Απόφοιτοι ΑΕΙ: Επόμενη στάση τα ΙΕΚ!

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας «Εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», με όλες τις διορθώσεις, ψηφίστηκε, το βράδυ της Πέμπτης 11 Φεβρουαρίου 2021, στη Βουλή και πήρε το δρόμο για να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης στις αρχές τις ερχόμενης εβδομάδας.

Μετά τη ψήφιση του νομοσχεδίου νομίζω ότι ήρθε και η ώρα να αρχίσει ένας ουσιαστικός δημόσιος διάλογος, χωρίς προαπαιτούμενα και κυρίως πέρα των πεδίων όπου διεξάγεται μια αδιέξοδη μάχη με σύμβολα και στοιχειωμένα λάβαρα, για το ρόλο και τη θέση των ΑΕΙ στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. Το πρώτο και αποφασιστικό ερέθισμα για αυτόν τον διάλογο δεν μπορεί να είναι άλλο από ένα στοιχείο που έρχεται από μια έρευνα ενός από τους ερευνητικούς φορείς της ΓΣΕΕ. Ένα στοιχείο πραγματικό διαμάντι από την έρευνα του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ: To 9,9 % των αποφοίτων των ΙΕΚ είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ και το 4,8% είναι κάτοχοι Μεταπτυχιακού – Διδακτορικού. Αν σε αυτά τα ποσοστά προσθέσουμε και το 9,2 % που αποτελούν οι απόφοιτοι ΤΕΙ- ΚΑΤΕΕ, τότε ας τελειώνουμε επιτέλους με τον Νόμο και την Τάξη και ας ασχοληθούμε με το Πανεπιστήμιο και την αγορά εργασίας.

Σε καμία περίπτωση δεν περιλαμβάνομαι στις τάξεις των υποστηρικτών ότι το πτυχίο ενός ΑΕΙ διασφαλίζει ελέω Θεού επαγγελματικά δικαιώματα και εξασφαλίζει θέση εργασίας στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα απλώς και μόνο με την επίδειξη του πτυχίου. Κάθε άλλο παρά αυτό. Αλλά, από αυτό το σημείο μέχρι να γίνεται το Πανεπιστήμιο Κέντρο Διερχομένων που αναζητούν την τύχη τους σε ένα ΙΕΚ υπάρχει απόσταση ή αν προτιμάτε, μια ηχηρή προειδοποίηση: «Προσοχή στο Διάκενο».

Χαμένος χρόνος;

Δεν είναι λίγο -καθόλου λίγο- και κοστίζει πανάκριβα να χάνει κανείς 4 χρόνια σπουδών (η κανονική διάρκεια) και να θέλει άλλα 2 χρόνια σε ένα ΙΕΚ μήπως και βρει μια δουλειά, μια θέση στο ζεστό ήλιο… Για σκεφθείτε ένα νεαρό αρχαιολόγο να αναζητά μια θέση Φύλακα Μουσείων – Αρχαιολογικών Χώρων κάνοντας μια στάση της αγωνιώδους διαδρομής του στα θρανία των ΙΕΚ;

Τα ευρήματα της έρευνας το βροντοφωνάζουν: Άνεργοι, απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που επιλέγουν είτε να ειδικευτούν σε σχετικό με τις σπουδές τους αντικείμενο με σκοπό την ένταξή τους στην αγορά εργασίας (π.χ. χημικοί μηχανικοί ως Βοηθοί φαρμακείου ή Ιστορικοί-Αρχαιολόγοι ως Φύλακες Μουσείων και Αρχαιολογικών χώρων) είτε σε ένα ευρύτερο πεδίο ενδιαφέροντος (προσωπικού-επαγγελματικού).

Η έρευνα του ΚΑΝΕΠ ΓΣΕΕ με τίτλο Διερεύνηση της μετάβασης των αποφοίτων ΙΕΚ στην απασχόληση: Συγκριτικά στοιχεία, προσεγγίσεις, ερμηνευτικές αναφορές παρουσιάσθηκε τον περασμένο Νοέμβριο και είχε ως υπευθύνους τον Χρήστο Γούλας, (διευθυντής ΙΝΕ & ΚΑΝΕΠ ΓΣΕΕ) και τον Νίκο Φωτόπουλο (αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου –επιστημονικός συνεργάτης ΚΑΝΕΠ ΓΣΕΕ).

Δίπλα στο εύρημα της έρευνας του ΚΑΝΕΠ ΓΣΕΕ θα ήθελα να βάλω τα λόγια του Κυριάκου Πιερρακάκη από την παρέμβαση του στη Βουλή για το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας: «Τα παλιά σκονισμένα βιβλία έχουν ιστορική σημασία, αλλά έχουν μικρή συνάφεια με τα δεδομένα της εποχής. Ο κόσμος τρέχει: ή θα επιλέξεις να τρέξεις και εσύ ή θα επιλέξεις την ακινησία. (…) ήρθε η ώρα να μπορέσουμε να τρέξουμε μπροστά με δεδομένο ότι έχουμε τάσεις που επιταχύνουν τα πράγματα: από τη μια έχουμε μεγάλες δημογραφικές αλλαγές –η ζωή των τριών φάσεων τελειώνει, εκπαίδευση εργασία σύνταξη και άρα ο σχεδιασμός της εκπαίδευσης πρέπει να αναδιαμορφωθεί– και από την άλλη έχουμε την 4η Βιομηχανική Επανάσταση και μια μεγάλη τεχνολογική επιτάχυνση που και αυτή θα αλλάξει θα καθορίσει τα προγράμματα σπουδών και την εκπαίδευση. Και μέσα σε όλα αυτά εμείς θα πρέπει να κάνουμε τις δικές μας επιλογές. (…) ο κόσμος θα τρέξει ή με εμάς ή χωρίς εμάς, αλλά σίγουρα η λέξη προσαρμογή δεν ακούγεται ευχάριστα, ειδικά για έναν νέο. Δεν πρέπει να προσαρμοστούμε. Η λέξη κλειδί είναι να μιμηθούμε, να διδαχθούμε, να δούμε τι κάνουν οι άλλοι καλά. Αλλά κυρίως να ηγηθούμε, γιατί μπορούμε».

Και μπορούμε να ηγηθούμε αν πάψουμε να κλαψουρίζουμε για το τι θα γίνουν οι μονόχωρες γκαρσονιέρες στα Ψαχνά, την Αμαλιάδα, το Καρπενήσι, τη Σπάρτη ή τον Άγιο Νικόλαο μετά την κατάργηση της βάσης του 10.