Κλιματική αλλαγή : Το 90% των τουριστικών εγκαταστάσεων θα αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα

Η εξάπλωση του κοροναϊού και των μεταλλαγμένων στελεχών του, που έλαβαν σε συντομότατο χρονικό διάστημα πανδημικά χαρακτηριστικά, επέφεραν ολέθριο χτύπημα στον τουρισμό. Ο αντίκτυπος του χτυπήματος έγινε περισσότερο αισθητός σε χώρες όπως η Ελλάδα που στηρίζουν διαχρονικά στην εύρυθμη ανάπτυξή του, το σημαντικότερο κομμάτι της οικονομίας τους.

Ομως η πανδημία, ακόμη κι αν ξέσπασε μόλις πριν από έναν χρόνο, και βύθισε στο χάος εκατοντάδες εκατομμύρια δομές αλλά και ανθρώπινες ζωές, μπορεί στο προσεχές μέλλον να αποδειχτεί πολύ μικρότερος κίνδυνος από εκείνον που διαχρονικά πρεσβεύει η κλιματική αλλαγή, και για την οποία ο άνθρωπος ίσως αποδειχτεί λιγότερο ικανός να περιορίσει τις συνέπειες της, σε σχέση με την ιοβόλο δράση του κοροναϊού.

Δυσβάσταχτος ο καιρός στην Ελλάδα

Η κλιματική αλλαγή που από πολλούς επιστήμονες θεωρείται εν πολλοίς προϊόν της ανθρωπογενούς δραστηριότητας, εικάζεται όπως δείχνουν όλα τα μακροπρόθεσμα προγνωστικά μοντέλα, ότι θα επηρεάσει με απρόβλεπτο τρόπο την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή μας και δη τη χώρα μας που έχει μία τεράστια ακτογραμμή πάνω στην οποία ακμάζει η τουριστική της βιομηχανία.

Οι προβλέψεις των επιστημόνων σκιαγραφούν τις προσεχείς δεκαετίες μία δραματική αλλαγή στη λειτουργία του κλίματος, πολυδιάστατη, η οποία θα χαρακτηρίζεται από αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας, από την συνακόλουθη τήξη των πάγων στους πόλους της Γης και την εντυπωσιακή άνοδο της στάθμης των ωκεανών που αυτή θα επιφέρει.

Εδώ και πολλά χρόνια, έχει διατυπωθεί η πεποίθηση ότι το λιώσιμο των πάγων μπορεί να προκαλέσει άνοδο της στάθμης της θάλασσας πολύ πάνω από μισό μέτρο με αποτέλεσμα σχεδόν σε όλο τον κόσμο, παράκτιες πόλεις και οικισμοί και περιοχές με κάθε είδους ανθρώπινη δραστηριότητα, να σκεπαστούν από το νερό αναγκάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους να αποτραβηχτούν προς τα ενδότερα των χερσαίων περιοχών.

Κάτω από το νερό

Σε ένα τέτοιο σενάριο, ανυπολόγιστες εκτάσεις θα σκεπαστούν λιγότερο ή περισσότερο από το νερό, νησιά θα αφανιστούν, ενώ τεράστιες εκτάσεις θα ερημοποιηθούν αφού η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας περισσότερο από 1 ή 1,5 βαθμούς Κελσίου θα δημιουργήσει συνθήκες ξηρασίας. Λιγοστεύουν οι βροχές, χάνονται καλλιεργούμενες εκτάσεις, κυριαρχούν οι καύσωνες, θολώνουν τα όρια ανάμεσα στις εποχές.

Η κλιματική αλλαγή που συντελείται φαίνεται να οδηγεί σε ένα βίαιο μετασχηματισμό στη βιόσφαιρα της χώρας μας. Και δεν θα φέρει τα πάνω κάτω μόνο σε υποδομές μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος αλλά θα επιδράσει καταλυτικά και στις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων.

Με κλονισμένη υγεία

Οταν χαλάει ένα γρανάζι στη μηχανή τότε όλο το σύστημα αποσυντονίζεται και δυσλειτουργεί. Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο  πως η υγεία των ανθρώπων επηρεάζεται από το κλίμα. Και ο παράγοντας που έχει συσχετιστεί περισσότερο με την υγεία είναι η θερμοκρασία του περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με κάποιες μελέτες, ο αριθμός ημερών με ισχυρή θερμική επιβάρυνση για τον πληθυσμό της Αθήνας αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% στο διάστημα (2021-2050), με  περαιτέρω αύξηση μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα, σε σύγκριση με την περίοδο 1961-1990.

Το δυσμενέστερο κλιματικό σενάριο, προβλέπει ότι ο αριθμός των ωρών, με μεγάλη δυσφορία στην περιοχή της Αθήνας, πρόκειται να αυξηθεί σε ποσοστό που υπερβαίνει το 150% στο διάστημα (2071-2100), σε σχέση με την τελευταία 30ετια του 20ου αιώνα (1971-2000).

Περιοχές στο κόκκινο

Με βάση τα ίδια στοιχεία, τα επίπεδα της θερμικής δυσφορίας αναμένεται να αυξηθούν στις περισσότερες παράκτιες και νησιώτικες περιοχές της Ελλάδας. Σε αστικές περιοχές, όπως η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, το Ηράκλειο, η Λάρισα, ο Βόλος, τα Ιωάννινα, η Καβάλα, η Λαμία και η Αθήνα, η αναμενόμενη αύξηση θα κυμανθεί μεταξύ 10-13 ημερών, ενώ στην Καλαμάτα αναμένεται η μεγαλύτερη αύξηση κατά 16 επιπλέον ημέρες.

Έως τα μέσα του αιώνα που διανύουμε, αναμένεται αύξηση του αριθμού των ημερών με μεγάλη δυσφορία στις περισσότερες τουριστικές περιοχές της Ελλάδας, όπως τα Δωδεκάνησα, η Κρήτη, η Κέρκυρα, η Κεφαλονιά, η Χαλκιδική και η Πιερία. Η μεγαλύτερη θερμική δυσφορία αναμένεται στη Ρόδο και στο Ηράκλειο της Κρήτης και η μικρότερη αύξηση στα νησιά των Κυκλάδων, λογω τοπικών κλιματικών συνθηκών.

Η ερημοποίηση

Πρόσφατα ο ακαδημαϊκός  Χρήστος Ζερεφός, ανέφερε ότι το 40% της χώρας μας θα οδηγηθεί σε ερημοποίηση μέχρι το τέλος του αιώνα, σε περίπτωση μη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή»,

Όπως σημείωσε ο καθηγητής, στο προσεχές μέλλον το φαινόμενο πρόκειται να ενταθεί, καθώς οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν σημαντικά κυρίως στην Αν. Πελοπόννησο, ενώ η διάρκεια της ξηρής περιόδου θα επιμηκυνθεί.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον καθηγητή, η Δυτική Ελλάδα αναμένεται να έχει την πρωτιά όσον αφορά τον δείκτη δυσφορίας.  Εκτίμησε δε ότι η μέση θερμοκρασία θα ξεπεράσει τους τρεις βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα.

Όπως είπε, η επιβάρυνση του κλίματος στη χώρα μας αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ενώ παρατηρούνταν δύο καύσωνες κάθε τριάντα χρόνια μέχρι και τις αρχές του 19ου αιώνα, πλέον το φαινόμενο εκδηλώνεται έντονα κάθε δεύτερο χρόνο.

Καμπανάκι για τον Τουρισμό

Μέσα σε αυτές τις δυσοίωνες προοπτικές και με δεδομένο ότι το 90% των τουριστικών εγκαταστάσεων της χώρας μας που βρίσκονται δίπλα στη θάλασσα, όλοι αντιλαμβάνονται τα τεράστια προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν το 2050 αν δεν αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή που θα έχει σαν συνέπεια την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Αυτό επεσήμανε η Επικεφαλής του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, πρώην επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αννα Διαμαντοπούλου μιλώντας σε εκδήλωση που διοργάνωσε η εταιρεία Mytilineos για την βιώσιμη ανάπτυξη.

Ανάλογη προειδοποίηση απηύθυνε στην ίδια εκδήλωση ο πρώην υπουργός Ευάγγελος Βενιζέλος επισημαίνοντας την ανάγκη για προσαρμογή του τουριστικού κλάδου, διαχείριση των παράκτιων ζωνών και προστασία των παράκτιων κτιρίων.

«Στην Ελλάδα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι μακριά μας», ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Διαμαντοπούλου. Πρέπει να αλλάξουμε κουλτούρα κατανάλωσης, να ορίσουμε τους στόχους και να συντονίσουμε τις προσπάθειες μας ώστε να έχουμε αποτέλεσμα.

Αλλάζουν οι προτεραιότητες

Πέρα από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ο κ. Βενιζέλος αναφερόμενος συνολικά στα θέματα της βιώσιμης ανάπτυξης τόνισε ότι επηρεάζει και το βασικό θέμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής που είναι ο καθορισμός Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και υφαλοκρηπίδας.

«Η προοπτική της εκμετάλλευσης ορυκτού πλούτου στην Ανατολική Μεσόγειο αλλάζει καθώς αλλάζουν οι προτεραιότητες. Το φυσικό εμπόδιο του καθορισμού των θαλάσσιων ζωνών έχει χάσει την οικονομική σημασία του στο βαθμό που συνδέεται με τα λεπτά καύσιμα», ανέφερε ο πρώην υπουργός.

Μία τεράστια πρόκληση

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Παπαλεξόπουλος τόνισε ότι έχουμε μπροστά μας μια τεράστια πρόκληση τύπου πανδημίας Covid 19 για 30 χρόνια.

«Πρέπει να είμαστε όλοι ευθυγραμμισμένοι στην σωστή κατεύθυνση για να τα καταφέρουμε. Έχουμε μια πυραμίδα, στην κορυφή της οποίας βρίσκεται η κλιματική αλλαγή και στη βάση η ενεργειακή ασφάλεια και η ανταγωνιστικότητα. Οι περισσότεροι γείτονες μας όπως η Τουρκία, δεν έχει υποχρεώσεις ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. ‘Αρα υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για τη λεγόμενη διαρροή άνθρακα, δηλαδή απώλεια θέσεων εργασίας και επενδύσεων, μείωση των εξαγωγών και όλα αυτά χωρίς όφελος για το περιβάλλον. Αυτό πρέπει να το εξετάσουμε ενδελεχώς, τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΒ.

Υπάρχει αισιοδοξία

«Πρέπει επίσης να εξασφαλίσουμε ότι το target model λειτουργεί ανταγωνιστικά, ότι επενδύουμε σωστά στις υποδομές, να εξασφαλίσουμε τις κατάλληλες διασυνδέσεις και σωστή φορολογική πολιτική. Έχουμε αδυναμία στην εφαρμογή, πρέπει να εστιάσουμε σε αυτό και τα άλλα θα ακολουθήσουν». Δήλωσε τέλος αισιόδοξος, καθώς όπως είπε υπάρχουν εταιρείες που δείχνουν τον δρόμο και η κυβέρνηση κινείται στη σωστή κατεύθυνση με ταχύ βήμα.