Ηθοποιός σημαίνει φως… Αλλά τώρα ο βασιλιάς είναι γυμνός

Ένα από τα τραγούδια που σημάδεψε γενιές και γενιές ήταν ο «Ηθοποιός». Σε στίχους και μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και με τη μοναδική, σπαρακτική φωνή του Δημήτρη Χορν.

Το τραγούδι εκείνο ξεκινούσε:

«Ηθοποιός σημαίνει φως.
Είναι καημός πολύ πικρός
και στεναγμός πολύ μικρός».

Και τελείωνε:

«Έλα στο φως, παίζω θα δεις.
Είμαι σοφός μην απορείς,
έλα στο φως, παίζω θα δεις.

Ηθοποιός, ό,τι κι αν πεις
είναι καημός πολύ πικρός
και στεναγμός πολύ βαθύς.

Ηθοποιός, είτε μωρός, είτε σοφός
είμαι κι εγώ, καθώς κι εσύ είσαι παιδί,
που καρτερεί κάτι να δει.
Πιες το κρασί, στάλα χρυσή
απ’ την ψυχή, ως την ψυχή».

Φως, λοιπόν. Ο ηθοποιός δεν είναι ένα απλό επάγγελμα, δεν είναι το 8ωρο ενός άλλου εργαζόμενου. Είναι φως, όχι με την έννοια της λάμψης και του glamorous, αλλά με αυτήν του πολιτισμού.

Ηθοποιός…. Ποιεί ήθος, λοιπόν και σ’ αυτό δεν χωράνε εκπτώσεις. Ο κόσμος τους βλέπει, τους θαυμάζει, τους χρησιμοποιεί ως παραδείγματα προς μίμηση.

Αναζητά λεπτομέρειες για το έργο τους, τη δουλειά τους, τον χαρακτήρα τους, ακόμη και την οικογένειά τους.

Ποιούν ήθος, διδάσκουν αξίες, είναι… σοφοί και πολλές φορές δεν πληρώνονται, είναι πένητες.

Κι όπως λέει και το τραγούδι, είτε μωρός, είτε σοφός, ηθοποιός είμαι κι εγώ, κι εσύ. Ταυτιζόμαστε με αυτούς τους ανθρώπους που ανεβαίνουν στο σανίδι και βγάζουν τις σάρκες τους.

Ηθοποιός είναι ήθος, μοναδικές αξίες που δεν έχουν να κάνουν με την προσωπική τους ζωή, αυτή είναι δική τους και κανείς δεν μπορεί να την κρίνει, εφόσον δεν προκαλεί και δεν δημιουργεί αρνητικές εντυπώσεις.

Ηθοποιός, καλλιτέχνης, δάσκαλος της ζωής. Είναι όλα αυτά ή τουλάχιστον ήταν όλα αυτά και κανείς δεν έχει δικαίωμα να τα στερεί από τον κόσμο.

Κανείς με τις πράξεις του, με την αθλιότητα και τη μιζέρια της ζωής του δεν έχει δικαίωμα να προσβάλλει συλλήβδην το «επάγγελμα» ή καλύτερα το «λειτούργημα».

Όταν λοιπόν όλοι αυτοί οι ηθοποιοί, σκηνοθέτες, οι καλλιτέχνες γενικά καταλάβουν ότι δεν είναι ένα απλό επάγγελμα βιοπορισμού αυτό που διάλεξαν να κάνουν, τότε θα εκλείψουν τα φαινόμενα σήψης και παρακμής στο σανίδι και στη μικρή οθόνη.

Όταν ο κάθε άνθρωπος – καλλιτέχνης θα κρατά την προσωπική του ζωή στο σπίτι του. Όταν δεν θα εκμεταλλεύεται την εξουσία του, την δημοφιλία του, τα χρήματά του και την πρόσκαιρη δόξα του για να προσβάλλει γυναίκες, άνδρες και μικρά παιδιά, τότε μπορεί να αλλάξει ο κόσμος.

Όταν ο ηθοποιός… ποιήσει ξανά ήθος, τιμιότητα, ευγένεια και αγνότητα τότε δεν θα έχουμε αυτά τα τραγικά φαινόμενα που ζούμε.

Δεν ζούμε σε κοινωνία αγγέλων. Θα υπάρχουν και οι σάπιοι. Αλλά δεν πρέπει να τους αφήσουμε να σαπίσουν και το υπόλοιπο χωράφι.

Θέλουμε να ξαναπάμε θέατρο, κινηματογράφο, σε μια συναυλία, στην Επίδαυρο ή στο Ηρώδειο και δούμε αυτά και αυτούς που αγαπάμε.

Χωρίς ενοχές, χωρίς να νοιώθουμε την αηδία που ήδη μας έχει τινάξει το στομάχι στον αέρα. Δεν είναι όλη η Τέχνη, δεν είναι όλη η κοινωνία βιασμένη και κακοποιημένη.

Δεν υπάρχουν μόνο θύτες και θύματα, ούτε πρέπει να αφήσουμε την κλειδαρότρυπα να κυριαρχήσει στη ζωή μας.

Βεβαίως, ήρθε η ώρα της κάθαρσης, σε όλους τους χώρους και χωρίς εξαιρέσεις. Όμως, λίγο περισσότερο στον καλλιτεχνικό. Εκεί που ακούγοντας τον Χορν να τραγουδά, τον Κουν να διδάσκει, τον Μινωτή, τον Κατράκη, την Κυβέλη, την Κοτοπούλη, την Καρέζη να παίζουν… αισθανόσουν αγαλλίαση της καρδιάς.

Εκεί που τώρα αισθάνεσαι… τάση για εμετό.