Νεύρα Ερντογάν

Ως και τον περασμένο Οκτώβριο, το επιτελείο του Ερντογάν πίστευε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα επανεκλεγόταν πρόεδρος. Η σιγουριά τους ήταν τόσο μεγάλη, ώστε προσλάμβαναν μόνο λομπίστες οι οποίοι συνδέονταν με τους Ρεπουμπλικανούς. Οταν κέρδισε ο Μπάιντεν, ένας από τους πιο στενούς συμμάχους του τούρκου προέδρου πήγε στην Ουάσιγκτον με σκοπό να προσλάβει κάποιον σύμβουλο ο οποίος σχετιζόταν με τους Δημοκρατικούς. Ολοι όσοι προσεγγίστηκαν αρνήθηκαν.

«Η φιλία του Ερντογάν με τον Τραμπ μπορεί να συγκάλυψε τα προβλήματα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, αυτά όμως συνέχισαν να συσσωρεύονται τα τέσσερα τελευταία χρόνια», λέει στους «Times» ο Μπουλέντ Αλιριζά από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών της Ουάσιγκτον. «Τώρα που ο Τραμπ έφυγε, η σχέση των δύο χωρών διέρχεται μεγάλη κρίση. Οι S-400 είναι απλώς ένα σύμπτωμα. Η βαθύτερη αιτία είναι ότι η Τουρκία θέλει να ακολουθήσει τον δικό της δρόμο. Ο Ερντογάν νομίζει ότι για να λυθούν τα προβλήματα είναι αρκετό να κάνει ένα τηλεφώνημα στον Μπάιντεν και να στείλει έναν καινούργιο πρεσβευτή στην Ουάσιγκτον. Αλλά κάνει λάθος».

Η αλλαγή στον Λευκό Οίκο είναι η βασικότερη εξήγηση του εκνευρισμού που δείχνει τελευταία ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ενας άλλος λόγος είναι η πολύπλοκη σχέση της Τουρκίας με το Ισραήλ. Η αποστολή νέου πρεσβευτή στο Τελ Αβίβ ύστερα από δύο χρόνια διπλωματικής απουσίας και η λήψη μέτρων εναντίον επιχειρησιακών δικτύων της Χαμάς στην Κωνσταντινούπολη φαίνεται πως δεν είναι αρκετά για να άρουν την καχυποψία που επικρατεί εδώ και μια δεκαετία στις τουρκοϊσραηλινές σχέσεις. «Το Ισραήλ θέλει πιο αποφασιστικές κινήσεις εναντίον της Χαμάς, και σε κάθε περίπτωση δεν θα απαντήσει πριν από τις βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου», επισημαίνει η Γκάλια Λίντενστραους από το Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφαλείας του Τελ Αβίβ.

Στα προβλήματα που έχει ο Ερντογάν στο εξωτερικό προστίθεται και η σοβαρή οικονομική κρίση στο εσωτερικό. To δεύτερο εξάμηνο του 2020, οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 20%, του ψωμιού κατά 16% και των μεταφορών κατά 15%. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η πανδημία έχει δημιουργήσει 1,6 εκατομμύρια νέους φτωχούς.

Είναι προφανές λοιπόν ότι ο άνθρωπος κάπου πρέπει να ξεσπάσει. Και οι πιο εύκολοι στόχοι είναι ο Μακρόν και ο Μητσοτάκης. Ο πρώτος φταίει επειδή οι παππούδες του σκότωσαν ένα εκατομμύριο ανθρώπους στην Αλγερία. Ο δεύτερος φταίει επειδή κάνει ότι συντάσσεται με τον Αναστασιάδη. Αλλά κανείς από τους δύο δεν παρεξηγιέται. Ο έλληνας Πρωθυπουργός μίλησε μάλιστα για «ρητορικές εξάρσεις» που δεν θα εμποδίσουν τη συνέχιση των συνομιλιών. Σωστά. Οι σοβαροί ηγέτες πρέπει να αγνοούν τις κραυγές των εθνικιστών. Να δείχνουν κατανόηση στις πιέσεις που δέχονται οι ξένοι συνάδελφοί τους. Και να συνεχίζουν αταλάντευτοι τον δρόμο τους.