφύγουμε το λάθος.

Με τους όρους αυτούς, πολιτική δεν γίνεται χωρίς οι ασκούντες την εξουσία να χρειάζεται κάποτε, σε κάποιον βαθμό, να αναλάβουν τις ευθύνες για λογαριασμό των πολλών, που αρνούνται να το κάνουν ο καθένας για τον εαυτό του. Αυτό συνέβη την περασμένη Πέμπτη, μεταξύ Μητσοτάκη και Τσίπρα στη Βουλή. Παρακολουθήσαμε τις δύο προσεγγίσεις στο θέμα της ευθύνης: Η κυβέρνηση αναλαμβάνει την ευθύνη για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και, γι’ αυτό, επιβάλλει προσωρινούς περιορισμούς, ενώ η αντιπολίτευση καλεί σε παραβίαση των περιορισμών αυτών και αναλαμβάνει (γενναιόδωρα, ομολογουμένως…) την ευθύνη για τον κίνδυνο της ζωής όσων θα διαδηλώσουν. Με άλλα λόγια, η πολιτική ευθύνη και η ευθύνη του Κουτσαβάκη.