Ε.Ε. : ο εφιάλτης του κοροναϊού και των επιχειρήσεων-ζόμπι

«Είμαστε σε απόγνωση. Η επιχείρησή μου είναι στο χείλος της κατάρρευσης», λέει στους Financial Times ο Πασκουάλε Νακάρι, ιδιοκτήτης εστιατορίου στη Φλωρεντία.

«Κάθε ημέρα κοιτώ τον τραπεζικό μου λογαριασμό με τρόμο», λέει σε απόγνωση η Μπιάνκα Μπέρκλερ, κομμώτρια από το Ντόρτμουντ της Γερμανίας, σε βίντεο που ανήρτησε στο Instagram και έγινε αμέσως viral.

«Ο μοναδικός λόγος που δεν έχουμε ακόμη υπαχθεί στον πτωχευτικό κώδικα είναι λόγω της οικονομικής βοήθειας από το κράτος», λέει νέτα-σκέτα στους New York Times ο Ρομάν Ροζιέ, ιδιοκτήτης καφέ στο Παρίσι, το οποίο λειτουργεί εδώ και μήνες μόνον με take away, με αποτέλεσμα τα έσοδά του να έχουν μειωθεί 80% συγκριτικά με πέρυσι.

Στην ίδια κατάσταση βρίσκονται εκατομμύρια επιχειρήσεις -μικρομεσαίες και μη- σε όλη την Ευρώπη, όπου οι κυβερνήσεις διοχετεύουν ολοένα και περισσότερα ποσά σε επιδοτήσεις, δάνεια και εγγυήσεις, για να τις κρατήσουν στη ζωή εν μέσω πανδημίας, περιοριστικών μέτρων, αλλά και της μεγαλύτερης ύφεσης στα μεταπολεμικά χρονικά (6,8% το 2020) στην ευρωζώνη.

Το αποτέλεσμα – τουλάχιστον στα χαρτιά – είναι οι χρεωκοπίες επιχειρήσεων στην Ε.Ε. να μειωθούν πέρυσι κατά 25%, σε ετήσια βάση.

Τα τελευταία στοιχεία της Eurostat για το τρίτο τρίμηνο του 2002 κατέδειξαν μείωση 20% στον αριθμό των επιχειρήσεων που υπέβαλαν αίτηση πτώχευσης, συγκριτικά με το ίδιο διάστημα το 2019 (προ κοροναϊού, δηλαδή) στην Ευρωζώνη.

Το φάσμα των επιχειρήσεων-ζόμπι

Παρά τα τεράστια ποσά που έχουν ριχτεί στην αγορά για την στήριξη της αγοράς και την αποτροπή μίας δραματικής εκτίναξης των δεικτών της ανεργίας, στοιχεία και αναλυτές δείχνουν τώρα ένας νέο μεγάλο κίνδυνο ενόψει.

Τη δημιουργία επιχειρήσεων-ζόμπι, οι οποίες σήμερα επιζούν στον «αναπνευστήρα» της κρατικής στήριξης (που δεν θα είναι αέναη), την ώρα που τα χρέη τους συσσωρεύονται ολοένα και περισσότερο και σύντομα θα αδυνατούν να τα αποπληρώσουν.

«Θα πρέπει να τελειώσουμε κάποια στιγμή με όλες αυτές τις επιδοτήσεις», λέει στους NYT ο Καρλ Μπιλντ, συμπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων και πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας.

«Πρόκειται απλά για αναβολή μέρους των βασάνων», παρατηρεί o Μπερτ Κολέιν, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρωζώνη στην ολλανδική τράπεζα ING, προβλέποντας οσονούπω κύμα εταιρικών χρεοκοπιών και ανόδου της ανεργίας.

Η εταιρεία ασφάλισης πιστώσεων Euler Hermes εκτιμά ότι οι χρεοκοπίες επιχειρήσεων στην ευρωζώνη θα αυξηθούν 29% φέτος, με το ποσοστό αυτό να εκτινάσσεται στο 73% στην Ιταλία!

«Μία στις τέσσερις επιχειρήσεις στην Ευρώπη θα έχει φέτος πρόβλημα ρευστότητας», λέει στους FT o Μαξίμ Λεμέρλ της Euler Hermes. «Αυτές οι νεκροζώντανες εταιρείες στους κλάδους φιλοξενίας και αναψυχής, λιανεμπορίου και μεταφορών, θα μπορούσαν πολύ γρήγορα να “σκάσουν”, ακόμη κι αν τα μέτρα στήριξης καταργηθούν με αργούς ρυθμούς».

Όχι τυχαία, σε πρόσφατη έκθεσή του, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης κάλεσε τις κυβερνήσεις (πολλές από τις οποίες έχουν μοιραία βάλει κατά μέρος την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων) να προσαρμόσουν τα μέτρα οικονομικής στήριξης, ώστε να διασφαλιστεί η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

«Τυχόν αποτυχία προς αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσε να εμποδίσει την ανάκαμψη», προειδοποίησε, απηχώντας τη θέση της Παγκόσμιας Τράπεζας  για τον κίνδυνο ακόμη μίας «χαμένης δεκαετίας» στασιμότητας, αυτή τη φορά ελέω πανδημίας.