Στη μέχρι τώρα καριέρα του, ο Τομ Σουΐνι έχει αποδειχθεί ατρόμητος πολλές φορές, έχοντας επιτεθεί σε κολοσσούς της βιομηχανίας τεχολογίας.

Ο CEO και ιδρυτής της εταιρείας Epic Games πάντα ήξερε να διαλέγει τις σωστές μάχες, που θα ενίσχυαν την ανεξαρτησία της εταιρείας του. Το Fortnite, το πιο επιτυχημένο παιχνίδι της μέχρι στιγμής, πρόσφατα φιλοξένησε ταυτόχρονα 15 εκατ. παίκτες, ενώ έχει δημιουργήσει πιστούς οπαδούς. Η Epic προκάλεσε τις καθιερωμένες πλατφόρμες gaming δημιουργώντας της δική της «ψηφιακή βιτρίνα» ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Η εταιρεία, αξίας δισεκατομμυρίων ανέπτυξε την Unreal Engine, ένα software μέσω του οποίου παράγει τα παιχνίδια της και το οποίο μπορούν να χρησιμοποιήσουν επί πληρωμή και άλλοι δημιουργοί παιχνιδιών.

Ο 50χρονος Σουΐνι τώρα ετοιμάζεται για τη μεγαλύτερη μάχη που έχει δώσει η εταιρεία του στα 300 χρόνια της ύπαρξής της: Η Epic έχει υποβάλει μήνυση κατά της Apple και της Google, σε μια υπόθεση που μπορεί να διαμορφώσει το μέλλον της ψηφιακής οικονομίας.

«Η σύγχυση της Apple κυρίως με την Apple και σε κάποιο βαθμό απέναντι στην Google συσσωρεύεται στη διάρκεια των τελευταίων τριών ετών το λιγότερο. Από τη στιγμή που το Fortnite απέκτησε μεγαλύτερλο κοινό, αισθάνεται πιεσμένο από μια σειρά από πράγματα», είχε δηλώσει τον Δεκέμβριο ο Σουΐνι μιλώντας στο CNN.

Από την πρώτη κυκλοφορία του το 2017, το Fortnite γρήγορα μετατράπηκε σε φαινόμενο. Η Epic χρέωνε $40 για το κατέβασμα του παιχνιδιού, μια συνηθισμένη τιμή. Όμως σύντομα η εταιρεία πέρασε σε ένα πιο ριψοκίνδυνο επιχειρηματικό μοντέλο, στοιχηματίζοντας ότι αν πρόσφερε το παιχνίδι της δωρεάν και προσέθετε χρεώσεις για την αγορά «αντικειμένων» εντός του, όπως για παράδειγμα ρούχων για τους ήρωες, εντέλει θα αποκόμιζε μεγαλύτερα έσοδα.

Και το στοίχημα απέδωσε. Αν και η Epic έχει συγκεντρώσει δισεκατομμύρια δολάρια από τέτοιου είδους αγορές εντός του Fortnite (περίπου $1,3 δισ. εντός του 2020 και $1,8 δισ. εντός του 2]019 σύμφωνα με τη SuperData, το τμήμα της Nielsen για τα video games), αναγκάστηκε να παραχωρήσει ένα μέρος αυτών των εσόδων στις ιδιοκτήτριες εταιρείες των app stores, όπως είναι η Apple και η Google. Αν ένας παίκτης κατέβαζε το Fortnite από το App Store της Apple, για παράδειγμα, η Apple δικαιούταν το 30% των αγορών εντός της εφαρμογής.

Ο Σουΐνι πιστεύει ότι αυτή η απαίτηση παραβιάζει τους αντιμονοπωλιακούς νόμους, από τη στιγμή που αναγκάζει τους δημιουργούς να χρησιμοποιούν τα συστήματα πληρωμής της Apple και της Google.

Έτσι, η Epic πέρασε ολόκληρους μήνες προετοιμάζοντας το σχέδιο της μάχης της με την Apple με το κωδικό όνομα «Πρόγραμμα Ελευθερία», όπως λέει.

Η εταιρεία συνέταξε μήνυση 60 σελίδων και δημιούργησε ένα βίντεο που παρωδεί μια κλασική διαφήμιση της Apple.

Τον Αύγουστο, το Πρόγραμμα Ελευθερία τέθηκε σε δράση, επιχειρώντας να εκβιάσει μια απάντηση των τεχνολογικών κολοσσών.

