Η σιέστα έχει τα γονίδιά της

Σε χώρες όπως η Ισπανία ή η Ελλάδα, ο μεσημεριανός ύπνος, η γνωστή μας σιέστα δηλαδή, είναι μια συνήθεια που δύσκολα αλλάζει. Ποια είναι όμως η επιστήμη που κρύβεται πίσω από αυτό το σύντομο διάλλειμα της ημέρας, και πόσο απαραίτητο είναι για την υγεία μας; Επιστήμονες με βάση το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης διαπίστωσαν ότι αυτού του είδος ο ύπνος δεν είναι μια συνήθεια που εξαρτάται αποκλειστικά από το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε, αλλά είναι εν μέρει βιολογικά καθοδηγούμενη.

Συνδέοντας τη σιέστα με τα γονίδια

Η έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications, βασίστηκε σε μία μελέτη συσχέτισης σε όλο το γονιδίωμα (GWAS), στο πλαίσιο της οποίας σαρώνεται το γενετικό υλικό σε ένα πλήθος ανθρώπων για να βρεθούν παραλλαγές γονιδίων οι οποίες σχετίζονται με μία συγκεκριμένη ασθένεια, ή εν προκειμένω με μία συνήθεια.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν βάση γενετικών δεδομένων που περιέχει καταγραφές για 452.633 άτομα. Αρχικά οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν εάν συνηθίζουν να κοιμούνται το μεσημέρι και κατηγοριοποιήθηκαν ως προς τις απαντήσεις τους σε τρεις ομάδες: αυτούς που δεν έχουν αυτή τη συνήθεια, αυτούς που  κοιμούνται μερικές φορές το μεσημέρι και αυτούς που έχουν εντάξει τη συγκεκριμένη συνήθεια στην καθημερινότητά τους. Από τη μελέτη συσχέτισης προέκυψε ότι 123 περιοχές του γονιδιώματος συσχετίζονται με αυτή τη συνήθεια.

Τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν και με δεύτερη βάση δεδομένων από ιδιωτική εταιρεία. Όπως παρατηρήθηκε, γύρω από τις συγκεκριμένες περιοχές του γονιδιώματος ή μέσα σε αυτές υπάρχουν γονίδια τα οποία έχουν ρυθμιστικό ρόλο στον ύπνο.

Οι παράγοντες που ευνοούν τη σιέστα

Επιπλέον, οι επιστήμονες αναγνώρισαν μέσω της έρευνας τρεις παράγοντες που ευνοούν τη σιέστα. Ο πρώτος είναι ότι μερικοί άνθρωποι χρειάζονται να έχουν για περισσότερη ώρα κλειστά τα μάτια τους μέσα στη μέρα σε σχέση με τους υπόλοιπους. Έπειτα, ένας μεσημεριανός ύπνος μπορεί να συμπληρώσει έναν ενδεχομένως ελαφρύ βραδινό ύπνο. Τέλος, οι άνθρωποι που ξυπνούν πολύ πρωί έχουν ανάγκη αυτού του είδους τον ύπνο για να αναπληρώσουν τις «χαμένες» ώρες.

«Οι παράγοντες αυτοί μας δείχνουν ότι ο μεσημεριανός ύπνος καθοδηγείται βιολογικά και δεν είναι απλώς μία επιλογή που οφείλεται στο περιβάλλον και στη συμπεριφορά μας» σημείωσε ο ερευνητής και ένας από τους επικεφαλής της δημοσίευσης Χασάν Σαΐντ Ντάστι.

Μάλιστα, μερικές παραλλαγές γονιδίων οι οποίες συσχετίστηκαν στην παρούσα μελέτη με τον μεσημεριανό ύπνο είχαν βρεθεί προηγουμένως να συνδέονται με το γονίδιο της ορεξίνης, μιας ορμόνης που παίζει ρόλο στην εγρήγορση. Σε επόμενες έρευνέες οι επιστήμονες σκοπεύουν να μελετήσουν με διεξοδικότερο τρόπο με ποιον τρόπο σχετίζεται ο μεσημεριανός ύπνος με άλλες λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού.