Οταν χρεοκόπησε η χώρα, ο κόσμος μίσησε τους πολιτικούς. Τους θεώρησε υπεύθυνους γιατί δεν αναμετρήθηκαν με το κακό, δεν προειδοποίησαν. Αυτό το τελευταίο, ο κόσμος, το θεώρησε εμπρόθετο.

Οταν, κάπως, συνήλθε η χώρα ως προς την καθημερινότητα (όχι ως προς τη δομή του χρέους της), ο κόσμος εξακολουθούσε να μισεί τους πολιτικούς. Είχε σωρευτεί αρκετή ύλη μίσους και δεν ήταν δυνατόν να τη μεταβολίσει. Το μίσος εκδηλωνόταν διπλά. Κολακεύοντας ή υβρίζοντας. Συμμετρίες.

Κατά διαστήματα ο κόσμος έχει μισήσει τους υπαλλήλους, τους αγρότες, τους υδραυλικούς, τους φαρμακοποιούς, τους γιατρούς, τους ταξιτζήδες κ.λπ. Παλιότερα είχε μισήσει τους «Κολλάδες», τους «δεητζήδες», κάποια στιγμή τους «ερτατζήδες».

Γενικώς μισεί τους «άλλους». Ο «κόσμος» είναι μια αόριστη αναφορά, έξω από κάθε αναλυτική μεθοδολογία ή μάλλον μέσα σε όλες τις ιδεολογικές κατασκευές και τεχνικές. Το θέμα είναι ότι κάθε στιγμή αναδυόταν ένα αδιευθέτητο μίσος προς κάποιον άλλο. Οι απαντήσεις στη βασική απορία (αυτήν της πτώσης) που δεν του δίδονταν, αναπαρήγαν το μίσος. Το μίσος, δηλαδή, έγινε μια μορφή «γενικής εξήγησης» του βασικού ερωτήματος: «Πώς έγινε να μου λένε ότι ανήκω στον πρώτο κόσμο, στην Ισχυρή Ελλάδα, και όχι μόνο να χρεοκοπήσω απροειδοποίητα αλλά να απαξιώνομαι, ως παράσιτο, διεθνώς;».

Τρία ήταν τα πρόσωπα μιας συλλογικής, μεσσιανικής ανάθεσης από τη Μεταπολίτευση και μετά. Το 1974 ο Κ. Καραμανλής «γιατί μας έσωσε από τους Τούρκους».

Το 1981 ο Α. Παπανδρέου γιατί πήρε ρεβάνς για λογαριασμό όλων των κεντρώων κυβερνήσεων, του Ανένδοτου αλλά και των διωκόμενων ανθρώπων της Αριστεράς. Το 2015 ο Α. Τσίπρας για να νικήσει, ως Αϊ-Γιώργης, τον δράκο της χρεοκοπίας.

Ενώ σε όλες τις ιστορικές κρίσεις υπήρχε η ανάγκη για λογικές απαντήσεις που θα περιείχαν τους όρους του προβλήματος και θα έθεταν τα πραγματικά διλήμματα, πολιτικά και παραγωγικά, στην πολιτική ανετέθη απλώς το μάνατζμεντ των φαντασιώσεων. Ιδίως οι κυβερνήσεις της περιόδου χρεοκοπίας ενσωμάτωναν το πρόβλημα, με διαβαθμισμένη επιδεξιότητα και διαβαθμισμένη ενοχή. Δεν είχαν όλοι την ίδια ευθύνη στη δημιουργία των όρων χρεοκοπίας.

Οταν δεν του δίδονται απαντήσεις, ο κόσμος μισεί. Αρένα και λιοντάρια. Αυτή η πολυετής σώρευση ανεξήγητων ματαιώσεων, ατομικής οικονομικής πίεσης και καταστροφής προσδοκιών δημιουργεί την εκκρεμότητα: η πολιτιστική διάσταση της οικονομικής και ταυτοτικής καταστροφής δεν έχει βρει ακόμα την πλήρη ανάπτυξή της. Εκφράζεται, απλώς, με βία. Δεν έχει κέντρο ούτε γεωμετρία αυτή η βία. Δεν πάει από κάποιον δίκαιο στον άδικο, ούτε στον φταίχτη, ούτε στον αθώο. Βράζει. Και εναντίον του ενόχου, και του αθώου, και του προβεβλημένου, και του αφανούς. Συντελείται μια κατάρρευση συμπεριφορών, βλεμμάτων, πολιτισμού. Οχι μόνο οικονομίας.

The Sound. Ενα εξαιρετικό συγκρότημα του post punk ή new wave κυκλοφόρησε το 1981 το «From the lions mouth». Φυσικά τα λιοντάρια δεν ξεχωρίζουν τον Ανδροκλή. Αν θυμάστε.

Το μίσος από υποκατάστατο απάντησης τείνει να γίνει υπαρξιακή προϋπόθεση.

Headlines