Σε ανάρτησή της, η Epic ενθάρρυνε τους παίκτες του Fortnite να πληρώσουν απευθείας την εταιρεία για τις αγορές τους εντός της πλατφόρμας. Τόσο η Google όσο και η Apple αμέσως απομάκρυναν το παιχνίδι από τα ηλεκτρονικά τους καταστήματα, υποστηρίζοντας ότι η εταιρεία παραβίασε τους όρους χρήσης τους. Στη συνέχεια, η Epic κατέθεσε μήνυση προς τις δύο εταιρείες, στις οποίες ισχυρίζεται ότι η υπόθεση θα πρέπει να κριθεί από δικαστήριο, το οποίο και οφείλει να επιτρέψει στους δημιουργούς εφαρμογών να κάνουν πωλήσεις εντός των προϊόντων τους χωρίς να καταβάλλουν προμήθεια στις εταιρείες.

«Το πρόβλημα της Epic το έχει προκαλέσει η ίδια στον εαυτό της και είναι στο χέρι της να το λύσει», δήλωσε η Apple σε ανακοίνωσή της. «Η Epic είναι μία από τις πιο επιτυχημένες εταιρείες ανάπτυξης εφαρμογών στο App Store, έχοντας δει την αξία της να ανεβαίνει κατά δισεκατομμύρια και φτάνοντας σε εκατομμύρια πελάτες iOS σε όλο τον κόσμο. Θέλουμε πολύ να την κρατήσουμε ως μέρος του Apple Developer Program, αλλά και να διατηρήσουμε τις εφαρμογές της στο Store».

Η Google απάντησε ότι έχει «ενιαίες πολιτικές που είναι δίκαιες προς τους δημιουργούς» και ότι το Fortnite έχει παραβιάσει αυτούς τους κανόνες. «Ωστόσο, καλωσορίζουμε την ευκαιρία να συνεχίσουμε τις συζητήσεις ας με την Epic και το Fortnite να επιστρέψει στο Google Play», πρόσθεσε.

Για τον Σουΐνι, που μίλησε στο CNN Business μέσω κλήσης βίντεο από το σπίτι του, η μάχη εναντίον των δύο κολοσσών δεν αφορά μόνο το 30% της προμήθειας.

«Μεγάλωσα σε μια εποχή που όποιος ήθελε μπορούσε να δημιουργήσει software. Ο πρώτος μου υπολογιστής ήταν ο Apple II», σημειώνει. «Τον ανάβεις και εμφανίζεται μια οθόνη με γλώσσα προγραμματισμού. Επομένως, αισθανόμουν πάντα ότι οι ανοιχτές πλατφόρμες είναι το κλειδί για τις ελεύθερες αγορές και για το μέλλον των υπολογιστών»,

Τα πρώτα όνειρα

Το 1991, σε ηλικία περίπου 20 ετών, ο Σουΐνι ίδρυσε την Epic, που τότε έφερε την επωνυμία Potomac Computer Systems, προκειμένου να πουλήσει αντίγραφα ενός video game που είχε φτιάξει μόνος του. «Έδρα» της εταιρείας του, ήταν το πατρικό του σπίτι στο Μέριλαντ.

Αν και η Epic δημιουργούσε δικά της παιχνίδια, όπως το Fire Fight και το Unreal, άρχισε να παραχωρεί άδειες χρήσης για την τεχνολογία ανάπτυξης παιχνιδιών που διέθετε και σε άλλους δημιουργούς στα τέλη της ίδιας δεκαετίας. Μεταξύ του 2012 και του 2017, η Epic ουσιαστικά παρέμενε ζωντανή χάρη στα έσοδα από αυτές τις άδειες, σύμφωνα με τον Σουΐνι. Σήμερα, το Unreal Engine χρησιμοποιείται και για τη δημιουργία animation, όπως για παράδειγμα για τη δημιουργία σκηνών του Mandalorian.

Ο Σουΐνι εξηγεί στο CNN ότι πάντα οραματιζόταν πως η Epic θα ήταν μια εταιρεία πολλαπλών δραστηριοτήτων. Ήθελε να αναπτύσσει αλλά και να πουλά παιχνίδια και να δημιουργεί εργαλεία για την ανάπτυξή τους, τις άδειες για τα οποία επίσης θα εμπορευόταν.

