Θολώνουν τα νερά των διερευνητικών Αθήνας και Άγκυρας – Το «Τσεσμέ» κρίνει την πορεία τους

Με το υδρογραφικό σκάφος «Τσεσμέ» να βγαίνει, το πρωί της Πέμπτης, στο Αιγαίο, η Άγκυρα επιλέγει για άλλη μια φορά να θέσει σε κίνδυνο τις διερευνητικές επαφές, για τη συνέχεια των οποίων η Αθήνα αναμένει την απάντηση της τουρκικής πλευράς.

To πλοίο που ανήκει στο πολεμικό ναυτικό της Τουρκίας και έχει ιστορικό εξόδων τα τελευταία χρόνια στο Αιγαίο, με Navtex θα κινείται μεταξύ της Λήμνου, της Σκύρου και της Λέσβου μέχρι και τις 2 Μαρτίου -εφόσον το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες- ανεβάζοντας εκ νέου τα επίπεδα της έντασης.

Σύμφωνα με την τουρκική Navtex, το Τσεσμέ θα επιχειρήσει να πραγματοποιήσει υδρογραφικές έρευνες σε διεθνή ύδατα, ωστόσο εύλογη είναι η ανησυχία τόσο για το timing όσο και για το αν αποτελεί προοίμιο για περισσότερες σχετικές κινήσεις. Για το λόγο αυτό, έντονος είναι ο προβληματισμός στην Αθήνα για τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας, οι οποίες θα κρίνουν τη συνέχεια των διερευνητικών επαφών.

Η νέα τουρκική πρόκληση εκδηλώνεται την ώρα που ο Ερντογάν δέχεται έντονες επικρίσεις στο εσωτερικό για την πολιτική του στο βόρειο Ιράκ, ειδικά μετά την γνωστοποίηση ότι 13 τούρκοι στρατιωτικοί βρέθηκαν νεκροί κατά τη διάρκεια εκτεταμένων επιχειρήσεων στην περιοχή.

Η υιοθέτηση από τις ΗΠΑ, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις, των θέσεων της Άγκυρας ότι πρόκειται για εκτέλεση που διέπραξε το παράνομο στην Τουρκία  PKK, έβγαλε προς στιγμήν τον τούρκο πρόεδρο από τη δύσκολη θέση. Ωστόσο δεν έκαμψε όλες τις αντιδράσεις της τουρκικής αντιπολίτευσης που ζητά τη διερεύνηση των αιτίων, με τον Ερντογάν να αναζητά διέξοδο από την κρίση με μια όχι τόσο ακραία κίνηση.

Γι’ αυτό και η Αθήνα συνεχίζει να τηρεί στάση αναμονής, επισημαίνοντας πως δεν θέτει ως προϋπόθεση για συνέχιση των διερευνητικών επαφών τη μη έξοδο του Τσεσμέ για έρευνες.

«Οι διερευνητικές επαφές είναι κάποιες άτυπες συνομιλίες» έσπευσε να επισημάνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Ταραντίλης, τονίζοντας πάντως ότι αποτελεί (σ.σ. η έξοδος του Τσεσμέ) «αχρείαστη ενέργεια που δεν βοηθά το θετικό κλίμα». Πρόκειται για αχρείαστη ενέργεια που δεν διευκολύνει την καλυτέρευση των σχέσεών μας» είπε χαρακτηριστικά.

Διάβημα από την Αθήνα

Σε διπλωματικό επίπεδο, κατά την πάγια τακτική, η Αθήνα προέβη σε διάβημα στην Άγκυρα.

Χαρακτηρίζοντας την κίνηση της τουρκικής πλευράς «αχρείαστη», ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, δήλωσε ότι έχει ήδη πραγματοποιηθεί διάβημα από την πρεσβεία της Ελλάδας στην και στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί και γραπτή ρηματική διακοίνωση.

Τόνισε μάλιστα πως «η Navtex αυτή καθαυτή είναι παράτυπη καθώς ο σταθμός της Σμύρνης δεν έχει την αρμοδιότητα να εκδίδει Navtex για αυτή την περιοχή», ενώ χαρακτήρισε την κίνηση αυτή της τουρκικής πλευράς «αχρείαστη».

Η Ελλάδα, όπως υπενθύμισε, έχει ήδη υποβάλει κάποιες προτάσεις για ημερομηνίες για τις διερευνητικές επαφές για την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου και περιμένει απάντηση από την τουρκική πλευρά.

Όσον αφορά την άτυπη πενταμερή για το Κυπριακό, ο κ. Παπαϊωάννου ανέφερε ότι δεν υπάρχει ακόμη κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία, όμως τοποθετείται χρονικά για μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου, πιθανώς για τον Απρίλιο.

Ερωτηθείς σχετικά με τη συζήτηση για ανανέωση της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, ο εκπρόσωπος του υπουργείου επεσήμανε ότι δεν μπορεί να γίνει συζήτηση για ανανέωση ή αλλαγή εάν δεν τηρούνται οι υπάρχουσες προβλέψεις της Δήλωσης του 2016.

«Η Τουρκία έχει αναλάβει ορισμένες συγκεκριμένες υποχρεώσεις, όπως να αποδέχεται επιστροφές, να φυλάει τα σύνορα και να μην επιτρέπει να δημιουργούνται νέες παράνομες μεταναστευτικές οδοί. Έχει μεγάλο περιθώριο να βελτιώσει τη στάση της όσον αφορά τις υποχρεώσεις που ήδη έχει και γι’ αυτό η Ελλάδα δεν θεωρεί ότι υπάρχει ζήτημα συζήτησης για αναθεώρηση ή ανανέωση της Κοινής Δήλωσης».

Εμπρηστικές δηλώσεις Τσελίκ

Την ίδια στιγμή, στον απόηχο του Φόρουμ Φιλίας που διοργανώθηκε στην Αθήνα και προκάλεσε εκνευρισμό στην Άγκυρα, ο Ομέρ Τσελίκ εμφανίστηκε προκλητικός.

Ο τούρκος αξιωματούχος, αφού αναφέρθηκε στις διερευνητικές επαφές και τόνισε πως είναι ένα σημαντικό βήμα, αμέσως μετά κατηγόρησε την Ελλάδα και την Κύπρο για τη διοργάνωση του «Φόρουμ Φιλίας».

«Οι δηλώσεις που έκανε εκεί ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας δεν έχουν σχέση με κάποια φιλία, είναι μια προσέγγιση που δημιουργεί κλίμα εχθρότητας εναντίον της Τουρκίας υπό τον μανδύα της φιλίας» τόνισε, σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ.

Ο Τσελίκ επιτέθηκε στην Ελλάδα επειδή δεν κάλεσε την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους στο συγκεκριμένο φόρουμ. «Κάλεσαν άλλες χώρες που έχουν προβλήματα με την Τουρκία. Αν η Ελλάδα και οι Eλληνοκύπριοι κάνουν όνειρα πως θα ενεργοποιήσουν τις μαξιμαλιστικές τους θέσεις, εγγυόμαστε πως αυτά τα όνειρα θα γίνουν εφιάλτες. Όχι μόνο δεν θα επιτρέψουμε να πραγματοποιηθούν τα όνειρα αυτά, αλλά δεν θα επιτρέψουμε ούτε ένα βήμα» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Παράλληλα, ο Τσελίκ κατηγόρησε και πάλι την Ελλάδα και τη Frontex πως «βυθίζουν τα πλοία των μεταναστών και των προσφύγων ή τους προωθούν στην Τουρκία και η βίαια αυτή συμπεριφορά αυξάνεται».