Από την αρχή η εταιρεία είχε τεράστιες φιλοδοξίες για το Fortnite. Το παιχνίδι μεταξύ άλλων έχει φιλοξενήσει ψηφιακές συναυλίες και προσφέρει αμέτρητα επιπλέον χαρακτηριστικά στους παίκτες, με στόχο κάθε φορά που κάποιος «μπαίνει» στο παιχνίδι, να βρίσκει και κάτι καινούργιο. Όμως η απίστευτη ταχύτητα της ανάπτυξής του φέρεται να είχε αντίστοιχα υψηλό κόστος για τους εργαζόμενους της εταιρείας που, σύμφωνα με το Polygon, το 2019 εργάζονταν συχνά επί 70 ώρες κάθε εβδομάδα. Έκτοτε, η Epic έχει προχωρήσει σε αλλαγές, προσλαμβάνοντας μεταξύ άλλων και επιπλέον υπαλλήλους, φροντίζοντας να λαμβάνει περισσότερα σχόλια από τους εργαζόμενους, προσφέροντας απεριόριστη άδεια μετ’ αποδοχών και καθιστώντας υποχρεωτικές τις διακοπές για όλη την εταιρεία, σύμφωνα τουλάχιστον με ανακοίνωσή της.

Η απόφασή της να επεκταθεί το 2018 και στην πώληση παιχνιδιών άλλων κατασκευαστών, άνοιξε άλλη μια επιχειρηματική ευκαιρία, αλλά και άλλη μια διαμάχη με το τεχνολογικό κατεστημένο. Δημιουργώντας το δικό της ψηφιακό κατάστημα και αφαιρώντας τους μεσάζοντες από την εξίσωση, η Epic προσπάθησε να μπει σε μια ήδη ακμάζουσα αγορά ηλεκτρονικών παιχνιδιών, στην οποία ως τότε κυριαρχούσε το Steam, ένα δημοφιλές ψηφιακό κατάστημα.

«Θα πρέπει να κάνουμε το αδύνατο δυνατό για να μπορέσουμε να κερδίσουμε έστω και ένα μικρό μερίδιο της αγοράς», υποστηρίζει ο Σουΐνι. Το κατάστημα της Epic τράβηξε την προσοχή με κινήσεις όπως τη δωρεάν διάθεση του Grand Theft Auto-V, δηλαδή του παιχνιδιού που έσπασε κάθε ρεκόρ πωλήσεων στις ΗΠΑ στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, σύμφωνα με τον Όμιλο NPD.

Αν και το Epic Games Store έχει συγκεντρώσει ήδη 160 εκατ. χρήστες ηλεκτρονικών υπολογιστών, αλλά και πάνω από $700 εκατ. έσοδα από αγορές στη διάρκεια της περσινής χρονιάς σύμφωνα με την εταιρεία, οι επικριτές της αντιτίθενται στις αποκλειστικές συμφωνίες που κρατούν κάποια από τα παιχνίδια της εκτός των άλλων καταστημάτων. Ο Σουΐνι έχει υπερασπιστεί την θέση του, υποστηρίζοντας ότι τα αποκλειστικά παιχνίδια είναι μια λογική στρατηγική που επιτρέπει στην Epic να ανταγωνιστεί τη Steam.

Το 2019, η Epic απέκτησε την εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης Houseparty και αρργότρερα ανακοίνωσε ότι πλέον η εφαρμογή του Fortnite θα διαθέτει και τη δυνατότητα φωνητικής συνομιλίας.

Η εταιρεία εκτιμήθηκε στα $17,3 δισ. για το 2020, με τον Σουΐνι να γίνεται επίσης δισεκατομμυριούχος.

Προνομιακή θέση

Αν και οι επενδυτές της Epic συμπεριλαμβάνουν την Tencent που διαθέτει το 39% των μετοχών της, αλλά και τη Sony που αγόρασε το 1,4% στη διάρκεια του 2020 έναντι $250 εκατ., ο Σουΐνι παραμένει ο CEO και βασικός μέτοχος.

«Παραμένουμε μια ανεξάρτητη εταιρεία που δεν είναι δεσμευμένη σε αγορές στις οποίες υποχρεούται να αποδεικνύει διαρκώς αυξανόμενα κέρδη» δήλωσε ο Σουΐνι. «Και κάθε μάχη όπως αυτή απέναντι στην Apple και τη Google οδηγεί σε ζημίες για ένα χρόνο ή και περισσότερο που δεν θα γίνονταν ανεκτές. Επομένως, έχουμε την οικονομική ανεξαρτησία να το κάνουμε».

Το μοντέλο λειτουργίας της εταιρείας, της αφήνει περιθώρια που δεν έχουν πάντα οι ανταγωνιστές της.

«Σε αντίθεση με το Facebook, το iOS δεν ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων της Epic. Σε αντίθεση με το Spotify ή το Netflix, η Epic είναι εξαιρετικά κερδοφόρα», τόνισε ο Μάθιου Μπολ, πρώην στέλεχος της Amazon Studio μιλώντας στο CNN. «Και σε αντίθεση με σχεδόν όλες τις άλλες μεγάλες εταιρείες, η Epic είναι ιδιωτική και ο έλεγχός της είναι κυρίως στα χέρια ενός ανθρώπου».

Ο Μπολ προσθέτει ότι η μάχη με την Apple και τη Google θα απαιτήσει θυσίες από την Epic που μπορεί να δει το Fortnite να αντικαθίσταται από παιχνίδια της Apple σε εκατομμύρια iPhone και να περάσει μήνες, αν όχι χρόνια, περιμένοντας να εκδικαστεί η υπόθεση. «Όμως η Epic είναι σε μοναδικά πλεονεκτική θέση για να μπορέσει να αντεπιτεθεί».

Τι διακυβεύεται

Ο Σουΐνι αρνήθηκε να δηλώσει πόσα χρήματα θα αφιερώσει η εταιρεία στη δικαστική διαμνάχη, όμως λέει ότι το κόστος πρόκειται να απαιτήσει μεγάλο μέρος του χρόνου του.

Και η απαγόρευση του παιχνιδιού στις πλατφόρμες αυτές κοστίζει ήδη εκατομμύρια, αν όχι δισεκατομμύρια δολάρια στην Epic.

Η δικαστική διαμάχη με την Apple αναμένεται να ξεκινήσει τον Μάιο, ενώ η Google επιχειρεί να καταρρίψει το κατηγορητήριο σε ακρόαση προγραμματισμένη για τις 18 Φεβρουαρίου.

Το γεγονός έχει ανησυχήσει ορισμένους κατασκευαστές εφαρμογών, που φοβούνται ότι η Apple πρόκειται να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα και να απομακρύνει από την πλατφόρμα της τις εφαρμογές που χρησιμοποίησαν την τεχνολογία της Unreal Engine, όπως είχε απειλήσει τον Αύγουστο.

Παράλληλα, η Epic διακινδυνεύει το μερίδιο της αγοράς του παιχνιδιού της σε χρήστες iOS και Androids, οι οποίοι ενδέχεται να στραφούν εντωμεταξύ σε άλλα παιχνίδια. Και αν οι χρήστες Android έχουν τη δυνατότητα να κατεβάσουν το Fortnite και από άλλες πλατφόρμες πλην του Google Play, δεν ισχύει το ίδιο και για τους χρήστες Apple που δεν έχουν καμία πρόσβαση σε αυτό.

Ο Σουΐνι ήρθε αντιμέτωπος το Νοέμβριο και με την κατακραυγή επειδή τόλμησε να συγκρίνει τη μάχη του Fortnite με το… κίνημα υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

«Το θέμα είναι ότι πραγματικά θέλουμε να κάνουμε τη διαφορά» υποστηρίζει ο ίδιος, «επομένως πρέπει και να τα βάλουμε με το σύστημα. Πιστεύω ότι μπορούμε να μάθουμε πολλά από μάχες του παρελθόντος και ότι είναι απολύτως υγιές να εφαρμόζουμε τις μάχες για ζωτικούς αγώνες της ιστορίας του πλανήτη μας, με τον αγώνα για αντίστοιχα ζητήματα εντός των πλατφόρμων software».

Ο Σουΐνι φοβάται την έλευση ενός δυστοπικού μέλλοντος, στο οποίο ελάχιστες εταιρείες θα κυριαρχούν στις πλατφόρμες τεχνολογίας και οι πιο επιτυχημένες εφαρμογές θα αντιγράφονται από τις εταιρείες αυτές, προκειμένου να αποκομίζουν κέρδος.

Στο καλύτερο σενάριο για την Epic, το δικαστήριο θα κρίνει ότι η Apple και η Google απαγορεύεται να αποκομίζουν έσοδα από πωλήσεις στο εσωτερικό εφαρμογών, επιτρέποντας στις εταιρείες που τις ανέπτυξαν να πληρώνονται χωρίς ενδιάμεσους.

Όμως αν χάσει, τουλάχιστον θα είναι ξεκάθαρα τα όρια της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας, ώστε άνθρωποι με αντίστοιχα προβλήματα να μπορούν απευθυνθούν στο Κογκρέσο ζητώντας τη μεταρρύθμισή της, όπως εξηγεί στο CNN ο Τζον Μπεργκμάγιερ, νομικός διευθυντής της οργάνωσης για τα δικαιώματα των καταναλωτών, Public Knowledge.

Ο Σουΐνι, πάντως, πιστεύει ότι θα μεταμορφώσει τη βιομηχανία.

«Είναι μια περίπτωση στην οποία η Epic παλεύει και πιέζει για αλλαγή και θα νικήσει, δεν είναι ασυνήθιστο», τονίζει. «Το έχουμε κάνει πολλές φορές, και συχνά έχει ωφεληθεί ολόκληρη η βιομηχανία».

Headlines